ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ

ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ

Φωτεινής Χαραλαμποπούλου, εκπ/κού ΠΕ79.01

είναι η περιοχή του νομού Αρκαδίας από τον Πάρνωνα μέχρι τον αργολικό κόλπο,στα σύνορα με το νομό Λακωνίας (όπου και υπαγόταν μέχρι το 1912).Οι Τσάκωνες θεωρούνται απόγονοι των αρχαίων Λακώνων (Λάκωνες-Τσάκωνες).Τα έθιμά τους έχουν πανάρχαιες ρίζες και η διάλεκτός τους -η τσακώνικη- προέρχεται από την αρχαία Δωρική.

Τσακωνία

Για περισσότερες πληροφορίες πάτησε εδώ

Τσακώνικος χορός και τραγούδια:

Ο Τσακώνικος χορός είναι το μοναδικό ίσως δείγμα αρχαίας ελληνικής μουσικής σαν σύνολο μελωδίας, ρυθμού και χορού που διασώθηκε ως σήμερα, όντας ιερός λατρευτικός χορός.
Θεωρείται αναπαράσταση της προσπάθειας του Θησέα να βγει από το Λαβύρινθο και ότι είναι ο χορός “Γέρανος” που περιγράφει ο Πλούταρχος. Μεταφέρθηκε από τους Μινωίτες και διατηρήθηκε από τους Μυκηναίους της Λακωνίας που κατέφυγαν στον Πάρνωνα (1100 π.Χ) για να αποφύγουν τους Δωριείς. Με την επικράτηση του Δωδεκάθεου ο χορός αφιερώθηκε στον Απόλλωνα, αναπαριστώντας τη νικηφόρα μάχη με τον πύθωνα.

ΣΟΥ ΕΙΠΑ ΜΑΝΑ Μ’
Τραγούδι τσακώνικο με προέλευση από τη Λακωνία Πελοποννήσου.
Ο ρυθμός του κομματιού είναι 5/8 (2-3) αλλά στους δύο πρώτους στίχους κάθε στροφής η ταχύτητα είναι πιο αργή από τους δύο επόμενους και χορεύεται ως «ΤΣΑΚΩΝΙΚΟΣ».

Σου είπα μάνα μ’ καλέ μάνα μ’
σου είπα μάνα πάντρεψε με,
σου είπα μάνα πάντρεψε με
σπιτονοικοκύρεψέ με.
------
Γέρον άντρα καλέ μάνα μ’
γέρον άντρα μη μου δώσεις,
γέρο άντρα μη μου δώσεις
γιατί θα το μετανιώσεις.
------
Γιατί ο γέρος καλέ μάνα μ’
γιατί ο γέρος τα ‘ξετάζει,
γιατί ο γέρος τα ‘ξετάζει
στο ψιλό τα λογαριάζει.

Και στα ξένα καλέ μάνα μ'
και στα ξένα μη με δώσεις
και στα ξένα μη με δώσεις,
γιατί θα το μετανιώσεις.

Τι στα ξένα, καλέ μάνα μ'
τι στα ξένα θ' αρρωστήσω
τι στα ξένα θ' αρρωστήσω
τίνος θα βγω να μιλήσω.

Να μιλήσεις καλέ μ' κόρη
να μιλήσεις της κουνιάδας
να μιλήσεις της κουνιάδας
και της πρώτης συνυφάδας.

Θα μου ειπούνε καλέ μάνα μ'
θα μου ειπούνε δεν αδειάζω
θα μου ειπούνε δεν αδειάζω
και θα βαριαναστενάζω.

Οι επικρατέστερες εκδοχές σχετικά με την προέλευση του τσακώνικου χορού είναι:
α)ότι προέρχεται από τον πυρρίχιο και είναι πολεμικός χορός
β)ότι πρόκειται για το χορό γέρανο που περιγράφει ο Πλούταρχος στο έργο του «Παράλληλοι Βίοι», που χόρεψε ο Θησέας με τους συντρόφους του στη Δήλο γύρω από τον βωμό του Απόλλωνα, αναπαριστώντας την περιπέτειά τους να βγουν από το Λαβύρινθο του Μινώταυρο στην Κρήτη. Τα στοιχεία που μαρτυρούν πως πρόκειται για έναν αρχαιοελληνικό χορό, σύμφωνα με τους μελετητές είναι τα ελικοειδή κυκλίσματά (λαβυρινθιακοί σχηματισμοί) του και ο αρχαιοελληνικός παιωνικός ρυθμός των 5/4 και 5/8, μαζί με το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα (τσακωνική διάλεκτο).
γ)ότι είναι ένα είδος ιερού χορού που αναπαριστά την μάχη του θεού Απόλλωνα εναντίον του Πύθωνα.