ახალგაზრდული გაზეთი

თაობა- XXI

31/05/2022 #4

დღეს ნომერშია:

1. კულტურული მემკვიდრეობა- ლიზი შარიქაძე

2. კოსმოსი- სალომე გეთია

3. ეკოლოგია- ანასტასია რეზესიძე

4. საინტერესო ადამიანები- ნინო აკობია

"მხოლოდ განათლება იყო და არის წყარო ყოველგვარი ხალხის ბედნიერებისა და კეთილდღეობისა."

5. სასკოლო ამბები- ლიზი შარიქაძე, სედა მიკოიანი

6. ჩვენ გირჩევთ- სარედაქციო კოლეგია

აკაკი წერეთელი

ვარძიის ღვთისმშობლის ეკლესია

კულტურული მემკვიდრეობა

ხარაგაულის მუნიციპალიტეტში, მდინარე ბორიმელას მარცხენა მხარეს, ზღვის დონიდან 400 მეტრზე, სოფელი ვარძია მდებარეობს. გადმოცემის თანახმად, სახელწოდება ვარძია, სოფელს მიანიჭა თამარ მეფემ მესხეთ-ჯავახეთის ვარძიის პატივსაცემად. სოფლის მშვენებაა ღვთისმშობლის ეკლესია, რომლის ადგილზე წარსულში სამონასტრო კომპლექსი ყოფილა. ვარძიის სამონასტრო კომპლექსი თამარ მეფის ბრძანებით აუგიათ, ახალციხის ვარძიიდან გადმოსვენებული ღვთისმშობლის ხატის სახელზე. ვარძიის ღვთისმშობლის ეკლესია სამნავიანი, გუმბათიანი ბაზილიკაა. XVIII საუკუნის დასასრულიდან ეკლესია ექვემდებარებოდა საბერძნეთს, სახელდობრ, კუნძულ კვიპროსის ეპარქიას, რომელსაც იგი სოლომონ პირველმა შესწირა. 1953 წელს კომუნისტებმა გადაწყვიტეს ვარძიის ეკლესიის დანგრევა, ამ ვანდალურ აქტს წინ აღუდგა სოფლის საზოგადოება და ეკლესია დანგრევას გადაურჩა. 1995 წელს, სულთმოფენობის დღეს, საზეიმოდ გახსნა ვარძიის ეკლესია მარგვეთის მიტროპოლიტმა, მეუფე კონსტანტინე მელიქიძემ.

სოფელში ზეიმობენ დედაღვთისობის დღესასწაულს, აღდგომიდან მესამე ორშაბათს.

ეკოლოგია

„ ყველაფრის მთლიანი მასა, რაც ადამიანებმა პირველად შექმნეს, აღემატებოდა ბიოსფეროს მასას“

2020 წელს შეიძლება ეწოდოს გარდამტეხი მომენტი ადამიანებსა და ველურ ბუნებას შორის ურთიერთობების ისტორიაში: აქედან გამომდინარე, ადამიანთა სამყარო უფრო დიდი გახდა, ვიდრე მთელი ბიოსფერო ერთად აღებული. ადამიანთა სამყარო აღემატება ყველა ხეს, სოკოს და პლანქტონს, ყველა ცოცხალ ბიომასას ერთად. ამ დასკვნამდე მივიდა ისრაელის ვეისმანის ინსტიტუტის მეცნიერთა ჯგუფი, რომლის სტატია გამოქვეყნდა ჟურნალში Nature. 1900 წლიდან მოპოვებული და გამოყენებული მინერალური რესურსების მოცულობა გაორმაგდა და დღეს მიაღწია 30 მილიარდ ტონას წელიწადში. მთელი ეს თანხა ამოღებულია დედამიწის ლითოსფეროდან და იქცევა წარმოებულ პროდუქტად: საწვავი, სამშენებლო მასალები, ლითონები, ინფრასტრუქტურა. კვლევის ავტორების გათვლებით, საპირისპირო ტენდენციები უნდა გადაიკვეთოს 2020 წლისთვის:

დედამიწის ბიოსფეროს მთლიანი მშრალი მასა და „ანთროპოგენული მასა“ თანაბარი გახდა, დაახლოებით 1.1 ტრილიონი ტონა. თუ კი ტენდენცია გაგრძელდება, 2030 -იანი წლების ბოლოს, „ადამიანის სამყაროს“ მასა გადააჭარბებს ბიოსფეროს „ნედლ“ მასას, ცოცხალი ორგანიზმების წყლის შემცველობის გათვალისწინებით. ეს დაგროვება განპირობებულია არა იმდენად ცოცხალი ბიომასის დამუშავებით, რამდენადაც დედამიწის სასარგებლო რესურსების განვითარებით, რომელმაც შემაძრწუნებელ პროპორციებს მიაღწია.

შავი ხვრელი

კოსმოსი

შავი ხვრელი-არე სივრცეში, რომელშიც გრავიტაციული ველი იმდენად ძლიერია, რომ არაფერს, სინათლესაც კი, არ ძალუძს მიზიდულობისგან თავის დაღწევა მისი მოქმედების არეალში მოხვედრისას. შავი ხვრელი, სავარაუდოდ, წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც გიგანტური ვარსკვლავი ამოწურავს მთელ თავის ენერგიას და კვდომას იწყებს.ყველაზე გავრცელებული ჰიპოთეზის თანახმად, იგი საკუთარი მიზიდულობის ძალის ზემოქმედებით იწყებს შეკუმშვას და როდესაც მიაღწევს პიკს, ხდება რაღაც აფეთქებისმაგვარი მოვლენა, რის შემდეგაც ეს ვარსკვლავი ჩაქრება, ხოლო მისი გრავიტაცია იმ ზომამდე გაიზრდება, რომ იგი დაიწყებს ყველაფრის შესრუტვას- სინათლის ჩათვლით. სწორედ ამ თვისებიდან გამომდინარე დაერქვა ობიექტს სახელი- „შავი ხვრელი“, ანუ სხეული, რომელსაც სინათლეც კი ვერ უსხლტება და უხილავი ხდება. არსებობს მრავალი კოსმოსური ობიექტი, რომლის დანახვაც ადამიანის თვალით შეიძლება- ვარსკვლავები, ნისლეულები, პლანეტები. მაგრამ სამყაროს უმეტესი ნაწილი უხილავია, მათ შორის - „შავი ხვრელებიც“.

თავად ტერმინი „შავი ხვრელი“ პირველად ამერიკელმა ფიზიკოსმა ჯონ უილერმა 1967 წელს ნიუ-იორკში, კოლუმბიის უნივერსიტეტში გამოსვლის დროს, გამოიყენა. ყველაზე საინტერესო ფაქტი მათ შესახებ კი არის ის, რომ შავი ხვრელები შესაძლოა დასაბამი იყოს ახალი სამყაროების წარმოშობისა. (წყარო ვიკიპედია).

შავ ხვრელებთან დაკავშირებით გაზეთ ,,თაობა XXI-ს ფეისბუქ გვერდზე შეგიძლიათ მოისმინოთ წალენჯიხის მუნიციპალიტეტის ქ. ჯვარის N2 საჯარო სკოლის მე-11 კლასის მოსწავლე ანი ჯინჯოლავას მიერ პროექტის ,,ქართულად გახმოვანებული ვიდეოები“ ფარგლებში თარგმნილ-გახმოვანებული ვიდეო რგოლი.

მასანობუ ფუკუოკა

საინტერესო ადამიანები

1913 წლის 2 თებერვალს გლეხის, კამეიჩი ფუკუოკას, ოჯახში დაიბადა იაპონელი ფერმერი, ფილოსოფოსი და მწერალი, „ბუნებრივი მიწათმოქმედების“ პრინციპების შემქმნელი, მასანობუ ფუკუოკა. ის სწავლობდა გიფუს პრეფექტურის სოფლის მეურნეობის კოლეჯში. 1937 წელს მას ორმხრივი პნევმონია დაემართა თუმცა ფუკუოკას ახალგაზრდა ორგანიზმი ავადმყოფობას მოერია. სიკვდილთან სიახლოვის გამოცდილებამ 25 წლის ახალგაზრდას თავისი შეხედულებების გადახედვისკენ უბიძგა. ერთხელ ღამის სეირნობისას რაღაც უცნაურ მდგომარეობაში აღმოჩნდა, რომელსაც „გამოცხადებაც“ შეგვიძლია დავარქვათ. ამ გამოცხადებისგან შეძრული ფუკუოკა ნაცნობსა თუ უცნობს უხსნიდა: „ადამიანებმა არაფერი არ იციან, სრულიად არაფერი“. მისი არავის ესმოდა... ერთხელ, ხეტიალისას, ის მიტოვებულ ეზოში აღმოჩნდა, რომელშიც ეტყობოდა, რომ ოდესღაც ბრინჯი მოჰყავდათ, ფუკუოკამ შეამჩნია ერთი ბრინჯის მცენარე, რომელიც „სარეველების“ გარემოცვაში იზრდებოდა და დატბორვის, მორწყვისა და ყველანაირი მოვლის გარეშე მშვენივრად გრძნობდა თავს. ის მიხვდა, რომ სწორ გზაზე იდგა...