ΤΑ ΘΕΙΑ ΠΑΘΗ

ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Η Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει από την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Oνομάστηκε Μεγάλη από τους πρώτους κιόλας χριστιανικούς αιώνες κι αυτό γιατί, όπως μας εξηγεί ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, μεγάλα και κοσμοσωτήρια γεγονότα συνέβησαν στη διάρκειά της. Κέντρο αυτών των γεγονότων είναι τα άγια και άχραντα Πάθη, η Ταφή και η ένδοξη Ανάσταση του Κυρίου. Καθεμιά από τις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας είναι αφιερωμένη σε κάποιο πρόσωπο ή γεγονός, που μας θυμίζει την εκούσια πορεία του Χριστού προς τα πάθη και το σταυρικό θάνατο.

Η Εκκλησία από τη μεγάλη της φιλανθρωπία, για να διευκολύνει τους πιστούς να συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας το βράδυ της προηγούμενης (π.χ. την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας και ο Εσπερινός αντίστοιχα το πρωί της Μ. Δευτέρας).

Τα τρία πρώτα βράδια της Μεγάλης Εβδομάδας ψάλλεται η ακολουθία του Νυμφίου. Η Εκκλησία στολίζεται πένθιμα, οι ιερείς φορούν σκουρόχρωμα άμφια ενδεικτικά πένθους και μπροστά στην Ωραία Πύλη τοποθετείται η εικόνα του Νυμφίου.

Ο Χριστός μας παρουσιάζεται τυλιγμένος με τον πολύτιμο άραφο κατακόκκινο χιτώνα Του, με σκυμμένο το κεφάλι Του, ζωντανός, ταπεινωμένος από την ανθρώπινη κακία. Στα χέρια Του κρατάει το καλάμι της προσβολής Του και στο κεφάλι του φοράει το ακάνθινο στεφάνι του αμέτρητου πόνου Του.
O Νυμφίος της Εκκλησίας είναι ένας Νυμφίος ταπεινός και πονεμένος. Ένας Νυμφίος που αγαπάει και θυσιάζεται έως θανάτου για το αντικείμενο της αγάπης Του. Τον βλέπουμε στην εικόνα καταφρονεμένο από τους ανθρώπους που δεν Τον αγάπησαν. Αυτός ο πονεμένος Νυμφίος είναι αξιοθρήνητος για τη λογική του κόσμου. Και όμως είναι αξιολάτρευτος για τη λογική του πιστού, γιατί ο πιστός γνωρίζει ότι ο πόνος του Λυτρωτή είναι χαρά του λυτρωμένου και το αίμα του Δικαίου είναι τροφή και φάρμακο αθανασίας και σημάδι νίκης για τον άνθρωπο.

Το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων (Όρθρος Μ. Δευτέρας) η Εκκλησία τιμά τον πάγκαλο (πολύ καλό) Ιωσήφ και μας θυμίζει το περιστατικό με την άκαρπη συκιά.

Ο Ιωσήφ ήταν δίκαιος και ενάρετος, γι’ αυτό και ο Ιακώβ τον ξεχώριζε από τα άλλα παιδιά του. Τα αδέλφια του, που τον μισούσαν, σχεδιάζουν να τον βγάλουν από την μέση. Αρχικά τον έριξαν σ’ ένα λάκκο κι’ έπειτα αποφάσισαν να τον πουλήσουν σε κάποιους Ισμαηλίτες εμπόρους (Γεν, 37,28) κι έτσι φεύγει στην Αίγυπτο ως δούλος.

Στην Αίγυπτο ο νεαρός Ιωσήφ κέρδισε την εύνοια του κυρίου του και σε σύντομο χρόνο ανήλθε στο αξίωμα του αντιβασιλέα της Αιγύπτου! Στη μεγάλη αυτή θέση τον βρήκαν τα αδέλφια του και ο γέροντας πατέρας του. O Ιωσήφ είναι τύπος του Χριστού. Και οι δύο φθονήθηκαν, πωλήθηκαν, κλείστηκαν σε λάκκο - τάφο, βασανίστηκαν, δοξάσθηκαν (ως πρωθυπουργός του Φαραώ - ως Αναστάς Κύριος) και έθρεψαν το λαό (με το φυλαγμένο σιτάρι - με τον Άρτο της ζωής, το Πανάγιο Σώμα Του).

Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς:

Ο Χριστός περπατώντας στους δρόμους της Ιερουσαλήμ, είδε μια μεγάλη συκιά με καταπράσινο φύλλωμα και την πλησίασε με σκοπό να κόψει ένα σύκο, όμως διαπίστωσε ότι η συκιά δεν είχε καθόλου καρπούς. Τότε ο Ιησούς καταράστηκε τη συκιά και εκείνη αμέσως ξεράθηκε. Η ιστορία της άκαρπης συκιάς συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων της εποχής και την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν φαινομενικά ενάρετοι, αλλά πρακτικά άκαρποι από καλά έργα.

ΤΟΝ ΝΥΜΦΩΝΑ ΣΟΥ ΒΛΕΠΩ ΣΟΦΙΑ ΜΑΝΟΥ

Ιδού ο Νυμφίος έρχεται / Σοφία Μάνου // Κατερίνα Λέχου

Δέκα παρθένες βγήκαν να υποδεχθούν τον Νυμφίο κάποιο βράδυ. Κρατούσαν και οι δέκα από ένα λυχνάρι, όμως μόνο οι πέντε από αυτές είχαν φροντίσει να πάρουν και επιπλέον λάδι, σε περίπτωση που τους χρειαστεί. Αυτές οι πέντε ήταν οι σώφρονες, οι γνωστικές δηλαδή. Ο Νυμφίος άργησε όμως να έρθει και οι δέκα παρθένες κοιμήθηκαν. Αργά την νύχτα, μια φωνή ακούστηκε να λέει: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός». Τότε αυτές ξύπνησαν και έτρεξαν για να προϋπαντήσουν τον Νυμφίο. Στα λυχνάρια όμως το λάδι είχε καεί. Οι πέντε γνωστικές παρθένες, έβαλαν το επιπλέον λάδι που είχαν προβλέψει να πάρουν μαζί τους και πήγαν να Τον συναντήσουν. Οι υπόλοιπες πέντε όμως, οι Μωρές, οι άμυαλες δηλαδή, έχασαν την ευκαιρία αφού τα λυχνάρια τους ήταν σβηστά. Έτσι είναι, είπε ο Ιησούς, και η Βασιλεία των Ουρανών. Όποιος φροντίσει από πριν για την ψυχή του θα εισέλθει στο Βασίλειο του Νυμφίου.

«Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός, και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα. Ανάξιος δε πάλιν ον ευρήσει ραθυμούντα. Βλέπε ουν, ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθείς, ίνα μη τω θανάτω παραδοθείς και της βασιλείας έξω κλεισθείς. Αλλά ανάνηψον κράζουσα· Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός ημών, διά της Θεοτόκου ελέησον ημάς».

Ο Νυμφίος Χριστός θα έρθει ξαφνικά στη μέση της νύχτας. Ευτυχισμένος θα είναι ο δούλος που ο Κύριος θα τον βρει να αγρυπνά, ανάξιος, όμως, θα είναι εκείνος που θα τον βρει να είναι αμελής. Πρόσεχε, λοιπόν, ψυχή μου να μην καταληφθείς από (πνευματικό) ύπνο, για να μην παραδοθείς στο θάνατο (της αμαρτίας) και μείνεις έξω απ’ τη Βασιλεία (των Ουρανών). Αλλά φρόντισε να συνέλθεις και φώναξε: Άγιος, Άγιος, Άγιος είσαι Συ ο Θεός, με τις πρεσβείες της Θεοτόκου ελέησέ μας.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΣΤ ΜΑΤΘΑΙΟΥ - Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΑΛΑΝΤΩΝ

Η παραβολή των ταλάντων:
Να είστε, λοιπόν, έτοιμοι κάθε στιγμή, γιατί δεν ξέρετε την ημέρα ούτε την ώρα που έρχεται ο Υιός του Ανθρώπου. Σαν έναν άνθρωπο, για παράδειγμα, που, επειδή έφευγε στα ξένα, κάλεσε τους δούλους του και τους παρέδωσε τα υπάρχοντά του. Και στον έναν απ’ αυτούς έδωσε πέντε τάλαντα, στον άλλο δύο και στον άλλο ένα, στον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του κι αμέσως κατόπιν έφυγε. Πήγε τότε εκείνος που πήρε τα πέντε τάλαντα κι εργάστηκε μ’ αυτά και κέρδισε άλλα πέντε τάλαντα. Το ίδιο κι εκείνος που πήρε τα δύο, κέρδισε κι αυτός άλλα δύο. Αλλ’ εκείνος που πήρε το ένα τάλαντο, πήγε, έσκαψε στη γη και έκρυψε το τάλαντο του κυρίου του. Ύστερα από πολύ καιρό, έρχεται ο κύριος των δούλων εκείνων και ζητά απόδοση λογαριασμού απ’ αυτούς. Τους δύο πρώτους τους επαινεί και τους βάζει στην χαρά του, γιατί καλλιέργησαν τα χαρίσματα που τους δόθηκαν. Τον τρίτο όμως τον καταδικάζει ως οκνηρό και τον τοποθετεί στο βαθύ σκοτάδι.