Ο ΠΙΝΟΚΙΟ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ

Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Δρ. ΑΝΥΦΑΝΤΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (ψυχολόγος)

Η ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: Msc. ΛΕΟΝΤΑΡΗ ΕΥΑΝΘΙΑ (φιλόλογος)

ΟΜΑΔΑ: ΟΙ ΑΗΤΤΗΤΟΙ
ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ Κ., ΓIΩΡΓΟΣ Ν., ΓIΩΡΓΟΣ Ρ.,
ΛΕΥΤΕΡΗΣ Σ., ΓΙΑΝΝΗΣ Χ.

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: ΜΑΝΙΚΑΣ ΣΩΤΗΡΗΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: ΤΖΙΒΑΡΑ ΕΛΕΝΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Μεθοδολογία
1.1 Σκοπός
1.2 Μεθοδολογία
1.2.1 Τεχνικές

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2o «Η ΟΜΑΔΑ»
2.1 Ορισμός της ομάδας
2.2 Η εξελικτική πορεία της ομάδας
2.2.1 Τα στάδια ανάπτυξης της ομάδας
2.2.2 Σχηματισμός της ομάδας
2.2.3 Οι στόχοι της ομάδας
2.2.4 Οι αρχές στο εσωτερικό της ομάδας
2.3 Η δυναμική των σχέσεων στην ομάδα
2.3.1 Ορισμός της δυναμικής των σχέσεων
2.3.2 Στοιχεία ύπαρξης της δυναμικής σχέσεων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο Θεματικοί Άξονες - Τεχνικές Εκπαίδευσης
3.1 Συναισθήματα: κατανόηση και αναγνώριση
3.2 Μορφές βίας (Σχολικός εκφοβισμός - Παραβατικότητα)
3.3 Διαχείριση του θυμού
3.4 Σέβομαι τον εαυτό μου και τους άλλους
3.5 Επικοινωνία- Συνεργασία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο Αξιολόγηση
4.1 Τελικά συμπεράσματα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Όλοι γνωρίζουν το γνωστό έργο της παιδικής λογοτεχνίας "Οι περιπέτειες του Πινόκιο" του Ιταλού δημιουργού Carlo Lorenzini με το καλλιτεχνικό όνομα Carlo Collodi, με τον δημοφιλή και εξαιρετικά αγαπητό ήρωά του, με τα ιδιαίτερα χαρίσματα, τις μοναδικές αδυναμίες, μα προπαντός με την αστείρευτη διάθεση να γνωρίσει και να πορευτεί στον κόσμο που ανοίγεται μπροστά του, να τον αισθανθεί, να κατανοήσει και να αποτελέσει μέρος του.
Ο χαριτωμένος αυτός ήρωας, λοιπόν ενέπνευσε τον ψυχολόγο κ. Ιωάννη Ανυφαντάκη και την εκπαιδευτικό κ. Ευανθία Λεοντάρη να δημιουργήσουν και να υλοποιήσουν στο Ειδικό Γυμνάσιο Ηρακλείου κατά το σχολικό έτος 2020-2021, το πρόγραμμα "Ο Πινόκιο στη χώρα των θαυμάτων".
Στο πλάισιο του οικείου προγράμματος συγκροτήθηκε ομάδα μαθητών, όπου υπό την καθοδήγηση των αγαπητών συναδέλφων, στόχευσε στην βιωματική ανίχνευση και προσέγγιση, από πλευράς των συμμετεχόντων μαθητών, πρακτικών αναγνώρισης των συναισθημάτων τους, τεχνικών διαχείρισης συναισθημάτων και συμπεριφορών των άλλων, ανάπτυξης ικανοτήτων αυτοελέγχου, στρατηγικών αυτορρύθμισης και επίλυσης καταστάσεων κρίσεων.

Ένα σύνθετο πλέγμα δηλαδή κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων απαραίτητων, για την ομαλή συνύπαρξη και αλληλεπίδραση με τον συνάνθρωπο μας και το περιβάλλον μας, που οδηγεί στην υγιή ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη.
Η διαδρομή δεν ήταν εύκολη. Κάποιες φορές ήταν δυσδιάκριτη, άλλες οι μικροί οδοιπόροι κωλυσιεργούσαν, ή χάνονταν μερικές φορές σε παράπλευρες διαδρομές. Ουδέποτε όμως οι οδηγοί τους έχασαν την προσήλωση στο στόχο τους, αντλώντας πάντα δύναμη από την γνώση, το γνήσιο ενδιαφέρον, την αγάπη και την ευσυνειδησία με την οποία προσέγγισαν οι δύο συνάδελφοι τους μαθητές μας και το έργο τους.
Ο σκανδαλιάρης Πινόκιο χρειάζεται την υπομονή και την καθοδήγηση του μπάρμπα-Τζεπέτο, μα πάνω από όλα χρειάζεται την ολόψυχη αγάπη του, για να μεταμορφωθεί και να φτάσει στη χώρα των θαυμάτων.
Και την έχει.

Ο Δ/ντης του Ειδικού Γυμνασίου
Σωτήρης Μανίκας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στα πλαίσια του προγράμματος Ο Πινόκιο στη χώρα των θαυμάτων, δημιουργήθηκε μια ομάδα μαθητών, που συναντιόταν δύο φορές την εβδομάδα, με διάρκεια μιας διδακτικής ώρας την κάθε φορά, από τον Φεβρουάριο έως τον Μάιο 2021, ενώ η εργασία της ομάδας μοιράζονταν σε δύο μέρη.

α) Θεωρητικό μέρος όπου γινόταν εκπαίδευση των μαθητών, από τον συντονιστή ψυχολόγο και την υπεύθυνη εκπαιδευτικό, πάνω σε θέματα που αφορούσαν επιμέρους άξονες όπως η συνεργασία, η ομαδικότητα, η επικοινωνία, τα συναισθήματα, η διαχείριση θυμού, η αντιμετώπιση περιστατικών εκφοβισμού ή και επιθετικότητας, η ενσυναίσθηση και τέλος η διαφορετικότητα.

β) Πρακτικό μέρος όπου διεξάγονταν ασκήσεις και βιωματικές δράσεις μεταξύ των μαθητών, που αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους, εφάρμοζαν τις δεξιότητες που νωρίτερα είχαν διδαχτεί, οι οποίες συνδύαζαν γνώση και ψυχαγωγία.
Τέλος τόσο το θεωρητικό, όσο και το πρακτικό μέρος της εκπαίδευσης βασίστηκε πάνω σε τεκμηριωμένες μεθόδους και τεχνικές που προέρχονται από την επιστήμη της ψυχολογίας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Μεθοδολογία

1.1 Σκοπός
Σκοπός της παρούσας δράσης είναι να παρατηρήσουμε τις επιδράσεις που δέχονται από το εξωτερικό περιβάλλον τα μέλη μιας ομάδας και πως αντιδρούν σε αυτές, καθώς και τη λειτουργία τους μέσα στην ομάδα, δίνοντας βάρος στην εξέλιξη και δυναμική αυτής.

1.2 Μεθοδολογία
Η μεθοδολογία η οποία εφαρμόστηκε στο εν λόγω πρόγραμμα βασιζόταν στην τεχνική των συναντήσεων σε ομάδες, διάρκειας μιας διδακτικής ώρας, δύο φορές την εβδομάδα. Η συχνότητα αυτή κρίθηκε ως αναγκαία δεδομένων αφενός των συχνών περιστατικών συγκρούσεων διαφορετικής έντασης, κατά την ώρα των διαλειμμάτων και αφετέρου την ιδιαιτερότητα των μαθητών αυτών κατά την περίοδο της εφηβείας στην οποία βρίσκονται.
Πριν αρχίσουν οι μαθητές να ασχολούνται με το κυρίως θέμα των συναντήσεων αυτών, εκπαιδεύτηκαν στην λειτουργία της ομαδικής εργασίας και συνεργασίας, της πρωτόγνωρης γι αυτούς τεχνικής του «κύκλου» και στις βασικές αρχές επικοινωνίας.

1.2.1 Οι τεχνικές που εφαρμόστηκαν κατά την διάρκεια των συναντήσεων είναι οι εξής:
Δημιουργικό παιχνίδι: παιχνίδια και δημιουργικότητα, ελεύθερη μορφή έκφρασης, εμπειρίες που τα βοηθούν να αναγνωρίσουν συναισθήματα, να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους, να βρουν λύση στα προβλήματά τους και να πειραματιστούν σε κάτι καινούριο. Τα παιχνίδια βασιζόταν στα ενδιαφέροντά τους, ώστε να ανακαλύψουν τα ταλέντα και την μοναδικότητά τους.

Παιχνίδι ρόλων: είναι σημαντικό για τα παιδιά διότι μέσα από την επιλογή φανταστικών χαρακτήρων, γίνονται πρωταγωνιστές και αναπτύσσουν ιστορίες, που βοηθούν τα παιδιά να αναγνωρίσουν και να ανακαλύψουν τις λιγότερο γνωστές πλευρές του χαρακτήρα τους σε σχέση με τους άλλους, μιμούμενοι τον κόσμο των ενηλίκων. Εξερευνούν σημαντικά θέματα όπως συναισθήματα, το καλό, το κακό, τη σχέση ισχυρού-αδύναμου, την απώλεια, την μοναξιά και τέλος εκπαιδεύονται να επιλύουν προβλήματα.