Book Creator | 1922 - 2022: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή Από τις χαμένες πατρίδες...στη Θεσσαλονίκη

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2021 - 2022
1922 – 2022: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή
Από τις χαμένες πατρίδες... στη Θεσσαλονίκη

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από αμιγές τμήμα του σχολείου
(24 μαθητές /τριες της Γ΄ γυμνασίου) καθώς και τρεiς μαθητές άλλων τμημάτων που ασχολήθηκαν με το θέμα προκειμένου να λάβουν μέρος σε διαγωνισμούς που αφορούσαν τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή.

Σκοπός του προγράμματος ήταν η πολύπλευρη μελέτη του ιστορικού γεγονότος της Μικρασιατικής Καταστροφής (γραπτές πηγές, προφορικές μαρτυρίες, ήθη – έθιμα, τέχνη).

Οι υπεύθυνες καθηγήτριες
Τακαβάκογλου Ζωή ΠΕ02
Χατζηαγοράκη Ευαγγελία ΠΕ02

Η Μικρασιατική Εκστρατεία

Η Μικρασιατική Εκστρατεία ήταν μια σειρά στρατιωτικών γεγονότων, που συνέβησαν κατά το διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι γνωστή ως Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1919–1922 και διεξήχθη μεταξύ της Ελλάδας και του Τουρκικού Εθνικού Κινήματος, που θα ίδρυε αργότερα τη Δημοκρατία της Τουρκίας.

Το 1919, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος και η κυβέρνησή του, έχοντας την υποστήριξη των νικητών Άγγλων και Γάλλων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου διέταξε την απόβαση ελληνικών στρατευμάτων στην Μικρά Ασία με σκοπό την αποκατάσταση της ειρήνης και της τάξης, καθώς και την προστασία όλου του χριστιανικού (και όχι μόνο) πληθυσμού από αυθαιρεσίες. Η Ελλάδα είχε την εντολή των Συμμάχων να αποβιβάσει στρατεύματα στη Σμύρνη για την προστασία των ελληνικών πληθυσμών, ωστόσο προσδοκούσε και την προσάρτηση περιοχών της Μικράς Ασίας στο πλαίσιο της Μεγάλης Ιδέας (πρόκειται για μια πολιτική που είχε στόχο το Ελληνικό Κράτος να απελευθερώσει όλες τις περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις οποίες ζούσαν μεγάλοι Ελληνικοί πληθυσμοί, και όλες τις περιοχές που παραδοσιακά ανήκαν σε Έλληνες την αρχαία εποχή).

Ελευθέριος Βενιζέλος

Η απόβαση του εκστρατευτικού σώματος

Η έναρξη της εκστρατείας έγινε το καλοκαίρι του 1920. Οι σύμμαχοι της Ελλάδας ήταν η Γαλλία, η Ιταλία, η Μεγάλη Βρετανία και η Ρωσία. Η κάθε χώρα βοηθούσε έχοντας η καθεμία διαφορετικά συμφέροντα και φυσικά όχι ανιδιοτελώς. Η Γαλλία βοηθούσε λόγω των οικονομικών συμφερόντων της, η Ιταλία λόγω της ελπίδας της ότι θα αποκτήσει εδάφη της Τουρκίας, η Ρωσία λόγω της επιθυμίας της να βγει στη Μεσόγειο και η Μεγάλη Βρετανία λόγω της επιθυμίας της για τον έλεγχο των στενών του Ελλήσποντου και των πετρελαίων της Μοσούλης. Εναντίον αυτής της συμμαχίας βρισκόταν ανεπίσημα η Γερμανία καθώς επιθυμούσε την πρόσβασή της στον Περσικό κόλπο κάτι το οποίο είχε συμφωνήσει με την Τουρκία υπό τον όρο ότι θα την τροφοδοτεί με όπλα.

Οι Έλληνες είχαν μια σειρά από επιτυχίες όμως στην πορεία ήρθαν οι ήττες. Η πρώτη ήττα που γνώρισε ο ελληνικός στρατός ήταν στις 8 Ιουνίου 1921. Παρά την ήττα οι Έλληνες προτίμησαν να συνεχίσουν την προέλαση κάτι που οδήγησε σταδιακά στην παρακμή της εκστρατείας. Δύο ήταν οι βασικοί λόγοι:
α) Κατά την διάρκεια όλης της εκστρατείας οι Τούρκοι προσπαθούσαν να πάρουν τους σύμμαχους με το μέρος τους κάτι που εν τέλει επιτεύχθηκε. οι Έλληνες πλέον δεν είχαν την συγκατάθεση των σύμμαχων και έτσι δεν είχαν βοήθεια από κάπου.

β)Παράλληλα, το 1920 ο Ελευθέριος Βενιζέλος κήρυξε εκλογές τις οποίες και έχασε. Αυτό οδήγησε στην ανακατάταξη του στρατού και στην επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου που ήταν μισητός από την πλειοψηφία των Μεγάλων Δυνάμεων. Έτσι, άρχισαν να εγκαταλείπουν την Ελλάδα και να πηγαίνουν με το μέρος της Τουρκίας.

Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄

Από τον Μάιο του 1922 έως τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς οι Έλληνες είχαν δεχθεί μόνο ήττες και συνέχιζαν να κάνουν άτακτες υποχωρήσεις. Πανικόβλητη, η κυβέρνηση των Αθηνών διέταξε την εκκένωση της Μικράς Ασίας. Στις 5 Σεπτεμβρίου τα τελευταία τμήματα του Ελληνικού Στρατού εγκατέλειψαν την Μικρά Ασία.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες μπήκαν στη Σμύρνη και σύντομα ξεκίνησε η καταστροφή…

Η πυρπόληση της Σμύρνης

Μικρασιατική καταστροφή

Συνολικά η Μικρασιατική εκστρατεία είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 25.000 νεκρούς και τραυματίες στρατιώτες από ελληνικής πλευράς. Πάνω από 1.500.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες των προγόνων τους και να έρθουν σαν πρόσφυγες στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους πάνω από 600.000 νεκρούς.
Οι Τούρκοι ήθελαν να εξαφανίσουν κάθε ελληνικό στοιχείο από τη Μικρά Ασία, προβαίνοντας σε ανείπωτα εγκλήματα, σύμφωνα και με τις μαρτυρίες των Δυτικών αυτοπτών μαρτύρων: Μαζικές πυρπολήσεις κτηρίων και ανθρώπων, βιασμοί, εκτελέσεις, βασανιστήρια κτλ.

Αποκορύφωμα αποτέλεσε η πυρπόληση της αρμενικής και της ελληνικής συνοικίας της Σμύρνης. Το κάψιμο των σπιτιών ανάγκασε τους κρυμμένους σε αυτά Χριστιανούς να βγουν έξω στους δρόμους, με αποτέλεσμα και οι τελευταίοι που είχαν γλυτώσει από τις προηγούμενες σφαγές, να πέφτουν στα χέρια των Τούρκων και να υφίστανται τρομερούς βασανισμούς πριν τον θάνατό τους.