κλεφτικα

ΚΛΕΦΤΙΚΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΄21

Η Δημοτική Ποίηση ανήκει στην
προφορική λογοτεχνία και είναι δημιούργημα του
λαϊκού πολιτισμού.
Συνδέεται με μουσική και χορό.
Μέσα από το δημοτικό τραγουδι ο λαός εκφράζει:
τα ιδανικά του, τους πόνους και τις χαρές του
ακόμα και τις σκέψεις του για τη ζωή ή
διάφορα ιστορικά γεγονότα.

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ

Τα Δημοτικά τραγούδια μπορούμε να τα χωρίσουμε σε τρεις
κατηγορίες.
· H πρώτη κατηγορία αναφέρεται στα τραγούδια που έχουν
αφηγηματικό χαρακτήρα, επικό τόνο και δραματική έκβαση.
Εδώ ανήκουν οι παραλογές.
· Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα τραγούδια που
αναφέρονται σε εκδηλώσεις της ζωής ( π.χ. νανουρίσματα,
νυφιάτικα, μοιρολόγια, αγάπης κ.λ.π. ).
· Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα ιστορικά τραγούδια δηλαδή
αυτά που δημιουργήθηκαν εξαιτίας ενός ιστορικού
γεγονότος. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν
τα ακριτικά και τα κλέφτικα

Τα χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού

1. Η ανωνυμία του δημιουργού.

2. Η απροσδιοριστία του ακριβούς τόπου
προέλευσης και χρόνου συνθεσης.

3. Η λαϊκή έκφραση ακολουθεί τοπικά
ιδιώματα.
4. Ο λαϊκός ψυχισμός, όπως αυτός εκδηλώνεται στη
ζωή.
5. Οι παρατηρούμενες παραλλαγές.
6. Η απόδοση σε τραγούδι και όχι ποίημα. Το
δημοτικό τραγούδι δεν απαγγέλλεται.
7. Το ζωντανό ύφος και η ρεαλιστική περιγραφή.

ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ, στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, ήταν πρώην αγρότες, που εγκατέλειπαν τα χωράφια και τις οικογένειές τους και ανέβαιναν στα βουνά δημιουργώντας ένοπλες παράνομες ομάδες ανταρτών, που αρνούνταν να υποταχτούν στην Οθωμανική κυριαρχία. Είχαν τα λημέρια τους σε δύσβατα μέρη. Οι συνθήκες διαβίωσής τους ήταν δύσκολες, ήταν σε επιφυλακή και μετακινούνταν ή μάχονταν συνεχώς. Ήταν οργανωμένοι σε μικρές ομάδες, η καθεμιά με τον καπετάνιο της και το δικό της μπαϊράκι. Η οικογένεια των Κολοκοτρωναίων ,ο Κατσαντώνης , ο Αθανάσιος Διάκος και άλλοι πολλοί αγωνιστές ανήκαν στην κλεφτουρια .
Αδούλωτοι άντρες, με ήθος και παλικαριά, που με τη δράση και τα κατορθώματά τους έδιναν κουράγιο στους ραγιάδες και συντηρούσαν την ελπίδα της ανάστασης του Γένους. Βασικό χαρακτηριστικό των κλεφτών ήταν η εχθρότητα που ένιωθαν για τους Τούρκους και γενικά για την εξουσία, στοιχείο που τους έκανε αγαπητούς στο λαό. Οι μορφές αυτές ενσάρκωναν το αίσθημα της δικαιοσύνης, της περηφάνειας, της συμπάθειας προς τους αδυνάτους και της αντίστασης εναντίον των κατακτητών.

ΑΡΜΑΤΟΛΟΙ:Προκειμένου να αντιμετωπίσουν τους κλέφτες και να αποκαταστήσουν την ασφάλεια στην ύπαιθρο, οι Οθωμανοί Τούρκοι χρησιμοποιούσαν ένοπλους Έλληνες, πρώην κλέφτες, τους αρματολούς. Ωστόσο οι Αρματολοί, παρόλο που ήταν βοηθητικά στρατεύματα των Τούρκων, συνεργάζονταν συνήθως με τους κλέφτες. Παρατηρήθηκε έτσι το φαινόμενο, ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας, πολλοί αρματολοί να εγκαταλείπουν τις θέσεις τους και να προσχωρούν στις τάξεις των κλεφτών.

Τα σημαντικότερα αρματολίκια του Ελλαδικού χώρου

ΚΛΕΦΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Τα κλέφτικα τραγούδια πήραν το όνομά τους από το περιεχόμενο των στίχων τους. Σε ό,τι αφορά στον ελλαδικό χώρο τα κλέφτικα τραγούδια είναι δημιουργήματα μιας συγκεκριμένης περιόδου της τουρκοκρατίας μετά τον 16ο αιώνα και στα θέματά τους διαφαίνεται η επαναστατική δράση των κλεφτών και των αρματολών.
Τα τραγούδια αυτά συνδέονται με την προπαρασκευή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων και μας μεταφέρουν στην ιστορικοκοινωνική πραγματικότητα των προεπαναστατικών χρόνων.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Στους στίχους εγκωμιάζεται η ζωή, τα κατορθώματα, η νικηφόρα μάχη ή ο ένδοξος θάνατός τους. Έχουν χαρακτήρα κυρίως ηρωικό και επικολυρικό. Αναφέρονται στα κατορθώματα, στις νικηφόρες μάχες και τους ηρωικούς θανάτους, τη ζωή και το θάνατο των πρωταγωνιστών τους.
Κύριο χαρακτηριστικό είναι η εξύμνηση της ελευθερίας˙ όχι όμως η εθνική ελευθερία, αλλά η ατομική ευψυχία.
Μολονότι αναφέρονται σε ιστορικά γεγονότα, δεν περιλαμβάνουν ακριβή διήγηση, ούτε προσήλωση σε συγκεκριμένα πρόσωπα, δεν έχουν υπερφυσικές ικανότητες και είναι απλοί θνητοί. Στα ολιγόστιχα λιτά, χωρίς εξηγήσεις και περιγραφές περιστατικών, κλέφτικα τραγούδια η μετάβαση από την μια εικόνα στην άλλη γίνεται γρήγορα. Σε όλα σχεδόν απαντάται ζωντανός διάλογος μεταξύ προσώπων, ενώ ενίοτε, όταν δεν υπάρχει δεύτερο πρόσωπο, ο δημιουργός εισάγει μια συμβατική εικόνα, ένα πουλί με ανθρώπινη λαλιά, μια κόρη, προκειμένου να παραχθεί ο διάλογος