Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ 

Το μαγείρεμα των φαγητών γινόταν σε πήλινες χύτρες από χονδροειδή πηλό, με αντοχή στη φωτιά. Οι χύτρες είχαν σφαιρικό σώμα με μία ή δύο λαβές και συχνά ήταν τριποδικές.

Τις&nbsp;διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων&nbsp;χαρακτήριζε η λιτότητα, κάτι που αντικατόπτριζε τις δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγονταν η ελληνική&nbsp;γεωργική&nbsp;δραστηριότητα. Θεμέλιο τους ήταν η λεγόμενη&nbsp;«μεσογειακή τριάδα»:&nbsp;σιτάρι, λάδι και&nbsp;κρασί . Σε αυτά προστίθενται τα λαχανικά και τα όσπρια.&nbsp;

Το λουκούμι είναι παραδοσιακό γλύκισμα της Ανατολής. Ονομάζεται rahat hulkum και από εκεί με παραφθορά έχουμε την ελληνική λέξη λουκούμι που κάνει την εμφάνισή του στην Ανατολή τον 15ο Αιώνα ενώ στην Ελλάδα εμφανίζεται τον 19ο Αιώνα.&nbsp;

Στα γεύματα κάνουν προπόσεις, ακόμα και οι θεοί, με γεμάτα τα χρυσά τους ποτήρια πρόπιναν στην υγειά τους υψώνοντας το δεξί τους χέρι. Τέλος, στα ομηρικά χρόνια οι σύνδειπνοι έτρωγαν καθήμενοι.

Στα όσπρια περιλαμβάνονται οι φακές, τα ρεβίθια, η φάβα, τα μπιζέλια, τα κουκιά. Αγαπητή τροφή ήταν τα σύκα, που συχνά βρίσκονται στα ερείπια των μυκηναϊκών οικισμών.

Οι κουραμπιέδες, τα ισλί και ο μπακλαβάς σερβίρονταν στις γιορτές και στους γάμους.

Η&nbsp;Μικρασιάτικη κουζίνα&nbsp;ήταν παρόμοια με την αρχαιοελληνική κουζίνα και αποτελεί την φυσική της συνέχεια, με κύρια διαφορά όμως ότι περιλαμβάνει νέα συστατικά που δεν ήταν διαθέσιμα στο παρελθόν, όπως το&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%B1%CE%B2%CE%B9%CE%AC%CF%81%CE%B9">χαβιάρι</a>, το&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CF%81%CF%85%CE%B4%CE%BF">μοσχοκάρυδο</a>, τον&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82">βασιλικό</a>&nbsp;και τα&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B5%CE%BC%CF%8C%CE%BD%CE%B9">λεμόνια</a>, ενώ το ψάρι συνεχίζει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διατροφής. Η βυζαντινή κουζίνα είχε επωφεληθεί από τη κομβική&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1">γεωγραφική</a>&nbsp;θέση της&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7">Κωνσταντινούπολης</a>&nbsp;που ήταν ένα παγκόσμιο κέντρο του εμπορίου των&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%80%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AC">μπαχαρικών</a>.

Οι ήρωες του Ομήρου πριν το γεύμα πλένουν τα χέρια τους στην Οδύσσεια. Τα γεύματα αποτελούνται κυρίως από κρέατα. Πάνω στο σκαλιστό τραπέζι η σεβαστή δέσποινα του σπιτιού φέρνει το ψωμί και ο υπηρέτης ακολουθεί με τις πιατέλες γεμάτες με τα κρέατα. Ήταν ψητά από βοδινό κρέας συνήθως και προσφέρονταν σε κάθε εκδήλωση, γιορτές, γάμους, συμπόσια.

Στην&nbsp;Οδύσσεια αναφέρεται πως οι σύντροφοι του&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%B4%CF%85%CF%83%CF%83%CE%AD%CE%B1%CF%82">Οδυσσέα</a>&nbsp;κατέφυγαν στο ψάρι, αλλά μόνο γιατί υπέφεραν από την&nbsp;πείνα&nbsp;αφού πέρασαν από τα στενά της&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BA%CF%8D%CE%BB%CE%BB%CE%B1">Σκύλλας</a>&nbsp;και της&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%AC%CF%81%CF%85%CE%B2%CE%B4%CE%B7">Χάρυβδης</a>&nbsp;κι έτσι αναγκάστηκαν να φάνε ό,τι υπήρχε διαθέσιμο. Οι Φαίακες κατεξοχήν θαλασσοπόροι και ενώ η θάλασσα είναι γεμάτη ψάρια, προτιμούν τα κρέατα.&nbsp;

Στην&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1">Ελλάδα</a>&nbsp;η κατανάλωση χαλβά αναπτύχθηκε μετά τη&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE">Μικρασιατική Καταστροφή</a>, με την έλευση των Ελλήνων Μικρασιατών που είχαν την παράδοση και την τεχνογνωσία παρασκευής του προϊόντος . Η κατανάλωση αυτού του χαλβά προτιμάται ιδιαίτερα στα&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B1">Κούλουμα</a>, επειδή είναι ο μόνος που δεν περιέχει&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%91%CF%81%CF%84%CF%8D%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%BF%CF%82&amp;action=edit&amp;redlink=1">αρτύσιμα</a>&nbsp;υλικά.

Το παστέλι χρονολογείται από την αρχαιότητα και η πρώτη αναφορά που βρίσκουμε γι αυτό το γλυκό, είναι στην Ιλιάδα του Ομήρου, όπου αναφέρεται ως διατροφή για τους πολεμιστές, για να τους δώσει δύναμη και αντοχή. Στο Βυζάντιο ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του , και διατηρείται ακόμη, είναι να προσφέρεται πάνω σε φύλλα λεμονιάς ή άλλου εσπεριδοειδούς. Το παστέλι, τότε θα πάρει το λεπτό άρωμα από το φύλλο λεμονιάς.

Στην ελληνική αρχαιότητα εκτός από το καθημερινό δείπνο (βραδινό γεύμα) υπήρχε και το δειπνούμενο γεύμα με φίλους ή γνωστούς που ονομάζονταν «συμπόσιο» ή «εστίαση» που σήμερα λέγεται συνεστίαση. Υπήρχαν και δείπνα όπου οι συμμετέχοντες συνεισέφεραν ή οικονομικά, ή με τρόφιμα, τα οποία και λέγονταν «συμβολές». Ο Όμηρος&nbsp;τα αποκαλεί «εράνους».

Άλλη μια άλλη πηγή ζωής ήταν και η θάλασσα, η οποία παρείχε τα ψάρια και τα θαλασσινά όστρακα. οι Μυκηναίοι κατανάλωναν σε μικρότερο ποσοστό θαλάσσιες τροφές.

Το βοδινό και το χοιρινό κρέας ανήκαν στα σημαντικά είδη της διατροφής. Οστά προβάτου, κατσίκας, αγριόχοιρου, ελαφιού και λαγού βρίσκονται επίσης κατά τις ανασκαφές.&nbsp;

Από τα τραπέζια, που στρώνονταν για τους μνηστήρες – επίδοξους συζύγους της Βασίλισσας Πηνελόπης-, πληροφορούμαστε ότι οι συνήθεις τροφές που ήταν το ψωμί και το κρέας, συνοδεύονταν από νερωμένο κρασί (αποφεύγανε τον άκρατο οίνο).

Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ Οι πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα από τη Μικρά Ασία και την Κωνσταντινούπολη το 1922 συνεισέφεραν σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση της ελληνικής κουζίνας όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

Το ψήσιμο γινόταν στην αυλή πάνω σε φωτιά που άναβαν. Μαγείρευαν οι γυναίκες του σπιτιού με την βοήθεια των δούλων. Στα επίσημα γεύματα η σφαγή των ζώων έπαιρνε την μορφή θυσίας σε κάποιο θεό. Πουθενά δεν κάνει λόγο ο Όμηρος για μαγειρεμένα φαγητά, ακόμα και τα μυαλά και τα εντόσθια των ζώων τα έψηναν. Τα δείπνα τα έλεγαν και «δαίτας» από το δατείσθαι=μοιράζομαι, επειδή τα κρέατα τα μοίραζαν σε ίσες μερίδες σε όλους.

Κουκούτσια από σταφύλια έχουν επίσης εντοπιστεί. Χαρακτηριστική είναι η συχνή αναφορά των ξερών σύκων στις πινακίδες της Γραμμικής Β, παράλληλα με τα σιτηρά, ως συμπλήρωμα της διατροφής του προσωπικού των ανακτόρων της Πύλου. Οι πινακίδες των Μυκηνών καταγράφουν ποσότητες καρυκευμάτων που νοστίμιζαν τα φαγητά, όπως το κάρδαμο, το σέλινο, ο κορίανδρος, το κύμινο, το μάραθο, το σουσάμι.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ Τα ομηρικά γεύματα ήταν : 1) το ακράτισμα (πρόγευμα), το οποίο λέγεται και άριστον. Το ακράτισμα των μετέπειτα χρόνων είναι βρεγμένο ψωμί σε άκρατο οίνο. Ο Όμηρος το αναφέρει στην Οδύσσεια όταν ο Οδυσσέας και ο λαμπρός χοιροβοσκός, αφού ανάψανε φωτιά, ετοίμαζαν το άριστο. 2) ακολουθεί το δείπνο που είναι το κυρίως γεύμα και το έπαιρναν μετά το πέρας των εργασιών πριν το μεσημέρι 3)το δόρπον ήταν το νυχτερινό γεύμα. Ο Όμηρος αναφέρει και τέταρτο γεύμα το δειλινόν, γεύμα ανάμεσα στο άριστον και το δείπνο.&nbsp;

Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

ΚΙΡΤΑ ΕΛΕΝΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ

Το καλαμπόκι ονομάζεται "μισίρι" σε διάφορες γλώσσες, όπως στα Τούρκικα. Από εκεί προέρχεται το πολίτικο ιδίωμα των Ελλήνων, ακριβώς με ετυμολογία από το Μισίρι, την Αίγυπτο.

Η λέξη σουτζούκ (sucuk ) στα τουρκικά σημαίνει λουκάνικο, συνεπώς σουτζουκάκι είναι το μικρό λουκάνικο. Ονομάστηκε έτσι από το μακρόστενο οβάλ σχήμα, ενώ η συνταγή έχει τις ρίζες της στην Οθωμανική / Τουρκική και την ελληνική κουζίνα. Οι Έλληνες παράλλαξαν τη συνταγή με το να αφαιρέσουν το ιστό του εντέρου με το οποίο ήταν τυλιγμένο το μίγμα που αποτελούσε το σουτζουκάκι. Στην Ελλάδα έγινε γνωστό και πέρασε από τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και της Κωνσταντινούπολης.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

<a href="https://www.schooltime.gr/2017/09/03/ta-omirika-geumata/">https://www.schooltime.gr/2017/09/03/ta-omirika-geumata/</a> <a href="http://oxigon.blogspot.com/2014/10/blog-post_16.html">http://oxigon.blogspot.com/2014/10/blog-post_16.html</a> <a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1">https://el.wikipedia.org/wiki</a><a href="http://mikrasiates-konstantinato.blogspot.com/2016/01/blog-post_10.html">http://mikrasiates-konstantinato.blogspot.com/2016/01/blog-post_10.html</a>

Επίσης, οι ζωικές πρωτεΐνες και τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν έλειπαν από το τραπέζι του Μυκηναίου. Ενώ από τα δημητριακά, εκτός από το σιτάρι, κοινή τροφή ήταν και το κριθάρι.

Στον χώρο του Θρησκευτικού Κέντρου των Μυκηνών είχε παρασκευαστεί κρέας με φακές και ελαιόλαδο μέσα σε χύτρα, ενώ σε μικρή λεκάνη εντοπίστηκαν ίχνη μελιού. Ίσως το πιο απίστευτο αποτέλεσμα της έρευνας ήταν η απόδειξη της ύπαρξης κρασιού με ρητίνη πεύκου, όπως η γνωστή ρετσίνα. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις για την ύπαρξη μπύρας από ζύμωση κριθαριού και για τη χρήση ενός μείγματος από νερό και μέλι, το υδρόμελι, σε σύνθετα ποτά.&nbsp;

Μετά τα γεύματα οι ομηρικοί ήρωες ασχολούνται με αθλητικές ασκήσεις με δίσκους και ακόντια ή άκουγαν τους κιθαρωδούς και τους χορευτές που τους συνόδευαν.&nbsp;Γενικά οι αοιδοί (τραγουδιστές) έχαιραν μεγάλου σεβασμού, γιατί η Μούσα τους δίδαξε το τραγούδι και αγάπησε το γένος τους. Στην Ιθάκη ο αοιδός είναι ο Φήμιος, στο νησί των Φαιάκων ο Δημόδοκος, ο τυφλός τραγουδιστής. Ο Αλκίνοος τον βάζει να καθίσει πάνω σε έναν θρόνο και ο Οδυσσέας του προσφέρει ένα εκλεκτό κομμάτι κρέας.

Τα φαγητά και τα γλυκά της μικρασιάτικης και πολίτικης κουζίνας έχουν επιρροές από την Τουρκία και ορισμένα ήταν ήδη γνωστά στους γηγενείς Έλληνες εξαιτίας της μακρόχρονης τουρκοκρατίας στην Ελλάδα.

Τα ντολμαδάκια γιαλαντζί είναι από τα πιο χαρακτηριστικά εδέσματα της πολίτικης κουζίνας. Τα αυθεντικά πολίτικα ντολμαδάκια&nbsp;λέγονται γιαλαντζί&nbsp;που σημαίνει στα τούρκικα «ψεύτικα» , γιατί οι κανονικοί ντολμάδες θεωρούνται μόνο αυτοί με το κρέας&nbsp;.

Κατά μια εκδοχή, ο σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίντ ο Α΄, μην αντέχοντας την γκρίνια των γυναικών που είχε στο χαρέμι του, κάλεσε στο σαράι τους καλύτερους ζαχαροπλάστες και τους ζήτησε να φτιάξουν ένα γλυκό που θα γλύκαινε τις γυναίκες ώστε να σταματήσουν τις φωνές και τα παράπονα. Το λουκούμι ήταν το γλυκό που επέλεξε.

Για τις τροφές και τις διατροφικές συνήθειες των&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1">Αρχαίων Ελλήνων</a>, αντλούμε πληροφορίες από διαφορετικές πηγές, ανάλογα με την εκάστοτε εποχή.&nbsp;Έτσι, από πινακίδες της&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%82">Πύλου</a>&nbsp;και της&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%8C%CF%82">Κνωσού</a>, πληροφορούμαστε για τη διατροφή των&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%85%CE%BA%CE%B7%CE%BD%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82">Μυκηναίων</a>&nbsp;και των&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82">Μινωιτών</a> (1600-1100π.Χ) .&nbsp;Ενώ για τη&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B5%CF%89%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE">Γεωμετρική εποχή</a>&nbsp;(1100-800 π.Χ.) χρησιμοποιούνται τα&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%BC%CE%B7%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%88%CF%80%CE%B7">έπη του Ομήρου</a>, τα οποία και απεικονίζουν την πραγματικότητα.

Το σαλέπι χρησιμοποιείται κυρίως στην Ανατολή αλλά και στην Ελλάδα ως χειμωνιάτικο θερμαντικό, μαλακτικό και θρεπτικό ρόφημα. Το αφέψημα της σκόνης, γλυκαίνεται με ζάχαρη ή μέλι και αρωματίζεται με κανέλλα ή&nbsp;<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B9%CF%80%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%81%CE%B9%CE%B6%CE%B1">πιπερόριζα</a>.

Ο Όμηρος τονίζει σε πολλά σημεία ότι πρέπει να πίνουμε με μέτρο, γιατί κάνει κακό σε αυτούς που το πίνουν με απληστία. Εχθρός της μέθης ο ποιητής παρουσιάζει τον τεράστιο Κύκλωπα να ηττάται από το ποτό. Σε κάθε συνδαιτυμόνα έδιναν ένα ποτήρι, το οποίο το γέμιζαν μέχρι να ξεχειλίσει και αυτό εθεωρείτο καλός οιωνός.

Name

Safari may block some audio or video from playing automatically and ‘read to me’ will skip these. You can configure this in Safari’s preferences.