Βιολοντσέλο

Βιολοντσέλο

Ελένη Ψαρογιώργου

Το Βιολοντσέλο ή αλλιώς Τσέλο, είναι ένα έγχορδο μουσικό όργανο που παίζεται με δοξάρι. Έχει τέσσερις χορδές (από τη χαμηλότερη: ντο, σολ, ρε, λα), όπως και τα υπόλοιπα έγχορδα της συμφωνικής ορχήστρας. Είναι διπλάσιο σε μέγεθος από την βιόλα.
Ο τσελίστας, είναι πάντα καθιστός, τοποθετεί το βιολοντσέλο ανάμεσα στα πόδια του και το στηρίζει στο έδαφος με τη βοήθεια μίας ρυθμιζόμενης μεταλλικής ράβδου στήριξης.

Το βιολοντσέλο έχει πλούσιο και δυνατό ήχο.
Είναι ένα από τα πιο βασικά όργανα τόσο στη μουσική δωματίου όσο και στην συμφωνική ορχήστρα.
Το σκάφος του (το ξύλινο σώμα) έχει μήκος 75 εκ. ενώ οι χορδές του είναι πιο παχιές από του βιολιού και της βιόλας και χρησιμοποιείται συνήθως μαζί με το κοντραμπάσο, για να παίξει τις μπάσες νότες ενός μουσικού έργου.
Λόγω της μεγάλης μουσικής του έκτασης, είναι εξίσου αξιόλογο και ως σόλο όργανο.

Το βιολοντσέλο πρωτοεμφανίστηκε στην Ευρώπη στα μέσα του 16ου αι. και αρχικά ονομαζόταν βιολοντσίνο.
Κατά καιρούς υπέστη πολλές τροποποιήσεις, ενώ στον Στραντιβάρι οφείλεται κυρίως ο καθορισμός του οριστικού τύπου και των διαστάσεών του.

Η άνοδος του οργάνου άρχισε στην Ιταλία τον 17o αι., με τον Μπαχ και τις Σουίτες του για σόλο βιολοντσέλο και σταδιακά άρχισαν να ανακαλύπτονται οι τεχνικές και οι εκφραστικές δυνατότητές του.

Με τον ρομαντισμό (τέλος 18ου - μέσα 19ου αιώνα) , το βιολοντσέλο πήρε ξεχωριστή θέση στην ορχήστρα και οι συνθέτες άρχισαν να τού εμπιστεύονται ορισμένα χαρακτηριστικά μουσικά θέματα.
Παίζει αξιόλογο ρόλο και ως βασικός συντελεστής του κουαρτέτου εγχόρδων ( σύνολο τεσσάρων εγχόρδων: δύο βιολιών, βιόλας και βιολοντσέλου).
Ο Μπετόβεν και οι ρομαντικοί συνθέτες, ιδιαίτερα ο Βάγκνερ, συνέτειναν στην πλήρη ανεξαρτησία του και έγραψαν ειδικά έργα γι' αυτό (Κοντσέρτα, Σονάτες, Σονατίνες κ.ά).