ΟΠΕΡΑ

Όπερα, στα ιταλικά σημαίνει έργο.
Είναι ένα είδος σκηνικής τέχνης όπου ένα θεατρικό κείμενο αποδίδεται από τους καλλιτέχνες τραγουδιστά, με συνοδεία ορχήστρας.
Μπορεί να υπάρχουν πεζοί διάλογοι ή μέρη απαγγελίας με μουσική συνοδεία.

Η όπερα αντλεί την ξεχωριστή της γοητεία από
την ένωση μουσικής και λόγου
στο πλαίσιο ενός σκηνικού θεάματος.

Η όπερα υπάρχει εδώ και περισσότερα από τετρακόσια χρόνια.
Όλα τα είδη των τεχνών ενσωματώνονται ή μπορούν να συμπεριληφθούν στην όπερα.

Μουσική,
δράμα,
χορός,
εικαστικές τέχνες.

Οι όπερες αντλούν τα θέματά τους από διάφορες πηγές: μυθολογία, ιστορία, παραμύθια, θρύλους, λογοτεχνικά έργα κ.ά.
Αρκεί η ιστορία να εμπνεύσει το συνθέτη. Δεν υπάρχει πολιτισμός που να μην έχει όμορφες ιστορίες για το καλό και το κακό, την αγάπη και το μίσος, τη ζωή και το θάνατο.
Η μουσική έρχεται να περιγράψει, να ερμηνεύσει, να ορίσει όλες αυτές τις ανθρώπινες καταστάσεις.

Ο συνδυασμός της μουσικής και του λόγου είναι αυτός που προκαλεί στην όπερα τόσο ισχυρά συναισθήματα.

Η όπερα δημιουργήθηκε κατά την περίοδο της Αναγέννησης, όταν μορφωμένοι άνθρωποι στη Φλωρεντία θέλησαν να αναβιώσουν το αρχαίο ελληνικό θέατρο.
Η νέα τέχνη ακολούθησε την ιστορία του ευρωπαϊκού πνεύματος και την πολιτική ιστορία αρχικά της Ευρώπης και στον 20ό αιώνα ολόκληρου του κόσμου.
Στην Ελλάδα παίζονταν όπερες ήδη από τον 18ο αιώνα, ενώ Έλληνες συνθέτες γράφουν έργα από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.

Στις 5 Μαρτίου του 1940, λίγους μήνες πριν ξεσπάσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, έδινε στην Αθήνα την πρώτη της παράσταση η Λυρική Σκηνή του Βασιλικού Θεάτρου, η μελλοντική ΕΛΣ.
Εναρκτήριο έργο ήταν «Η νυχτερίδα» του Γιόχαν Στράους

Τα στοιχεία που συνθέτουν μια όπερα

Λιμπρέτο:
Το κείμενο της όπερας. Ο συγγραφέας που το γράφει λέγεται λιμπρετίστας.

Εισαγωγή:
Είναι ένα ορχηστρικό κομμάτι, που ακούγεται συνήθως πριν σηκωθεί η αυλαία.
Σκοπό έχει να μας εισάγει στη διάθεση του έργου, να καταλάβουμε αν είναι χαρούμενο ή τραγικό.
Μπορεί να λέγεται επίσης ουβερτούρα ή πρελούδιο ή , σε όπερες του μπαρόκ, συμφωνία.

Τζοακίνο Ροσίνι:
Ο κουρέας της Σεβίλλης

Εισαγωγή-Ο κουρεέας της Σεβίλλης.mp4

Πράξη:
Κάθε θεατρικό έργο χωρίζεται σε πράξεις. Κάθε πράξη έχει τη δική της υπόθεση και τη δική της κορύφωση. Τα έργα που έχουν μια μόνον πράξη λέγονται μονόπρακτα.

Άρια:
Έτσι λέμε ένα τραγούδι στην όπερα.
Η άρια παίζει σημαντικό ρόλο.
Μέσω αυτής, ο ήρωας εκφράζει τα συναισθήματά του, τις σκέψεις του και αποκαλύπτεται ο χαρακτήρας του.

Β.Α.Μότσαρτ:
Ο μαγικός αυλός
Άρια, Σοπράνο

Άρια, Μπάσος

Β.Α. Μότσαρτ :
Ο μαγικός αυλός

Ντουέτο:
Μία άρια για δύο τραγουδιστές που τραγουδούν μαζί.

Τρίο:
Μία άρια για τρεις τραγουδιστές .

Β.Α. Μότσαρτ :
Ο μαγικός αυλός

Β.Α. Μότσαρτ:
Οι γάμοι του Φίγγαρο

Ρετσιτατίβο:
Έτσι λέγεται η τραγουδιστή απαγγελία ενός ή περισσότερων μονωδών. Στα μέρη αυτά προχωράει γρήγορα.

Χορωδιακό μέρος :
Ένα τραγούδι που τραγουδά η χορωδία, η οποία αποτελείται από πολλούς τραγουδιστές.

Τζορτζ Μπιζέ : Κάρμεν
Παιδική χορωδία

Σπυρίδων Ξύνδας: Ο Υποψήφιος

Τζουζέπε Βέρντι: Ναμπούκο
Μικτή χορωδία

ΦΕΚ Ο Υποψήφιος - YouTube - Google Chrome 2021-05-27 08-21-04.mp4

Τζορτζ Μπιζέ : Κάρμεν

Χορός

Τα επαγγέλματα της όπερας

Συνθέτης: Είναι αυτός που έχει γράψει τη μουσική του έργου.

Λιμπρετίστας: Αυτός που γράφει το κείμενο του έργου.

Ορχήστρα - Μουσικοί της ορχήστρας: Παίζουν σε όλη την διάρκεια της παράστασης,άλλοτε συνοδεύοντας τους μονωδούς και την χορωδία και άλλοτε τα ορχηστρικά μέρη.

Διευθυντής ορχήστρας: Είναι ο άνθρωπος που διευθύνει την ορχήστρα.
Σε μία παράσταση όπερας συντονίζει όλο το θέαμα: διευθύνει την ορχήστρα και την χορωδία και καθοδηγεί τους τραγουδιστές.
Σε αυτόν υπακούνε όλοι. Κρατάει το ρυθμό και υποδεικνύει στους μουσικούς και τους τραγουδιστές τα συναισθήματα και το ύφος του έργου.

Θεόφραστου Σακελλαρίδη: Ο Βαφτιστικός

Μονωδοί: Έτσι λέγονται οι τραγουδιστές της όπερας.
Δεν φτάνει μια όμορφη φωνή για να τραγουδήσει κανείς στην όπερα.
Οι τραγουδιστές όπερας χρειάζονται πολύχρονη συστηματική δουλειά και χρόνια σπουδών για να μπορέσουν να τραγουδήσουν σε ένα λυρικό θέατρο.
Σπανίως χρησιμοποιούν μικρόφωνο.
Χρησιμοποιούν το ίδιο τους το σώμα ως φυσική ενίσχυση του ήχου. Η δύναμη του διαφράγματος καθώς και οι κοιλότητες του προσώπου παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ένταση και στην ποιότητα της φωνής τους.

Χορωδία: Είναι μια ομάδα τραγουδιστών που τραγουδούν όλοι μαζί. Η χορωδία είναι χωρισμένη κατά φωνές, αντρικές και γυναικείες και συχνά παίζει τον ρόλο που έπαιζε ο χορός στην αρχαία τραγωδία.

Σκηνοθέτης: Είναι ο άνθρωπος που αποφασίζει τον τρόπο με τον οποίο θα παρουσιαστεί το έργο. Αποφασίζει πως θα είναι η εικόνα της παράστασης, δηλαδή αυτό το οποίο θα βλέπουμε. Δίνει οδηγίες στον σκηνογράφο και στον ενδυματολόγο και καθοδηγεί τους τραγουδιστές.

Χορογράφος: Ο Χορογράφος επενδύει με επινόηση χορευτικών αρμονικών κινήσεων ένα μουσικό κομμάτι. Η εργασία του περιλαμβάνει συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως τη δημιουργία της χορογραφίας για κάποιο μουσικό κομμάτι, τη συνεργασία με χορευτές και την εκτέλεση δοκιμών πάνω στη χορογραφία.

Θεόφραστου Σακελλαρίδη:
Ο Βαφτιστικός

Θεόφραστου Σακελλαρίδη:
Περουζέ