Ήμουν κι εγω παιδί

Parchment

Είναι νύχτα! Μαύρο σκοτάδι! Το φεγγάρι φέγγει εκεί ψηλά στον ουρανό ! Είναι τόσο μεγάλη η αγωνία μου, που πραγματικά ακούω τους χτύπους της καρδιάς μου! Βρισκόμαστε στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Ανυπομονώ να πάω στο κρυφό σχολειό. Βλέπεις οι Τούρκοι μας θέλουν όλους σκλάβους και αμόρφωτους. Δεν υπάρχουν σχολεία. Όμως η δίψα μου για τα γράμματα είναι απερίγραπτη. Με λένε Παναγιώτη και είμαι 9 χρονών. Γλίτωσα το παιδομάζωμα, επειδή είμαι ήδη παντρεμένος με την Παγώνα του Κυρ-Παντελή. Μια φορά την έχω δει. Έτσι κι αλλιώς απαγορεύεται να βγούμε έξω. Η μάνα μου φοβάται ότι θα με κλέψουν οι Τούρκοι, επειδή είμαι όμορφος και λεβέντης. «Πού θα ξέρουν ότι είσαι παντρεμένος;» μου έλεγε συνεχώς.&nbsp; Να ‘ναι καλά ο πατέρας μου ο Θύμιος. Πριν πεθάνει μου έμαθε τα πρώτα μου γράμματα. Ονειρεύομαι ότι έχω στα χέρια μου ένα καινούριο βιβλίο. Αλλά μόλις ξυπνάω όλα χάνονται!

Την Κυριακή στην εκκλησιά είπε ο Παπά- Γρηγόρης στη μάνα μου για το κρυφό σχολειό. «Το παιδί σου Κυρ- Δέσποινα πρέπει να μάθει γράμματα.» είπε&nbsp;ο Παπάς στη μάνα μου. Εκείνη ούτε που να τ’ ακούσει. Έκανε όμως το λάθος να μου το πει. Σήμερα το βράδυ περιμένω τη μάνα να πέσει για ύπνο. Όλη μέρα στα χωράφι… πόσο ν’ αντέξει! Η ανάσα της ακούγεται βαριά. Σηκώνομαι στις μύτες των ποδιών μου και με έναν πήδο, βρίσκομαι έξω από το παράθυρο.&nbsp; Κοιτάω τον δρόμο… Απόλυτο σκοτάδι! Μόνο το φως του φεγγαριού με οδηγεί στην εκκλησιά. Ευτυχώς όλα πάνε καλά. Φτάνω.

&nbsp; &nbsp; "Το παιδομάζωμα" (ή "Το σκλαβοπάζαρο") Νικόλαος Γύζης (1873-1875)

Οθωμανική γκραβούρα που απεικονίζει την πρακτική του παιδομαζώματος

Μια Τρίτη στην εποχή της Τουρκοκρατίας, ήμαστε σπίτι μου με τους γονείς μου. Ξαφνικά χτύπησε η πόρτα και ένας Τούρκος μας είπε να μαζευτούμε στην πλατεία του χωριού. Εκεί οι Τούρκοι έκαναν γενειτσαριά εκτός από

τους μοναχογιούς και τα ορφανά. Εμένα δεν με πήραν, γιατί είμαι μοναχογιός. Οι γονείς μου με έστελναν στο κρυφό σχολειό. Το κρυφό σχολειό γινόταν σε εκκλησίες και σε μοναστήρια από δασκάλους παπάδες. Όλα τα Ελληνοπούλα πηγαίναμε με φόβο στην ψυχή μας για να μην μας δουν οι Τούρκοι. Ο ιερέας μας μάθαινε ανάγνωση και γραφή.Κάτω από το τρεμάμενο και φοβισμένο φως του καντηλιού, όλα εμείς τα σκλαβόπουλα, μαζεμένα γύρω από τον ιερέα ακούγαμε χριστιανικές μελωδίες και τα προφητικά λόγια του ιερέα:"Μη φοβάστε τα σκοτάδια! Η λευτεριά θα έρθει σαν αστέρι και θα φέρει το ξημέρωμα της νύχτας". Τα λόγια αυτά μας έδιωχναν τον φόβο της ψυχής μας.

Ένας φίλος χάθηκε

Μια κρύα μέρα του Φεβρουαρίου&nbsp;του 1602 έφτασαν στο χωριό μας, τη Βρυσούλα Ιωαννίνων,&nbsp;άσχημα νέα. Κάποιοι πλανόδιοι έμποροι που ήρθανε στο χωριό μας, μας ενημέρωσαν πως οι Τούρκοι είχαν ξεκινήσει&nbsp;να κάνουν παιδομάζωμα στα γύρω χωριά και σύντομα θα έφταναν και στο δικό μας. Οι συγχωριανοί μου ήταν αναστατωμένοι και φοβισμένοι μην τους πάρουν τα παιδιά. Όλοι προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο για να τα γλυτώσουν. Η μητέρα μου&nbsp;για να μη με πάρουν με&nbsp;έντυσε με τα ρούχα της αδελφής μου, έκοψε ένα μέρος από τη μακριά πλεξούδα της και&nbsp;ένωσε τα κομμένα μαλλιά της με τα δικά μου με ένα μαντήλι.

Από τότε κυκλοφορούσα με κοριτσίστικα ρούχα. Αχ, πόσο&nbsp;ντρεπόμουν! Γι’ αυτό τον περισσότερο καιρό έμενα στο σπίτι και βοηθούσα στις δουλειές του σπιτιού. Τους γονείς μου όμως δεν τους απασχολούσε η ντροπή που ένιωθα. Φοβόντουσαν να μη μας προδώσει κάποιος συγχωριανός μας και αποκαλύψει ότι είμαι αγόρι. Δέκα μέρες μετά έφτασαν οι Τούρκοι στο χωριό μας. Ο Τούρκος απεσταλμένος εμφανίστηκε στην πλατεία του χωριού και απαίτησε να παρουσιαστούν μπροστά του όλοι οι πατεράδες με τους γιους τους. Όταν συγκεντρώθηκαν όλοι στην πλατεία, ο Τούρκος άρχισε να ξεχωρίζει τα πιο ψηλά&nbsp;και&nbsp;δυνατά παιδιά. Αναμεσά τους ήταν και ο καλύτερος μου φίλος, ο Γιάννης.

Το παιδολόγι του Μάρκου

Το όνομά μου είναι Μάρκος και έμενα σε ένα χωριό κάπου στα Τρίκαλα. Με πήραν οι Τούρκοι, όταν ήμουν δέκα ετών. Όταν μεγάλωσα, πήγα ξανά στο χωριό μου και συνάντησα τη μητέρα μου. Μόλις με

είδε με αναγνώρισε αμέσως. Αγκαλιαστήκαμε και αρχίσαμε να κλαίμε. Η μητέρα μου με ρώτησε πώς μεγάλωσα μακριά της. Της απάντησα ότι με εκπαίδευσαν για να γίνω στρατιώτης στο σώμα των Γενίτσαρωνκαι να πολεμάω εναντίον των Ελλήνων. Εγώ όμως δεν ήθελα να είμαι γενίτσαρος, γιατί αγαπάω την Ελλάδα και γι’ αυτό έφυγα κρυφά και επέστρεψα στο πατρικό μου σπίτι.&nbsp;

Εστέναξεν απαγγείλας ο παππούς και απέμαξε τα δάκρυά του. Ανάθεμα την ώρα, την πρώτην Απριλιά, που βγήκε το Ιζάμι και μάζωξε παιδιά! Γι' αυτό, εξηκολούθησεν έπειτα, όταν εγεννήθηκα εγώ, ψυχή μου, και μ' εβάφτισαν, με έβγαλαν “Γεωργιά”· που θα πη, μου έδωκαν θηλυκόν όνομα, καθώς έβγαζαν τότε Κωνσταντινιά και Θανασία και Δημήτρω - όλα αρσενικά παιδιά, ψυχή μου, με θηλυκόν όνομα - Και μαζί με το όνομα, μ' εφόρεσαν και κοριτσίστικα ρούχα. Όσα χρονάκια πέρασαν, ψυχή μου, τόσαις φοραίς από την θύραν του σπιτιού μας δεν εβγήκα, σαν καψοκόριτσο που θάρρευα να είμαι. Σαν έγεινα καμμιά δεκαριά χρονώ, με πιάνει μιαν ημέρα - Θεός σχωρέσ' τονα - ο κύρης μου, με καθίζει στο σκαμνί, με κόφτει ταις μεγάλαις μου πλεξούδαις, μου βγάζει τα φουστανέλια και: - Διες εδώ, με λέγει, Γεωργιά, από σήμερα και να πάγη είσαι “Γεώργης”, είσαι αγόρι· από

αύριο και να πάγη είσαι άνδρας, ο άνδρας της Χρουσής, που παίζετε κάθε μέρα ταις κούκλαις και τα πεντόβολα. Αυτό ήταν όλο κι' όλο, που με είπε, και μ' εφόρεσε τ' αγορίστικα ρούχα. Την άλλη την ημέρα, ψυχή μου, ήλθαν τα βιολιά και τα λαγούτα, και μ' επήραν στην εκκλησιά, και μ' εστεφάνωσαν με την γιαγιά σου. - Πώς, παππού; Έτσι μικρός που ήσουνα; - Ναι, ψυχή μου· είπεν ο παππούς συναπορών και αυτός. Ακόμα δεν έμαθα πώς να δένω το καινούριο μου καβάδι, και μ' έδωσαν και γυναίκα για να κυβερνήσω! Μα - είπεν είτα συνωφρυωμένος - έπρεπε να γένη. Περισσότερον καιρό δεν ειμπορούσαν να με κρύψουν· και το φερμάνι έλεγε, πως μόνον τους ανύπανδρους να παίρνουν οι Γιανίτσαροι. Μ' επάνδρεψαν λοιπόν “εν πομπή και παρατάξει”, και έτσι, ψυχή μου, αντί να με πάρη κανένας Γιανίτσαρος - μ' επήρεν η γιαγιά σου.

Γεώργιος Βιζυηνός "Το Μόνον της ζωής του Ταξείδιον&nbsp;"

Μόλις είδαμε να έρχονται οι πολεμιστές με τον Χρήστο χαρήκαμε πάρα πολύ, που αυτή η μικρή μας περιπέτεια είχε αίσιο τέλος.&nbsp;

στείλει μερικούς οπλαρχηγούς και πολεμιστές να πολεμήσουν τους Τούρκους και να σώσουν τον Χρήστο. Έτσι κι έγινε. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός έστειλε μερικούς πολεμιστές και μετά από λίγες ώρες κατάφεραν να σώσουν τον Χρήστο και να γυρίσουν όλοι μαζί στα Καλάβρυτα.

Όταν ξεκίνησε τελικά να πάει στο κρυφό σχολειό, είχαν περάσει τα μεσάνυχτα και λίγο πριν ανηφορήσει στο εκκλησάκι, ακούστηκε η φωνή του Ιμπραήμ. Εκείνη τη νύχτα είχε αϋπνίες&nbsp;και δυσκολευόταν να κοιμηθεί. Ήταν έξω στη βεράντα του και αγνάντευε τους απέναντι λόφους. Τότε ακούστηκε η φωνή του: -Τίνος είναι αυτή η σκιά; Αν είσαι άρχοντας, πλησίασε να χαιρετήσεις κι αν είσαι ραγιάς, έλα να με προσκυνήσεις! Αλλιώς σου παίρνω το κεφάλι! Ο Πέτρος πάγωσε από το φόβο του, γιατί ήξερε ότι είχε σίγουρο θάνατο και ότι την οικογένειά του θα την έβαζαν φυλακή και θα τη βασάνιζαν μέχρι να μάθαιναν κάθε λεπτομέρεια για τα νυχτοπερπατήματα του γιου τους. Πέρασαν τότε χίλιες σκέψεις από το μυαλό του: "Να το έβαζε&nbsp;στα πόδια,&nbsp;μήπως&nbsp;και κατάφερνε να ξεφύγει; Να έκανε πως υπνοβατούσε ή πως λιποθυμούσε για να μπερδέψει τον Ιμπραήμ;" Τότε πέρασε από το μυαλό του μια τρελή σκέψη. Θα ούρλιαζε σαν λύκος και μετά θα

προσπαθούσε&nbsp;να μιμηθεί τη φωνή του πεθαμένου θείου του,&nbsp;που είχε σκοτωθεί στη μάχη των&nbsp;Δερβενακίων. Όλοι τον θαύμαζαν στο χωριό και είχαν γραφτεί δημοτικά τραγούδια για τη λεβεντιά του. Το όνομά του και μόνο τους έκανε όλους να ριγούν. Έτσι, χωρίς να χάσει χρόνο, απάντησε: -Είμαι ο αδικοχαμένος&nbsp; Καρατάσος και περιπλανιέμαι&nbsp;τη νύχτα χωρίς φεγγάρι στο χωριό, να δω τους φίλους και τους συγγενείς μου. Δε πρέπει να με δεις ούτε εσύ, ούτε οι φρουροί σου. Όποιος με βλέπει πετρώνει&nbsp;και είναι&nbsp;κακότυχα τα παιδιά του. Μόλις άκουσε ο Ιμπραήμ&nbsp;τα λόγιο αυτά, άρχισε να κιτρινίζει από τον φόβο του και έκανε αμέσως τέσσερις τεμενάδες για να τον βοη θήσει&nbsp;ο θεός. Τότε&nbsp;ο Πέτρος βρήκε την ευκαιρία να φύγει μακριά και όταν ο Ιμπραήμ σηκώθηκε,&nbsp;δεν είδε τίποτα! Άρχισε μάλιστα να νομίζει πως ότι είδε ή άκουσε ήταν μάλλον ένα όνειρο. Σε ποιον άραγε θα μπορούσε να το φανερώσει;

Αιμίλιος Σ.

Ο παππούς του Γεώργιου Βιζυηνού είχε δύσκολη παιδική ζωή. Μεγάλωσε με τον φόβο του γενιτσαρισμού ντυμένος γυναίκα. Δεν τον άφηναν να βγει από το σπίτι, ως υποτιθέμενο κορίτσι, για να μην αποκαλυφθεί το μυστικό και τον πάντρεψαν από τα δέκα του με τη φίλη του, Χρουσώ.&nbsp;

Η ζωή των παιδιών την περίοδο της τουρκοκρατίας

Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (Ελληνική ταινία,2001)

Μα ποια ήταν τα όνειρα αυτών των παιδιών; Ήθελαν να ζήσουν μακριά από τις οικογένειες τους; Ήθελαν να παντρευτούν; Ήθελαν να είναι κλεισμένα μες στο σπίτι; Ήθελαν να πηγαίνουν κρυφά στο σχολείο;

Φαντάστηκα ότι ήμουν κι εγώ ένα παιδί που έζησε την περίοδο της τουρκοκρατίας και έγραψα τη δική μου ιστορία.

"Το Μόνον της ζωής του Ταξείδιον" απόσπασμα από την ελληνική ταινία, 2001

λησαν τους γονείς μου: «Εάν δεν παραδώσετε τον γιο σας, θα σας σκοτώσουμε!».&nbsp; Τότε εμφανίστηκα και παραδόθηκα μόνος μου, γιατί φοβήθηκα για τη ζωή των γονιών μου. Τα χρόνια πέρασαν και εκπαιδεύτηκα να πολεμώ και να μιλώ τούρκικα. Στο μεταξύ είχα βρει τον αδελφό μου. Παρά τα χρόνια που πέρασαν δεν είχε αλλάξει πολύ. Αφού καταστρώσαμε ένα σχέδιο απόδρασης. Μετά

από πολλές ταλαιπωρίες, επιστρέψαμε στο σπίτι μας πάντα με τον φοβο ότι θα μας ανακαλύψουν και&nbsp;θα μας σκοτώσουν. Η χαρά των γονιών μας ήταν απερίγραπτη, όταν μας ξαναείδαν.

Η περιπέτειά μου στα Καλάβρυτα

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρχε ένα χωριό 3-4 χιλιόμετρα μακριά από τα Καλάβρυτα. Ανάμεσα στους κατοίκους,&nbsp;ζούσαμε και 25 παιδιά. Κάθε βράδυ μαζευόμασταν στην εκκλησία του χωριού, τον Άγιο Σπυρίδωνα, για να κάνουμε μάθημα. Ήταν το κρυφό σχολειό μας. Ο δάσκαλός μας ήταν ο παπάς του χωριού, ο παπά Γιώργης, ο οποίος μας μάθαινε να γράφουμε και να διαβάζουμε. Ένα βράδυ του Απρίλη καθώς κάναμε μάθημα με τον παπά ακούσαμε πολύ φασαρία έξω από την εκκλησία. Ο παπάς πήγε σε ένα παράθυρο για να δει τι συνέβαινε. Αυτό που είδε τον τρόμαξε πολύ! Είδε αρκετούς Τούρκους πάνω στα άλογά τους να φτάνουν στην εκκλησία, για να μας

μαζέψουν&nbsp;και να μας στείλουν στην Κωνσταντινούπολη. Αμέσως έτρεξε γρήγορα στο μυστικό δωμάτιο που κάναμε μάθημα, έσβησε τα κεριά και μας οδήγησε σε μια μυστική πόρτα που θα μας έβγαζε πίσω από την εκκλησία. Όλοι μαζί τρέξαμε ήσυχα και γρήγορα προς το βουνό για να κρυφτούμε σε μια σπηλιά&nbsp;που την ήξερε ο παπάς. Μόλις φτάσαμε στην σπηλιά και ήμασταν πια ασφαλείς από τους Τούρκους ο παπάς μας μέτρησε κι έλειπε μονάχα ένα παιδί, ο Χρήστος. Όλοι μας ζητήσαμε από τον παπά να πάμε να βοηθήσουμε τον φίλο μας για να σωθεί από τους Τούρκους. Και ο παπάς ήθελε να σώσει τον Χρήστο αλλά ήξερε ότι θα χρειαστεί βοήθεια. Σιγά σιγά κατεβήκαμε από το βουνό για να πάμε στα Καλάβρυτα να ζητήσουμε βοήθεια από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό για να

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Γ1

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Α. Τ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Α. ΣΤΥΛΙΑΝΗ Ε. ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ- ΑΝΝΑ Ζ. ΑΘΑΝΑΣΙΑ Κ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Κ. ΜΑΡΙΑ- ΠΟΛΥΤΙΜΗ Κ. ΦΙΛΙΠΠΟΣ Λ. ΑΝΔΡΕΑΣ Μ. ΔΕΣΠΟΙΝΑ Π. ΘΕΟΔΩΡΟΣ Π. ΑΛΕΞΙΑ Π. ΜΑΡΙΑ-ΕΛΕΝΗ Σ. ΑΙΜΙΛΙΟΣ Σ. ΜΑΡΚΟΣ-ΑΓΓΕΛΟΣ Τ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Τ.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΟΚΙΜΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΜΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΓΚΑΡΙΠΗ-ΚΑΡΙΠΙΔΟΥ ΝΙΚΗ

Τότε ο δάσκαλος έσβησε τα κεριά, κλείδωσε την πόρτα και μας έκρυψε στο κελάρι. Ευτυχώς οι Τούρκοι δεν μας είχαν ακολουθήσει&nbsp;και έτσι σωθήκαμε.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Μετά από λίγες ώρες, βγήκαμε από την κρυψώνα μας και αρχίσαμε ανακουφισμένοι το μάθημα.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;

Όταν ήμουν 8 χρονών, μπήκαν οι Τούρκοι στο χωριό μου και ανακοίνωσαν στους κατοίκους: «Μαζεύουμε&nbsp;τα παιδιά». Εννοούσαν τα αγόρια που ήταν 8-18 χρονών. Η μαμά μου και ο μπαμπάς στο άκουσμα του παιδομαζώματος, τρόμαξαν πολύ και πρόλαβαν και με έκρυψαν στον στάβλο. Δυστυχώς&nbsp;τον αδελφό μου που ήταν 18 χρονών τον πήραν οι Τούρκοι μαζί τους. Την επόμενη μέρα μην αντέχοντας άλλο να είμαι χωμένος βαθιά στα άχυρα, βγήκα έξω και κοίταξα προσεκτικά μήπως υπήρχε γύρω κάποιος Τούρκος. Αφού δεν είδα κανέναν, βγήκα από την κρυψώνα μου. Ένα πρωινό, μετά από τέσσερα χρόνια, ξαναήρθαν οι Τούρκοι στο σπίτι μας και απεί-

Η περιπέτεια του Πέτρου

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, σε ένα μικρό χωριό στην Αρκαδία, ζούσε ένα μικρό αγόρι που το έλεγαν Πέτρο. Ήταν ένα καστανόξανθο δωδεκάχρονο παιδί, που είχε εφτά αδέλφια, όλα μικρότερά του. Κάθε μέρα ξυπνούσε με το πρώτο λάλημα του κόκορα και μέχρι το βράδυ βοηθούσε τον πατέρα του στις δουλειές του χωραφιού, στο τάισμα των ζώων και έκανε ό,τι άλλα θελήματα του ζητούσαν οι γονείς&nbsp;του. Όταν βράδιαζε όμως, έπαιρνε βιαστικά το μικρό βιβλιαράκι της Αγίας Γραφής και γεμάτος χαρά, ανυπομονούσε να φτάσει στο εκκλησάκι&nbsp;του Προφήτη Ηλία… Έπρεπε να φτάσει εκεί, χωρίς να τον πάρει είδηση κανένα μάτι, αφού πρώτα γλιστρήσει σαν σκιά μπροστά από το Αρχοντικό του Μεχμέτ πασά, μετά να&nbsp;προσπεράσει σαν φάντασμα από το σεράι του Ιμπραήμ Δερβίση και ακροπατώντας στις μύτες των ποδιών του, να στρίψει δεξιά από την βρύση της πλατείας

και να ανέβει τον απότομο λόφο.&nbsp;Ήταν επικίνδυνη αυτή η διαδρομή, αλλά δεν υπήρχε άλλος τρόπος να συναντήσει&nbsp;τον Παπα-Φώτη, τον δάσκαλό του και να μάθει «τα γράμματα» που τόσο λαχταρούσε, να μην μείνει ξύλο απελέκητο, όπως έλεγε η μάνα του… Εκείνο το βράδυ όμως άργησε να ξεκινήσει, γιατί το μικρότερο αδελφάκι του είχε αρρωστήσει και είχε πυρετό. Η μητέρα του τού είχε ζητήσει να τη βοηθήσει στη φροντίδα του και να τους φέρει πρώτα δροσερό νερό από τη βρύση του χωριού.

Πριν της πάρουνε το παιδί του τρύπησε το αυτί, για να το γνωρίσει, αν κάποτε το συναντήσει. Σ’ ένα γιουρούσι λοιπόν μετά από χρόνια, ένας γενίτσαρος κυνήγησε την Μπουμπουνίστρα μέχρι την παλιά εκκλησιά. Όταν σήκωσε το γιαταγάνι του για να τη σκοτώσει, η Μπουμπουνίστρα είδε το τρυπημένο του αυτί. Τότε με γουρλωμένα μάτια φώναξε: «Γιε μου, είσαι το παιδί μου!». Αλλά το μαχαίρι την είχε καρφώσει ήδη… Τι τραγικό!!! Να σου παίρνουν το παιδί και να το εκπαιδεύουν για να πολεμάει την ίδια του τη μάνα. -Γιαγιά, εγώ σκέπτομαι να γίνω κλέφτης, να πάω στα βουνά, να αγωνιστώ για την πατρίδα μου και όχι να περιμένω πότε θα με πάρουν οι Τούρκοι να με κάνουν γενίτσαρο. Κάπως έτσι

θα ζούσα και θα ένιωθα, αν ήμουν ένα παιδί της εποχής εκείνης… Ευτυχώς, σήμερα είμαστε ελεύθεροι!

Εκεί που έψαχνε για τα χαρτιά, βρήκε έναν φάκελο με το όνομά του. Τον άνοιξε και άρχισε να τον διαβάζει. Μόλις τον διάβασε, ανακάλυψε ότι ήταν Έλληνας και ότι η οικογένειά του ζούσε σε ένα χωριό που το έλεγαν Αράχοβα στον Παρνασσό, στο τελευταίο σπίτι του χωριού.&nbsp; Έτσι λοιπόν, πήρε το πρώτο πλοίο και πήγε στο χωριό του.&nbsp;Όταν έφτασε στο πατρικό του σπίτι, χτύπησε την πόρτα γεμάτος αγωνία. Φοβόταν μήπως δεν τον αναγνωρίσουν οι γονείς του μετά από τόσα χρόνια.&nbsp;Μόλις άνοιξαν οι γονείς του και τον αντίκρισαν, κατάλαβαν αμέσως ότι ήταν ο γιος τους και τον αγκάλιασαν συγκινημένοι.

Σε ένα χωριό, λίγη ώρα έξω από την Θεσσαλονίκη, υπήρχε ένα σπίτι όπου ζούσε μια οικογένεια, που αποτελούνταν&nbsp;από τους γονείς, τα δύο παιδιά τους και τους παππούδες τους. Τα παιδία ήταν ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Ο Γιάννης&nbsp;και η Ελένη. Ένα πρωινό ήρθαν οι Τούρκοι στο χωριό.&nbsp;&nbsp;Όταν το έμαθαν αυτό οι γονείς των παιδιών,&nbsp;έκρυψαν&nbsp;τα παιδιά στο κελάρι, έτσι ώστε, αν μπουν οι Τούρκοι στο σπίτι, να μην τα βρουν. Έτσι και έγινε λοιπόν.&nbsp;Όταν ήρθαν έψαξαν και δεν τα βρήκαν . Μια ημέρα η Ελένη ανέβηκε πάνω χωρίς να υπολογίζει τον κίνδυνο,&nbsp;γιατί είχε κουραστεί να κρύβεται. Όταν την είδε&nbsp;η μητέρα της,&nbsp;την παρακάλεσε

"Τα αρραβωνιάσματα" Νικόλαος Γύζης (1875)

"Νέοι Έλληνες γενίτσαροι σε τέμενος" Ζαν-Λεόν Ζερόμ&nbsp;(1865)

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα παιδί που το έλεγαν&nbsp;Στέφανο.&nbsp;Ζούσε στην εποχή της τουρκοκρατίας.&nbsp;Του άρεσαν πάρα πολύ τα γράμματα και ήθελε να μάθει πάρα πολλά πράγματα, αλλά υπήρχαν δυσκολίες. Οι Τούρκοι καταπίεζαν τους Έλληνες και δεν άφηναν τα παιδιά να πάνε το πρωί στο σχολείο τους.&nbsp;Έτσι τα παιδιά αναγκάζονταν να πηγαίνουν στο σχολείο κρυφά τη νύχτα. Γι΄ αυτό και ονομάστηκε "κρυφό σχολειό".

Τα παιδιά ξυπνούσαν το βράδυ και πήγαιναν στο κρυφό σχολειό κρυφά και έβλεπαν με φως από λάμπες πετρελαίου. Ο δάσκαλος τους ήταν συνήθως&nbsp;ένας παππάς. Ο Στέφανος ήταν λυπημένος με αυτή την κατάσταση και ήθελε να αλλάξει, γιατί πίστευε ότι κάθε παιδί θα έπρεπε να μορφώνεται.

Το πρωί μας επιβίβασαν σε πλοίο και μετά από δυο εβδομάδες φτάσαμε σε στρατόπεδο εκπαίδευσης στην Πόλη.Ευτυχώς δεν είχαν ανακαλύψει ότι ήμουν κορίτσι. Εκπαιδευόμουν για στρατιώτης&nbsp;μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά. Ταυτόχρονα σχεδίαζα την απόδρασή μου, γιατί ήταν θέμα χρόνου να με ανακαλύψουν. Ένα βράδυ κατάφερα να ξεγελάσω τον φρουρό και πήγα κατευθείαν στο λιμάνι. Ανέβηκα χωρίς να με δουν σε ένα πλοίο και κρύφτηκα στο αμπάρι του. Ευχόμουν να δέσει και&nbsp;στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης για να μπορέσω να επιστρέψω στο σπίτι μου. Πράγματι το πρώτο λιμάνι που αγκυροβόλησε ήταν&nbsp;της Θεσσαλονίκης. Όταν κατάλαβα ότι το πλοίο έριξε άγκυρα, ανέβηκα προσεκτικά στο κατάστρωμα και

χωρίς να με δει κανείς, αφού ήταν όλοι απασχολημένοι με τη φόρτωση των εμπορευμάτων, κατέβηκα και έτρεξα προς το σπίτι μου.&nbsp; Οι γονείς μου, όταν με είδαν, με αγκάλιασαν ανακουφισμένοι, γιατί νόμιζαν ότι με είχαν σκοτώσει οι Τούρκοι. Αφού έφαγα, τους διηγήθηκα αυτά που είχα περάσει και τους υποσχέθηκα ότι δε θα ξανάβγαινα μόνη μου από το σπίτι.

Η μητέρα μου ήταν παρά πολύ στενοχωρημένη που πήραν τον γιο της μακριά.&nbsp;Κάθε τόσο οι Τούρκοι ερχόντουσαν και έπαιρνα και άλλα αγόρια από το χωριό μας. Εγώ αναρωτιόμουν, γιατί παίρνουν τα αγόρια από τις οικογένειές τους και ζήτησα από τη μητέρα να μου εξηγήσει. Μου εξήγησε λοιπόν ότι τα θέλουν για στρατιώτες και τότε κατάλαβα ότι μάλλον δεν θα τα ξαναδούμε ποτέ.

&nbsp;Όμως, όταν ο αδελφός μου έγινε 20 χρονών, τον ξαναείδα, γιατί ήταν στρατιώτης στη φρουρά του Πασά της περιοχής μας. Ένα βράδυ έφυγε κρυφά από το παλάτι του Πασά και ήρθε να μας πει ότι επέστρεψε και ότι είναι καλά. Η μητέρα μου έκλαιγε από χαρά που τον ξαναείδε και όλοι μας τον αγκαλιάσαμε σφιχτά και δε θέλαμε να τον αφήσουμε να φύγει. Αυτό βέβαια δεν μπορούσε να γίνει,&nbsp;γιατί θα μας σκότωναν όλους. Μας διαβεβαίωσε όμως ότι θα ξαναρχόταν σύντομα. Όλα αυτά τα χρόνια που έλειπε ήταν τα πιο φριχτά χρόνια της ζωής μας.

'Εκλαιγα συνέχεια. Ήμουν στεναχωρημένος και αγέλαστος. Εγώ ήθελα να είμαι ελεύθερος. Καταπιεζόμουν με όλα αυτά. Στην οικογένειά μου η γιαγιά έκλαιγε συνέχεια. Μια μέρα μου είπε: -Κάνε υπομονή, γιόκα μου. Θέλεις να ζήσεις μακριά μας, να μας ξεχάσεις, να μη μας ξαναδείς; Πέρσι κλέψανε τον θείο σου. Φέτος πήρανε τον ξάδελφό σου... -Γιαγιά, γιατί γίνονται όλα αυτά; -Γιατί γιόκα μου οι Τούρκοι κάθε 4-5 χρόνια αρπάζουν με το ζόρι τα Χριστιανόπουλα και τα πάνε στη χώρα τους. Τα εκπαιδεύουν σε στρατόπεδα να γίνουν Τούρκοι στρατιώτες. Τους μαθαίνουν την τούρκικη γλώσσα, τη δική τους θρησκεία και ξεχνούν ότι κάποτε ήτανε ελληνόπουλα. Αυτοί λέγονται Γενίτσαροι και είναι πολύ σκληροί στρατιώτες.

Άκου τώρα και την ιστορία της γειτόνισσας, της Μπουμπουνίστρας, η οποία μισούσε πολύ τους Τούρκους γιατί είχανε πάρει το παιδί της εδώ και 22 χρόνια…&nbsp;

Το παιδί που δεν ξέχασε πως ήταν Έλληνας

Το 1800 γεννήθηκε στο Καρπενήσι ένα αγόρι με το όνομα Ιωάννης. Ήταν γιος του κλέφτη Παπασταύρου και της Ευαγγελίας. Όταν έμαθε ο πατέρας του πως γινόταν παιδομάζωμα ήθελε να τον προστατέψει και του ζητούσε να φοράει κοριτσίστικα ρούχα για να γλιτώσει. Ο Ιωάννης όμως δεν άκουγε και όταν οι Τούρκοι έφτασαν στο χωριό του, τον άρπαξαν μαζί με άλλα 15 παιδιά. Τα ελληνόπουλα αυτά τα εξισλάμισαν και τα έκαναν Γενίτσαρους. Ο Ιωάννης πήρε μέρος σε πολλές τουρκικές επιθέσεις και αναγκάστηκε να σκοτώσει πολλούς ανθρώπους. Στη μάχη των Δερβενακίων ήρθε σε επαφή με τους Έλληνες επαναστάτες.

Αν ήμουν κι εγώ παιδί στην Τουρκοκρατία!

Αν ήμουνα μικρό παιδί στην Τουρκοκρατία, δε θα΄ χα το δικαίωμα της ελευθερίας!&nbsp; Θα ζούσα&nbsp;με τον φόβο της βίαιης αρπαγής μου! Στην πικρή σκλαβιά θα περνούσα τη ζωή μου! Σχολείο θα πήγαινα κρυφά παρέα με το φεγγάρι, θα μάθαινα προσεκτικά το αλφαβητάρι!&nbsp; &nbsp;

Σκέφτομαι εκείνα τα παιδιά και τα μαρτύριά τους, γεμάτα τόλμη, αρετή φωτιά μες στην καρδιά τους. &nbsp; Τα όνειρα που έκαναν στο σήμερα προβάλουν στο τώρα φέγγει σιωπηλά το παράδειγμά τους.

Μαθητές Γ1

σπαρακτικά κλάματα των γονιών του Γιάννη και των άλλων γονιών . Ακόμα και σήμερα που είμαι γέρος με άσπρα μαλλιά ελπίζω να δω τον φίλο μου τον Γιάννη για μια ακόμα φορά. Δε θα ξεχάσω ποτέ αυτή τη στενάχωρη μέρα ούτε θα συγχωρήσω τους Τούρκους που πήραν τον φίλο μου μακριά για πάντα.

Το γιουρούσι της Μπουμπουνίστρας

Φαντάζομαι ότι είμαι ένα παιδί της εποχής της τουρκοκρατίας. Ζω σ’ ένα χωριό κοντά στα Γιάννενα και είμαι υποψήφιο αγόρι για το παιδομάζωμα. Από τότε που γεννήθηκα οι γονείς μου προσπαθούν να με κρύβουν. Έχουν έναν φόβο συνέχεια στα μάτια τους. Δεν με αφήνουν να βγαίνω έξω. Εγώ θέλω να παίζω με τα άλλα αγόρια, να τρέχω στα χωράφια, στις αλάνες και να πηγαίνω στο κρυφό σχολειό. Όταν πρέπει να βγω έξω, οι γονείς μου με ντύνουν κορίτσι και εγώ ντρέπομαι. Κάποια μέρα ήρθαν κάποιοι άνθρωποι στο σπίτι μας. Έφεραν κι ένα κορίτσι μαζί τους. Μας φόρεσαν κάτι δακτυλίδια και μας είπαν ότι είμαστε παντρεμένοι. Δεν κατάλαβα τότε τι ήταν αυτό και γιατί έγινε.

Η αγωνία του μικρού παιδιού

Πριν από πάρα πολλά χρόνια οι Τούρκοι είχαν κατακτήσει την Ελλάδα. Κατά την διάρκεια των πολεμικών αγώνων, οι άνθρωποι έχασαν την ελευθερία τους και πολλοί την ζωή τους. Την περίοδο της τουρκοκρατίας απαγόρευσαν τη μάθηση των παιδιών στα σχολεία, αφού μην έχοντας γνώση, ήταν υπόδουλοι.&nbsp;Οι ιερείς ανέλαβαν να διδάσκουν γραφή και ανάγνωση σε καταφύγια μοναστήρια που λέγονταν «Κρυφά Σχολειά». Κάποιο βράδυ ένα μικρό αγοράκι πήγαινε να μάθει γράμματα στο «Κρυφό Σχολειό». Όταν τελείωσε το μάθημα, την ώρα που έβγαινε από την πίσω πόρτα, δύο Τούρκοι το εντοπίζουν και το καταδιώκουν. Το παιδί προσπαθούσε να ξεφύγει μέσα από τα χόρτα φοβισμένο, μα τον είδαν και άλλοι Τούρκοι και τον έπιασαν.

Όταν είδαν μπροστά τους ένα μικρό αγοράκι χωρίς όπλα, το λυπήθηκαν και δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν.&nbsp;&nbsp;Το ρώτησαν γιατί βρίσκεται έξω και εκείνο τους είπε ότι χάθηκε. Δεν το θεώρησαν&nbsp;απειλή για αυτούς και τον άφησαν να φύγει.

Με τον Γιάννη ήμασταν γείτονες και μεγαλώσαμε μαζί, παίζοντας ο ένας στην αυλή του άλλου. Μαζί τρώγαμε, μαζί ψαρεύαμε στο ποτάμι. Εγώ με τον πατέρα μου κοιτούσαμε από το παράθυρο του σπιτιού μας αυτά που συνέβαιναν στην πλατεία και δάκρυα κυλούσαν από τα μάτια μας. Την άλλη μέρα&nbsp;οι καμπάνες της εκκλησίας χτυπούσαν λυπημένα&nbsp;και καλούσαν όλο το χωριό στο νεκροταφείο για να θρηνήσουν τα παιδιά που χάσανε. Όλοι οι κάτοικοι της Βρυσούλας συγκεντρώθηκαν στο νεκροταφείο κι ο παπάς του χωριού έψαλε τη νεκρώσιμη λειτουργία λέγοντας όλα τα ονόματα των παιδιών που είχαν πάρει οι Τούρκοι&nbsp;λες και είχαν πεθάνει. Όσα χρόνια και να πέρασαν από τότε δεν μπορώ να ξεχάσω εκείνη την μέρα και&nbsp;τα

να επιστρέψει στην κρυψώνα. Η Ελένη δεν ήθελε. Μετά από πολλές πιέσεις της μητέρας της αποφάσισε να ξανακατέβει. Ήταν όμως πολύ αργά, γιατί εκείνη τη στιγμή οι Τούρκοι άνοιξαν βίαια την πόρτα και μπήκαν απροειδοποίητα στο σπίτι. Όταν είδαν την Ελένη, πήγαν να την αρπάξουν. Το κορίτσι με μια γρήγορη κίνηση κατάφερε να τους ξεφύγει και έτρεξε προς το δάσος. Οι στρατιώτες άρχισαν να τρέχουν πίσω της να&nbsp;την προλάβουν για να την πιάσουν.&nbsp;Ευτυχώς&nbsp;η Ελένη κρύφτηκε σε μία συστάδα δέντρων και οι Τούρκοι δεν κατάφεραν να την ανακαλύψουν. Έτσι έφυγαν άπραγοι. Οι γονείς των παιδιών πέρασαν πολύ μεγάλη αγωνία με αυτό που έγινε, αλλά στο τέλος όλα

πήγαν καλά για αυτήν την τυχερή οικογένεια.

Η&nbsp;Θεσσαλονίκη το 1730 ήταν υποταγμένη στους Τούρκους. Οι οικογένειες ζούσαν με τον φόβο του παιδομαζώματος. Γι΄ αυτό πάντρευαν τα αγόρια από μικρή ηλικία για να γλυτώσουν την αρπαγή τους από τους Τούρκους. Τα βράδια τα αγόρια πήγαιναν στην εκκλησία να μάθουν γράμματα. Εγώ ζήλευα τον αδερφό μου που μπορούσε να πηγαίνει στο κρυφό σχολειό, ενώ εγώ δεν είχα αυτό το δικαίωμα. Έτσι μια νύχτα ντύθηκα σαν αγόρι και ακολούθησα τον αδερφό μου. Στον δρόμο για την εκκλησία είδα αίματα και σκοτωμένους ανθρώπους. Είχε γίνει συμπλοκή ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους. Οι Τούρκοι είχαν έρθει στο χωριό για να πάρουν τα αγόρια για να τα στείλουν στην

Πόλη για εκπαίδευση με σκοπό να εμπλουτίσουν το σώμα των Γενιτσάρων. Ένας Τούρκος με είδε που προχωρούσα κρυφά μες την νύχτα, με άρπαξε και με πήγε εκεί που ήταν συγκεντρωμένα και τα άλλα αγόρια.

"Το Μόνον της ζωής του Ταξείδιον&nbsp;"

- Πριν με δώσουν στην γιαγιά σου την Χατζίδενα, είπε ταπεινώσας τους oφθαλμούς, δεν ήμουν αγόρι! - Αμ' τί, παππού; Κορίτσι ήσουνα; - Πες πως ήμουνα κορίτσι, ψυχή μου, είπεν ο παππούς με το θλιβερόν του μειδίαμα, αφού κ' εγώ το θαρρούσα πως ήμουνα, κι' ο κόσμος το επίστευεν. Αι λέξεις μοι ενεποίησαν παράξενον εντύπωσιν. Ο παππούς εκράτει εις τας χείρας του γυναικείον εργόχειρον· και - μ' όλον το λεβέντικόν του ανάστημα - το επιμελώς εξουρισμένον πρόσωπον, ο φιλαρέσκως επί των ορίων του άνω χείλους ψαλιδισμένος μύσταξ, η όλη της μορφής τoυ έκφρασις μοι εφάνη την στιγμήν εκείνην ενέχουσα πολύ το θηλυπρεπές και γυναικείον.&nbsp; - Ναι, ναι, ψυχή μου, είπεν ο παππούς αναστενάξας και γενόμενος αίφνης σύννους. Εσείς ζήτε σε χρυσούς καιρούς τώρα, σε χρυσούς καιρούς! Ταξιδεύετε σ' ό,τι ώρα θέλετε, σ' όποια χώρα θέλετε. Και το κάτω κάτω, ψυχή μου, ξέρετε τί είστε.

Εμείς εζούσαμεν σε βίσεκτους καιρούς, δυστυχισμένους χρόνους! Oι μάναις μας εγονάτιζαν μπρός σταις εικόναις, ψυχή μου, και έκλαιαν στην Παναγία ή να τους δώση κορίτσι, ή να σκοτώση το παιδί, που είχανε στα σπλάγχνα τους, δια να μη γεννηθή αγόρι. - Γιατί παππού; - Γιατί, κάθε λίγο και πολύ, είπεν ο παππούς ολονέν σκυθρωπότερος, έβγαινε, ψυχή μου, το Γιανιτσαριό - κάτι μεγάλοι και φοβεροί Τουρκαλάδες, με τ' αψηλά τα “καβούκια”, με τα κόκκινα καβάδια, κ' εγύριζαν αρματομένοι στα χωριά, με τον “ιμάμην” εμπρός με τον “τσελάτη” καταπόδι, κ' εμάζωναν τα ευμορφότερα χριστιανόπαιδα, ψυχή μου, και τα τούρκευαν. - Γιατί, παππού; - Για να τα κάμουν Γιανίτσαρους, είπεν ο γέρων αγανακτών. Για να τα κάμουν σαν τον εαυτό τους· να έρχωνται πίσω στην χώρα, σαν μεγαλώσουν και ξεχάσουν που είναι Ρωμηόπουλα, να σφάζουν τους ίδιους των γονείς, που τα γέννησαν, και ν' ατιμάζουν ταις ίδιαις των αδελφαίς, που βύζαξαν από ένα γάλα! &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;

Ο Γενίτσαρος ξαναβρίσκει τις ρίζες του

Το 1635 ήταν ένα αγόρι, ο Γιάννης από τη Ρούμελη που σήμερα την αποκαλούμε Στερεά Ελλάδα.&nbsp;Τότε η Ελλάδα ήταν υποδουλωμένη στους Τούρκους, δηλαδή ήταν κομμάτι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.&nbsp; Το αγόρι το άρπαξαν οι Τούρκοι από την οικογένειά του και το έστειλαν σε στρατόπεδο στην Πόλη για να τον κάνουν Γενίτσαρο.&nbsp; Απελπισμένοι οι γονείς του προσπάθησαν να βρουν χρήματα για να εξαγοράσουν την ελευθερία του Γιάννη αλλά ήταν φτωχοί και δε μπόρεσαν να συγκεντρώσουν τα&nbsp;χρήματα που χρειάζονταν. Μετά από 24 χρόνια (ήταν 8 χρονών, όταν τον άρπαξαν οι Τούρκοι από την οικογένειά του) ο

Γιάννης είχε γίνει ο καλύτερος στρατιώτης στο σώμα των Γενιτσάρων.&nbsp;Μια μέρα τον φώναξε ο υπεύθυνος αξιωματικός του σώματος και του είπε να του φέρει από το γραφείο του κάτι χαρτιά.

'Οταν μπήκαν όλοι μέσα στο μοναστήρι, ο παππάς άναψε τα κεριά κι άνοιξε το Ευαγγέλιο. Σιγά σιγά έμαθαν ανάγνωση και γραφή.&nbsp;'Οταν έκαναν ανάγνωση, μπήκε ένας Τουρκος που ονομαζόταν Φαλχετήν Αλτούν, αναζητώντας την Αννούλα. Είχε κάποιες πληροφορίες για εκείνη και μια από αυτές ήταν ότι είναι κορίτσι. 'Οταν μπήκε μέσα, η Αννούλα και ο παπα-Γιάννης έβγαλαν τα πιστόλια και άρχισαν να τον πυροβολούν. Ο Τούρκος τραυματίστηκε βαριά, κι έτσι η Αννούλα και ο παπα-Γιάννης δε μπορούσαν να μείνουν κι άλλο στην Δημητσάνα. 'Ετσι ξεκίνησαν για τα Καλάβρυτα. Μαζί τους ήρθαν τα περισσότερα παιδιά από το κρυφό σχολείο. Πέρασαν από την Αρκαδία, τη Λαγκαδιά, τη Βυτίνα και τη Στεμνίτσα. Από κάθε χωριό που περνούσαν ερχόντουσαν κάτοικοι αγανακτισμένοι από τους Τούρκους, από όλη την Πελοπόνησσο.

Στο τέλος κατέληξαν εκατοντάδες, και την επόμενη μέρα συνάντησαν τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, που σήκωσε το λάβαρο της Επανάστασης και όρκισε τους Έλληνες αγωνιστές «Ελευθερία ή Θάνατος». Ήταν Πέμπτη 25 Μαρτίου του 1821 κι έτσι ξεκίνησε η Επανάσταση!

“Το μάθατε τι έγινε κάτου στ’ Ανεμοδούρι που πήρε ο Λύγκος το παιδί απ’ την ποδιά της μάνας; Χίλιοι τον παν από μπροστά και δυο χιλιάδες πίσω κι από κοντά και η μάνα του, κοντά παρακαλιώντας: -Ανάθεμα σε βασιλιά κι εσύ κυρά σουλτάνα που πήρες το παιδάκι μου γενίτσαρο τον κάνεις”.&nbsp;

Το τραγούδι αναφέρεται στο παιδομάζωμα στην περιοχή του Ανεμοδουρίου της Μεγαλόπολης Αρκαδίας. Παίζουν οι μουσικοί: Ηλίας Πλαστήρας κλαρίνο, Γιάννης&nbsp; Παυλόπουλος βιολί, Στέλλα Βαλάση σαντούρι, Βασίλης Σμάνης λαούτο, Γιάννης Γευγελής νταούλι. Τραγουδά ο Κώστας Παυλόπουλος, ο Γιάννης Παυλόπουλος και χορωδία.

Μια περιπετειώδης&nbsp;νύχτα

Την εποχή της Τουρκοκρατίας τα ελληνικά γράμματα διδάσκονταν στις εκκλησίες ή στα μοναστήρια από δασκάλους ιερωμένους.&nbsp; Την εποχή εκείνη ήμουνα ένα παιδί οχτώ χρονών. Κάθε βράδυ ξυπνούσα στις δώδεκα τα μεσάνυχτα και πήγαινα κρυφά στο σχολείο μου που βρισκόταν σε μία εκκλησία.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Όμως ένα βράδυ, την ώρα που πηγαίναμε στο σχολείο και με τα άλλα παιδιά, ακούσαμε τρεχαλητά. Τότε αμέσως τρέξαμε και κρυφτήκαμε πίσω από τα δέντρα. Μετά από λίγο, είδαμε μία σκιά στο φως του φεγγαριού. Τελικά, ήταν ένα ελληνόπουλο που προσπαθούσε να ξεφύγει από τους Τούρκους που τον κυνηγούσαν.&nbsp;&nbsp;Αμέσως ψιθυρίσαμε στο ελληνόπουλο να έρθει μαζί μας.

Μετά οι&nbsp;&nbsp;Τούρκοι έριξαν μία με το τουφέκι τους αλλά ευτυχώς δεν μας πέτυχαν. Αρχίσαμε να τρέχουμε με όλη μας τη δύναμη, μέχρι που φτάσαμε στο κρυφό σχολειό. Εκεί συναντήσαμε τον δάσκαλο και του είπαμε ότι μας είχαν πάρει στο κατόπι κάποιοι Τούρκοι.

Ο Παπά–Γρηγόρης μου λέει να καθίσω μαζί με άλλα δυο παιδιά που καταφέραμε να φτάσουμε εδώ κι αυτό το βράδυ. Ξεκινάμε το μάθημα και όλα για μένα είναι ένα όνειρο… Ξαφνικά χτυπάει δυνατά η πόρτα. Είναι ο Μιχαλάκης που φτάνει λαχανιασμένος. Μας λέει ότι τον Κωστάκη τον έπιασαν οι Τούρκοι. Σβήνουμε τα κεριά και περιμένουμε να ξημερώσει. Τέλος το μάθημα για σήμερα. Ελπίζω να τα καταφέρω αύριο…&nbsp;

Στέλλα Ε.

Πριν από αρκετά χρόνια, το 1600 περίπου, όταν ήμουν ένα μικρό κορίτσι, 9 χρονών σχεδόν, έγινε κάτι που δεν είχα ξαναζήσει. Ένα πρωί καθώς τρώγαμε το πρωινό μας, μας χτύπησαν την πόρτα και πήγα να ανοίξω. Ήταν Τούρκοι στρατιώτες που μας έλεγαν να βγούμε όλοι έξω. Εγώ ξαφνιάστηκα και πήγα κατευθείαν να το πω στη μητέρα μου. Εκείνη κατάλαβε τι συμβαίνει και μου είπε πως ήρθαν να πάρουν τον αδελφό μου για το παιδομάζωμα. ‘Ηταν μόλις 7 χρονών! Βγήκαμε όλοι έξω, όπως μας διέταξαν και ο πατέρας μου άρχισε να τους εξηγεί ότι ήταν μοναχογιός και αρραβωνιασμένος με ένα κορίτσι από τη γειτονιά μας. Οι Τούρκοι όμως δεν άκουγαν κουβέντα. Επέμεναν ότι έπρεπε να τον πάρουν. Αυτές τις διαταγές είχαν. Εγώ και ο μικρότερος αδελφός μου κλαίγαμε ασταμάτητα. Τελικά&nbsp;οι Τούρκοι τον τράβηξαν μακριά της και τον έβαλαν σε μια άμαξα με τα άλλα αγόρια.

Η Αννούλα της Δημητσάνας

Τα παιδιά έτρεχαν το ένα πίσω από το άλλο φοβισμένα, μην τα δούνε οι Τούρκοι.

'Ηταν Μάρτιος του 1821 και χιόνιζε πολύ στην Δημητσάνα. Η Αννούλα με τις φίλες της, τη Σοφία, τη Χριστίνα και την Κυριακή φόρεσαν τα αντρικά ρούχα για να πάνε στο κρυφό σχολειό. Δεν πήγαν με τις γυναικείες φορεσιές , επειδή τα κορίτσια δεν έβγαιναν έξω από το σπίτι, έτσι δεν είχαν δικαίωμα να πάνε στο κρυφό σχολειό. Τα δρομάκια ήταν χιονισμένα και η Αννούλα με τις φίλες της κρατιόντουσαν χέρι-χέρι για να μη γλιστρήσουν. Στο μοναστήρι της Δημητσάνας χωμένο σε έναν βράχο πάνω στο βουνό, ήταν το κρυφό σχολειό. ΄Ετσι όπως έφταναν, είδαν δύο Τούρκους να κρατάνε πιστόλια. Κρύφτηκαν πίσω από έναν θάμνο και φοβισμένες μπήκαν στο κρυφό σχολειό. Ο παππάς τούς περίμενε έξω από την εκκλησία, κρατώντας ένα καντήλι.

Εκεί έγιναν τρομερές σφαγές και ο ίδιος έπρεπε να σκοτώσει πολλούς συμπατριώτες του.&nbsp;Δεν το άντεχε όμως η καρδιά του και πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει τον τουρκικό στρατό. Δεν ήταν εύκολο να ξεφύγει αλλά το ήθελε τόσο πολύ που στο τέλος τα κατάφερε. Στη συνέχεια μπήκε στον επαναστατικό αγώνα του κλέφτη Γεώργιου Καραϊσκάκη, ακολουθώντας πλέον τα βήματα του πατέρα του ως κλεφτόπουλο. Πήρε μέρος σε πολύ μεγάλες μάχες, πολεμώντας ηρωικά ενάντια στους Τούρκους. Η κυριότερη και τελευταία μάχη που έδωσε ήταν αυτή της Ακρόπολης. Μαζί με άλλους στρατιώτες και αρχηγό τον Καραϊσκάκη πολέμησαν γενναία. Δυστυχώς στα 27 του χρόνια βρήκε μαρτυρικό θάνατο από τους Τούρκους.

Το παιδί αυτό, που ακόμα και όταν βρέθηκε δίπλα στου Τούρκους, δεν ξέχασε ποτέ ποια είναι η πατρίδα του. Πολέμησε για εκείνη&nbsp;και στο τέλος θυσιάστηκε ηρωικά για την ελευθερία της χώρας του, της Ελλάδας!

Γ1 3ο Δημοτικό σχολείο Αλίμου "Λεωνίδας Κωνσταντάρας"

"Κρυφό Σχολειό" Νικόλαος Γύζης (1885-1886)

"Τα πρώτα γράμματα" Νικόλαος Γύζης (1880)

Name

Safari may block some audio or video from playing automatically and ‘read to me’ will skip these. You can configure this in Safari’s preferences.