Book Creator

Με όραμα την ελευθερία

Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, η οποία αποτελεί ορόσημο της ελληνικής ιστορίας. Μας υπενθυμίζει ότι οι Έλληνες, όταν αγωνίζονται με αυταπάρνηση και ενότητα, μεγαλουργούν αντλώντας δύναμη και κουράγιο από τη μακραίωνη ιστορία, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό τους.
Στο πλαίσιο αυτό, οι μαθητές της Β΄ τάξης μέσα από ποικίλες δράσεις μελέτησαν τα γεγονότα της Επανάστασης, καθώς και τη δράση των ηρώων. Επίσης γνώρισαν μέλη της Φ.Ε. (όπως τον Κολοκοτρώνη, τον Μακρυγιάννη, τον Νικηταρά, τον Σολωμό) που είχαν συμμετάσχει στον αγώνα και είχαν αναλάβει το πρωτοποριακό για την εποχή εκείνη έργο να μορφώσουν τα κορίτσια.
Ο κύριος θεματικός άξονας με τον οποίο ασχολήθηκαν οι μαθητές της Β΄ τάξης ήταν οι «Παραδοσιακές φορεσιές». Αυτή η ενδυματολογική μελέτη ζωντάνεψε την εικόνα, την αισθητική αλλά και τις αξίες των ανθρώπων εκείνης της εποχής. Με τον τρόπο αυτό οι μαθητές προσέγγισαν τους προγόνους τους βιωματικά και τους «έζησαν» από κοντά τόσο στις καθημερινές όσο και στις επίσημες εκδηλώσεις της ζωής.

Η δασκάλα

Καρανάτσιου Νεφέλη

Τα ιστορικά κειμήλια της Λαογραφικής συλλογής του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου ήταν η αφόρμηση για να μελετήσουμε τις παραδοσιακές φορεσιές.
H ελληνική τοπική φορεσιά είναι ένα σύνολο ενδυμάτων, που χαρακτηρίζει μια ομάδα ανθρώπων που ζουν στον ελληνικό χώρο. Η στολή βασίζεται στην παράδοση. Παρατηρώντας μια παραδοσιακή φορεσιά, καλούμαστε να αναγνωρίσουμε το μήνυμά της. Το μήνυμα αυτό ήταν αναγνωρίσιμο από τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας και είχε πολλούς συμβολισμούς. Φανέρωνε την κοινωνική θέση, το επάγγελμα, την ηλικία και την περιοχή από την οποία προερχόταν. Σαφής διάκριση επίσης γίνεται ανάμεσα στην καθημερινή φορεσιά και τη νυφική και γιορτινή φορεσιά. Η Αγγελική Χατζημιχάλη, σημαντική λαογράφος και συγγραφέας, παρομοίασε τη φορεσιά με καθρέφτη του ανθρώπου που τη φοράει.

Γνωριμία με τις παραδοσιακές φορεσιές

Μαθαίνουμε παίζοντας

Βρείτε στο κρυπτόλεξο 5 λέξεις που σχετίζονται με τις παραδοσιακές φορεσιές.

"Σήμερα γάμος γίνεται"
Πατήστε εδώ για να δείτε την ψηφιακή δραστηριότητα.

Λαογραφική Συλλογή Εθνικού Ιστορικού Μουσείου

Πηγή:
https://nhmuseum.gr/multimedia/gamos/index.html

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έδειξαν οι μαθητές για τις φορεσιές συνομηλίκων τους.

Κόκκινη σκούφια, χρυσό κορωνάτσι
και σταμπωτό βαμβακερό μαντίλι

Πουκάμισο

Βαμβακερό πουκάμισο

Φεσάκι

Τζάκος με ολοκέντητα μανίκια και κατωμάνικα

Φέρμελη

Κόκκινο ζωνάρι

Φουστανέλα

Καλτσοδέτες

Κάλτσες

Τσαρούχια

Παιδική ενδυμασία από την Αττική

Παιδική ενδυμασία από τη Λειβαδιά

Δημιουργήσαμε φύλλα εργασίας σχετικά με τις παραδοσιακές φορεσιές, τα επεξεργαστήκαμε και γνωρίσαμε τον πλούτο τής λαϊκής μας παράδοσης.

Ξεφυλλίζοντας το ψηφιακό τετράδιο ακούγεται ο "Θούριος" του Ρήγα Βελεστινλή (Φεραίου) τον οποίο έγραψε το 1797 με σκοπό να ξεσηκώσει τους Έλληνες.

Μια φορεσιά... μια ιστορία...

Oι μαθητές γνώρισαν φορεσιές από διάφορα μέρη της Ελλάδας με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και μαγεύτηκαν από τα λαϊκά δημιουργήματα ασύγκριτης ομορφιάς και δεξιότητας. Στη συνέχεια διάβασαν το παραμύθι «Μια φορεσιά μας λέει την ιστορία της», το οποίο αναφέρεται στη φορεσιά της κυρά-Φροσύνης, της ξακουστής Ελληνίδας αρχόντισσας από τα Ιωάννινα. Εμπνεύστηκαν, ταξίδεψαν με τη φαντασία τους πίσω στον χρόνο και περιέγραψαν τη δική τους φορεσιά.

Πατήστε στο εικονίδιο για να δείτε τις εργασίες των μαθητών.

Γυρίζω τον χρόνο πίσω και περιγράφω τη φορεσιά μου

Ενδυμασία από τα Ιωάννινα.Το φόρεμα ανήκε στην κυρά-Φροσύνη.
Αποτελείται από μεταξωτό πουκάμισο, χρυσοκεντημένο βελούδινο φόρεμα, βελούδινο φέσι και παντόφλες με χρυσά κεντήματα, 18ος αι.

Παραδοσιακή φορεσιά της Αμαλίας

Μια ακόμα παραδοσιακή φορεσιά που γνώρισαν οι μαθητές ήταν αυτή που καθιερώθηκε από τη σύζυγο του Όθωνα, την Αμαλία, για τις γυναίκες της ελεύθερης Ελλάδας.
Το φουστάνι ή καβάδι κατασκευαζόταν από πολύτιμο ύφασμα. Το κοντογούνι, είδος γιλέκου με γούνα στα ανοίγματά του, ήταν σε σκούρες αποχρώσεις και κατά κύριο λόγο βελούδινο και χρυσοκέντητο. Στην κεφαλή οι ανύπαντρες γυναίκες φορούσαν καλπάκι, ενώ οι παντρεμένες φέσι με φούντα από χρυσές κλωστές. Τη φορεσιά συμπλήρωναν κοσμήματα.
Οι μαθητές έφτιαξαν το παζλ της Αμαλίας.

Πατήστε στο εικονίδιο για να δείτε τις εργασίες των μαθητών.

Παραδοσιακή φορεσιά της Αμαλίας, Μουσείο Μπενάκη

Διακοσμητικά μοτίβα στις παραδοσιακές φορεσιές

Τα διακοσμητικά μοτίβα που συναντάμε στις ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές και στα κοσμήματα δεν επιλέγονται τυχαία, αλλά έχουν συμβολικό χαρακτήρα.Το καράβι συμβολίζει τη ζωή, το δέντρο ζωής ή η ανθοφόρα γλάστρα τη μακροζωία, το ρόδι την αφθονία και την ευκαρπία, το περιστέρι την αγνότητα, τα λουλούδια τη χαρά, το πετεινάρι τη γονιμότητα. Τρίγωνα και ρόμβοι είναι σύμβολα αποτρεπτικού και προστατευτικού χαρακτήρα. Το σημαντικότερο προστατευτικό σύμβολο είναι ο σταυρός.

Μαθαίνουμε παίζοντας

Κόσμημα κεφαλιού, Πωγώνι Ηπείρου

Λύστε το σταυρόλεξο των παραδοσιακών φορεσιών.

Ποδιά

Δείτε εδώ την ψηφιακή δραστηριότητα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου "Φτιάξε την ποδιά".

Πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο

Μπόλια, Ψαρά

Πηγή:https://nhmuseum.gr/multimedia/foresies/podia.html

Παραδοσιακές φορεσιές και Μαθηματική δημιουργική σκέψη

Οι μαθητές στα πλαίσια του μαθήματος της Μαθηματικής δημιουργικής σκέψης σχεδίασαν και στη συνέχεια ζωγράφισαν γεωμετρικά μοτίβα πάνω σε ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές. Με τη χρήση επαναλαμβανόμενων γεωμετρικών σχημάτων και χρωμάτων οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να εξοικειωθούν με τις μαθηματικές έννοιες «γεωμετρικά σχήματα και μοτίβα» και συγχρόνως να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο η λαϊκή τέχνη και η ιστορική μας παράδοση συνδέεται με τα Μαθηματικά.

Πατήστε στο εικονίδιο για να δείτε τις εργασίες των μαθητών.