Loading...
ΚΑΛΑΝΤΑ ΜΑΡΤΗ !Loading...
Loading...
Φωτεινής Χαραλαμποπούλου, ΠΕ 79.01
Ξέρετε παιδιά, ότι ο Μάρτης έχει κάλαντα;
Κατά το αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο το έτος άρχιζε από τον Μάρτιο, γι'αυτό είχε κάλαντα!
Η λέξη κάλαντα άλλωστε, προέρχεται από τις ρωμαικές καλένδες, που ήταν οι πρώτες μέρες του μήνα.(βλ.καλεντάρι=ημερολόγιο).
Η λέξη κάλαντα άλλωστε, προέρχεται από τις ρωμαικές καλένδες, που ήταν οι πρώτες μέρες του μήνα.(βλ.καλεντάρι=ημερολόγιο).
Άκουσέ τα κάλαντα του Μάρτη από το μαθητικό ραδιόφωνο:
Δες κι αυτό το κατατοπιστικό βίντεο που περιγράφει το έθιμο:
Η δεκαοχτούρα (Streptopelia decaocto) είναι αγριοπερίστερο με χαρακτηριστική κραυγή, που ακούγεται σαν "δεκαοχτώ". Σε μέγεθος είναι λίγο μικρότερη ,αλλά παρόμοια με περιστέρι. Έχει γκριζοκάστανο χρώμα στο επάνω μέρος και μαύρο λεπτό κολάρο στον λαιμό.
Ας δούμε τώρα πόσο σοφά ο λαός μας έπλεξε τα κάλαντα του Μάρτη στο ρυθμό κελαηδήματος της δεκαοχτούρας...
Σύμφωνα με μία από τις παραδόσεις:
" Ήταν ένα oρφανό κορίτσι που είχε κακή μητριά. Μια φορά που εζύμωναν, την έστειλε να πάει το ψωμί στο φούρνο. Ήσαν δεκοχτώ καρβέλια. Όταν εψήθηκαν και τα ‘φερε το κορίτσι από το φούρνο, η μητριά της την κατηγόρησε πως έφαγε ένα καρβέλι, γιατί ήσαν δεκαεννιά και έφερε δεκαοχτώ. Το καημένο το κορίτσι έλεγε πως δεκαοχτώ ήσαν τα ψωμιά, εκείνη τίποτα, και της έκανε χίλια δυο μαρτύρια για το καρβέλι που έχασε τάχατες. Από το μεγάλο της κακό, παρακάλεσε το κορίτσι στο Θεό να τη γλιτώσει, και ο Θεός την έκαμε δεκαοχτούρα. Γι’ αυτό κράζει πάντα «Δεκαοχτώ!» — τάχα πως τα ψωμιά ήσαν δεκαοχτώ κι όχι δεκαεννιά".
" Ήταν ένα oρφανό κορίτσι που είχε κακή μητριά. Μια φορά που εζύμωναν, την έστειλε να πάει το ψωμί στο φούρνο. Ήσαν δεκοχτώ καρβέλια. Όταν εψήθηκαν και τα ‘φερε το κορίτσι από το φούρνο, η μητριά της την κατηγόρησε πως έφαγε ένα καρβέλι, γιατί ήσαν δεκαεννιά και έφερε δεκαοχτώ. Το καημένο το κορίτσι έλεγε πως δεκαοχτώ ήσαν τα ψωμιά, εκείνη τίποτα, και της έκανε χίλια δυο μαρτύρια για το καρβέλι που έχασε τάχατες. Από το μεγάλο της κακό, παρακάλεσε το κορίτσι στο Θεό να τη γλιτώσει, και ο Θεός την έκαμε δεκαοχτούρα. Γι’ αυτό κράζει πάντα «Δεκαοχτώ!» — τάχα πως τα ψωμιά ήσαν δεκαοχτώ κι όχι δεκαεννιά".
Είναι σα να λέει το ρυθμό:
Τι- τα- τα
Τι- τα- τα
(τα=τίτι, άρα τιτατα=5/τι=5/8)
Δε- καο- χτώ
Xτύπησε το ρυθμό του με ξυλάκια λέγοντας δυνατά τη φράση:
Κά-λα-ντα Μάρ-τη
Όπως βλέπεις, ορισμένοι χτύποι τονίζονται περισσότερο από άλλους και ορισμένοι καθόλου.
Δες πώς γράφεται αυτός ο ρυθμός. Κάθε χτύπος αντιστοιχεί σε ένα όγδοο.
Άκουσε το τραγούδι ξανά και χτύπησε παλαμάκια μόνο τους τονισμένους χτύπους.
Και τώρα δοκίμασε και στο τι τα τα,
το ρυθμό της δεκαοχτούρας!
το ρυθμό της δεκαοχτούρας!
ΚΑΛΑΝΤΑ ΜΑΡΤΗ
Τραγούδησε κι εσύ τα κάλαντα και χτύπα το ρυθμό της δεκαοχτούρας με τα ξυλάκια σου, ή με παλαμάκια!
D
C
D
Περιστεράκι πέταξε
βρήκε πύργο κι έκατσε
και γλυκοκελάηδησε
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,
βρήκε πύργο κι έκατσε
και γλυκοκελάηδησε
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,
Μάρτη, Μάρτη μου καλέ
και Φλεβάρη φοβερέ
κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις,
πάλι άνοιξη θα δείξεις!
και Φλεβάρη φοβερέ
κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις,
πάλι άνοιξη θα δείξεις!
Δοκίμασε να παίξεις κι εσύ το ρυθμό της δεκαοχτούρας στη φλογέρα σου.
(Όπου D παίζε ΡΕ, και όπου C παίζε ΝΤΟ).
(Όπου D παίζε ΡΕ, και όπου C παίζε ΝΤΟ).