ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΕΒΕΝΟΣ- ΕΝΔΗΜΙΚΟ ΦΥΤΟ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΚΟΥΡΜΟΥΤΣΟΥΛΙ, ΠΛΟΥΜΙ, ΑΛΙΜΑΤΣΑ .......

Ο ΠΡΙΓΚΗΠΑΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΧΛΩΡΙΔΑΣ - Ο ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΕΒΕΝΟΣ

Στην Κρήτη υπάρχουν περίπου 200 ενδημικά φυτά του νησιού. Ενδημικά φυτά της Κρήτης ονομάζονται εκείνα που φύονται και συναντιούνται μονάχα στην Κρήτη και σε κανένα άλλο σημείο του πλανήτη.
Τα περισσότερα από τα ενδημικά αυτά φυτά είναι εξαιρετικά σπάνια και είναι δύσκολο να τα συναντήσει κάποιος μη γνώστης.
Ένα από τα κοινά ενδημικά του νησιού είναι και ο περίφημος Κρητικός Έβενος (Ebenus Cretica) που παρά το ότι λέγεται έβενος δεν είναι κάποιο δέντρο αλλά πολυετής θάμνος. Φυτρώνει σε πραγματικά αξιοσημείωτους πληθυσμούς σε σχετικά χαμηλά υψόμετρα κυρίως στους νομούς Λασιθίου και Ηρακλείου και πολύ λιγότερο στο Ρέθυμνο και στα Χανιά, όπου κυρίως απαντάται μονάχα σε γκρεμούς φαραγγιών σαν χασμόφυτο. Υπάρχουν περιοχές στις επαρχίες του Ηρακλείου και του Λασιθίου που πραγματικά κυριαρχεί κάθε άλλου φυτού.

Ο Έβενος ήταν πάντα για τους Κρητικούς ένα πολύ χρήσιμο φυτό και παρά το γεγονός ότι δεν τρώγεται και δεν βράζεται σαν αφέψημα. Οι βλαστοί του αποτελούσαν την καλύτερη τροφή για τα οικόσιτα κουνέλια των χωρικών που τους έκοβαν σε δεμάτια, ενώ τα μαλακά άνθη του χρησίμευαν στο να γεμίζουν τα μαξιλάρια τους αντί για πούπουλα. Κανένα άλλο φυτό σε όλη την Κρήτη δε συναντάται με τόσες πολλές δημώδεις ονομασίες όσο ο Έβενος και σχεδόν σε κάθε επαρχία είχε και άλλο όνομα. Θα το βρούμε σαν Πλουμί, Κουρμουτσούλι, Κοκκαλιά, Αλιματσά, Ματσά, Ακοζαλιά, Αρχοντόξυλο, Γουλαστράκι, Πουλιά, Κατσούλα, Ψευδέβενο, Αρχοντόξυλο και Κουνελόφυτο. Το άνθος του Έβενου είναι ροζ-μωβ και την άνοιξη που ανθίζει κυριολεκτικά βάφει ολόκληρες πλαγιές.

Στο Καλό Χωριό υπάρχουν έβενοι που έχουν και κατάλευκα άνθη αντί των συνηθισμένων! Μάλιστα έχουν εντοπιστεί μόλις 4 τέτοια φυτά, ευτυχώς σε δύσβατη περιοχή και επισημαίνεται ότι τα λευκά κουρμουτσούλια δεν τα πειράζουμε, δεν τα κόβουμε!

Ο ΛΕΥΚΟΣ ΕΒΕΝΟΣ

Κι ενώ το άνθος του έχει αυτό το χαρακτηριστικό ροζ-μωβ χρώμα η φύση
επέλεξε να κάνει μια μικρή παραξενιά και σε δύο μονάχα σημεία της Κρήτης επέλεξε οι έβενοι να έχουν κατάλευκα άνθη αντί των συνηθισμένων. Ο λευκός έβενος είναι ίσως το πιο σπάνιο άνθος σε ολόκληρη την Κρήτη. Σήμερα μπορούμε να το βρούμε μονάχα σε μια πλαγιά του Καλού Χωριού στον οικισμό Ίστρον στο Μιραμπέλλο του Λασιθίου.
Εκεί ανάμεσα σε ένα δάσος από πολλές χιλιάδες ροζ-μωβ έβενους υπάρχουν 5-6 μονάχα φυτά που είναι τα άνθη τους κατάλευκα. Και είναι πραγματικά εντυπωσιακό σα φαινόμενο. Όλα τα λευκά φυτά βρίσκονται μέσα σε ένα μισοεγκατελειμμένο χωράφι που ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε είτε να εκχερσωθεί και να χαθεί όλος ο πληθυσμός μαζί του, είτε να γίνει μία ακόμα βίλλα από τις πολλές που έχει ήδη η περιοχή.

Οι μαθητές- τριες των Ε΄- ΣΤ΄ τάξεων συμμετέχουν για 2η χρονιά σε ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα του Εθνικού Δικτύου " Οι Πράσινες Γωνιές της Γειτονιάς μου " και σήμερα φιλοξένησαν στο σχολείο ένα μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου του Καλού Χωριού ,την κα. Δασκαλάκη Ελευθερία, που έφερε στα παιδιά ένα μεγάλο κλαδί από έβενο ή κουρμουτσούλι, όπως συνηθίζουν να το λένε οι ντόπιοι και έδωσε αρκετές πληροφορίες στα παιδιά για το ενδημικό αυτό φυτό. Είχαν την ευκαιρία να το δουν από κοντά, να δουν το υπέροχο μωβ -βιολετί χρώμα του και να το πιάσουν στα χέρια τους.