Weefselkweeklab

Practoraat Agrofood & Biobased

Weefselkweeklab

Facility Sharing

In samenwerking met Curio heeft VARTA (Valorisatielab Reststromen Tuin- en Akkerbouw) een weefselkweeklaboratorium gerealiseerd. Studenten zijn vanaf de start betrokken geweest bij de bouw van het lab, dat mede mogelijk is gemaakt door subsidie vanuit het programma Brabant Eet! Het lab is gevestigd in het expertisecentrum Delta Agrifood Business, waar diverse bedrijven en studenten werken aan innovatie.

In het laboratorium zijn studenten begonnen met onderzoek naar het optimaliseren van het stekken van laurieren. Het uiteindelijke doel is om laurieren een jaarrond te kunnen vermeerderen via weefselkweek. Doordat de laurier aan warme temperaturen gewend is, kan dat nu maar één keer per jaar in Nederland. Weefselkweek zou vele kwekers de oplossing kunnen bieden.

"Laat de REST maar aan ons over"

Derdejaarsstudenten Anouk Oomens en Veerle Link van de Curio-laboratoriumopleiding hebben samen met het bedrijf VARTA in een eerste project aan de weefselkweek van laurier gewerkt. Dit moet steriel gebeuren, om betere en stabielere resultaten te krijgen. Het steriel opkweken gebeurt daarom in een speciale ruimte, een flowkast. Deze heeft een nieuwe klimaatkamer met ledverlichting.

Anouk en Veerle vertellen wat meer over het onderzoek. Veerle: “Wij vinden het erg leerzaam om een lab vanaf het begin op te zetten en bezig te zijn met planten. Dit is normaal namelijk geen onderdeel van onze studie. Met het onderzoek dat wij doen kan het vermeerderen van laurieren worden geoptimaliseerd.”

Anouk: “De bedoeling is dat dit een efficiëntieslag voor het bedrijf oplevert. Ons doel is om laurieren het hele jaar door te kunnen vermeerderen met de weefselkweek. Naast de weefselkweekstage werken wij ook mee aan andere projecten, zoals het valoriseren van reststromen van tuin- en akkerbouw.”

Onderzoeken en optimaliseren

In een vervolgonderzoek (schooljaar 2021-2022) zijn wederom studenten verder gegaan met het onderzoek naar het vermeerderen en optimaliseren van laurier.

Dirk Rovers, werkzaam bij VARTA en stagebegeleider in dit project, geeft aan dat in dit jaar voornamelijk veel optimalisering heeft plaatsgevonden. Zo zijn lichtprotocollen, klimaatbeheersing en sterilisatieprotocollen verbeterd. Ook de voedingsbodems van de laurieren zijn bekeken en met behulp van planthormonen verbeterd.

Daarnaast is er gekeken naar opschaling. Uiteindelijk is het de bedoeling dat het vermeerderen van laurier in groten getalen kan plaatsvinden.

Derdejaarsstudent Steve en vierdejaarsstudent Dirk van de opleiding Laboratoriumtechniek hebben het onderzoek begeleid. Steve heeft vervolgens ook in een stage van een half jaar het onderzoek voortgezet.

Fermentatie

Naast het weefselkweek-laboratorium heeft VARTA inmiddels ook een fermentatie-laboratorium gerealiseerd. Docenten van Curio hebben bij VARTA een docentenstage doorlopen om meer te leren over het proces van fermentatie. Door fermentatie verandert de zuurgraad en de houdbaarheid van een product, en ook de smaak, structuur en geur wordt anders. Door het product te zouten of af te sluiten van lucht, ontwikkelen goede bacteriën, gisten en schimmels (probiotica) zich. Bij het gistingsproces dat ontstaat, daalt de PH-waarde van het product. Slechte bacteriën kunnen daardoor niet meer leven.

Kennis over fermentatie is actueel, als tegenhanger van industrieel bewerkt voedsel. Om deze kennis ook naar studenten over te dragen, leerden de docenten in een workshop meer over dit proces. Ze maakten onder andere kombucha, een gezondheidsdrankje op basis van thee en suiker. Hierbij worden de suikers omgezet in zuren door fermentatie.

We gaan verder!

Vervolgonderzoek

Komende tijd gaan er weer stagiaires aan de slag met het verder onderzoeken van het vermeerderen van laurier een jaarrond. Als het uiteindelijke protocol hiervoor gemaakt is, moet gekeken worden hoe dit in de productie werkt en hoe je dit kunt opschalen. Vervolgens moet er voor de verschillende soorten laurier weer een apart protocol en handelwijze komen.

Ook komt er verder onderzoek naar het fermenteren van plantaardige bijstromen in samenwerking met Curio, afhankelijk van de opdrachten die VARTA krijgt van klanten. Deze kunnen zeer divers zijn en betrekking hebben op conservering, omzetting of bioremediation.

Voorlopig is het onderzoek dus nog niet klaar!

Alle foto's zijn gemaakt door fotograaf Koen Mol