Selección das voces femininas da literatura galega contemporánea

DÍA DAS ESCRITORAS 2021

cartografía de palabras repetir cada signo dentro da cuadrícula papel en branco pozo infindo as palabras esvaran por iso sempre cuadrículas para salvalas pequenas casas onde vivir para sempre &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;*** os demais pasan e ti apoiada na corda déixaste negativar revelada con vapor de mercurio no corpo algo de ferro fundido de cádavo mollado de fume extinto e os outros non saben pero miran de esguello á que desafía a gravidade O pouso do fume, Espiral maior, 2009

DORES TEMBRÁS (Bergondiño, 1979)

ANTÍA YÁÑEZ (Burela, 1991)

Cada mañá, as Autoridades da Colmea entregaban aos obreiros do seu sector as cantidades correspondentes de auga como paga polo traballo do día anterior, antes de iniciar a nova xornada laboral. Os aquaestáticos podían conter tanto líquido coma o dono fose quen de aforrar; as paredes adaptábanse a calquera volume, pero case ninguén conseguía chegar ao día seguinte con algo de auga no seu. O prezado líquido non se empregaba só para beber, senón que cada individuo debía administralo e reservar o necesario para o aseo diario e as tarefas domésticas. Por fortuna, había xa máis de medio século que os retretes e as lavanderías funcionaban en seco. Tamén se usaba para efectuar pagos, xa que na Colmea non había billetes nin moedas: o máis prezado que tiñan era a auga. Be water, Cuarto de inverno, 2019

así a nosa comprensión dos afectos: a ilexibilidade, a dependencia do tacto, o tecido, unha ruta da seda que coñece a verdadeira violencia do que se dá por sentado. (non adoitaban embarcar as cartas de navegación iso quere dicir: isto é meu, todo canto sei, non deixarei que humedeza ou rompa, coa primeira e a última luz de sándalo insular, en soidade, cadaquén memoriza o seu mapa coas xemas dos dedos) wappepe, rebbelib ou meddo. tres xeitos de mapear o océano. (a carta que me ensinaches pertencía ao terceiro tipo, e imitaba á perfección o perfil dereito de Nefertiti. desde o atol Aur, que coincide co extremo superior da súa coroa lapislázuli, até a meridional Namorik, na baixada do ombreiro. incluso o Uraeus, a cobra sobre a diadema, parece representada) Atlas, Galaxia, 2019. "Premio Nacional de Poesía Xove Miguel Hernández 2020"

ALBA CID (Ourense, 1989)

DÍA DAS ESCRITORAS Escritoras Galegas Contemporáneas 19 de outubro 2021 EDLG E BIBLIOTECA IES MONTE DAS MOAS

EMMA PEDREIRA (A Coruña, 1978)

SUSANA SANCHES ARINS (Vilagarcía de Arousa, 1974)

Cousas das que gosto... e botei tanto em falta. Pentear à bisa Rorita. A bisa Rorita tem o cabelo muito comprido, até a cinta. Ninguém acredita na escola quando o conto, porque ninguém tem já velhas tão velhas na casa e as velhas já não cuidam das melenas. A bisa tem o cabelo comprido recolhido num periquito durante o día. Todas as noites penteia o cabelo antes de ir dormir. A mamã diz-lhe às vezes de cortá-lo, dos trabalhos e das pneumonias iminentes por andar com ele húmido no inverno. A bisa não quere escuitar: —Já mo contarás quando não reja. Enquanto poda penteá-lo, continuará a crescer. —Tranqui, bisa, digolhe sempre, quando tu não podas, penteio-te eu. (...)&nbsp; Super Ulex, Cuarto de inverno, 2020

ROSA ANEIROS (Meirás- Valdoviño, 1976)

UN PROGRAMA POLÍTICO? Que dende&nbsp;Jules e Jim, acordamos no metro, non se avanzara nada. Os magníficos líos entre a xente seguen estando aí, sen resolver, onde eles os deixaron. Pero agora non collen nesa axenda que nós imos mudar. Porque as rapazas seguen abandonando a casa e os rapaces partindo os puños contra o muro e ás veces ao revés e viva a confusión, todos con todos, e abaixo Bovary e as parellas burguesas (son lexión) que pretenden changer la vie e chegado o momento só se mudan de piso. (Mudaremos de piso?) O fondo do aire é vermello. John Donne fixo un poema para honrar o mosquito que picara a súa amante e eu lin ese poema coa cabeza metida na cortina laranxa daquel tren. Estaba seriamente namorada e non me fixo gracia. Cando tiña os teus anos nada me facía gracia. Menos mal que choveu. No teu colo, os primeiros minutos do universo. Na túa boca, o meu único sentido de pertenza. Escollerás comigo o camiño máis longo? De&nbsp;Poemas históricos&nbsp;(2010)

MARÍA DO CEBREIRO (Compostela, 1976)

Caes, como fan as árbores, sen ter conta do silencio do bosque, sen medo da soidade da madrugada e cando por fin apareces, derrubada ao pé da cama, demoras moitos días en deshabitar as túas pertenzas. Non tocamos nada, non tocamos nada, durante meses, non tocamos nada. Só a hedra. Comeza decontado a comer no tronco inmóbil. Durante este tempo, no mesmo sol es unha sombra minúscula. Este poderei ser o fogar dunha familia nova que empeza. Podería ser o seu peso en promesas, poderíaselle prender lume e quencer as mans nas lapas. Gramo Sthendal, Apiario, 2020

MARILAR ALEIXANDRE (Madrid, 1947)

Imaxinaba que a maioría dos seus compañeiros seleccionaran unha novela ou un relato. Da súa amiga Lupe sabíao, un fragmento da novela Pel de lobo de Xosé Miranda no que Ana, unha das protagonistas, defende os lobos porque son libres e non levan, coma os cans, a marca da correa. Certo que a Lupe non tivera a oportunidade de escoitar a Sinda, pois non cursaba humanidades, senón ciencias naturais e da saúde e, a pesar de que no grupo de 2º D estaban mesturados os das dúas especialidades, só tiñan xuntos as materias comúns. A Lupe resultaríalle máis doado xustificar porque escollera a vibrante historia de dúas irmás que polas noites se convertían en lobas, que a ela explicar o que a estremecera naquel poema de Pilar Pallarés que finalizaba "que ceibe os seus cans e me devoren". A cabeza da medusa, Xerais, 2008.

MARÍA REIMÓNDEZ (Lugo, 1975)

Ano 30 a. G. D. Hai tempo que Luz agarda este momento. Se cadra máis do que lle gustaría admitir. Despois de todo o sufrimento, os dilemas, a perda, as meditacións e sobre todo os cálculos e os experimentos, é hora de actuar. "Máis importante ca crear é preservar" dixéralle Kalpana, entre abellas e insectos. Parecíalle que pasara moito tempo diso, mais non tanto coma o xermolo desta idea, que nacera con ela naquel Recuncho perdido e degradado do Noroeste. Un Recuncho no que nada medraba despois da era dos eucaliptos, que agora se producían máis baratos noutros lugares. Naquel Recuncho, os andazos chegaban polo mar que invadira co desxeo dos polos quilómetros da esfiañada costa. A auga salgada cubrira cidades, vilas, praias e cantís para dar paso ao deserto. Naquel Recuncho, a contaminación, os andazos e a degradación fixeran da morte e da esterilidade a única constante. Cobiza, Xerais, 2021. I Premio Pinto e Maragota á diversidade sexual e de xénero organizado polo Concello de Pontevedra e Xerais

PORQUE NON É SÓ O IDIOMA O QUE ESTÁ AMEAZADO SENÓN A NOSA PROPIA CAPACIDADE LINGÜÍSTICA, sexa cal sexa o idioma que falemos A LINGUA É PRODUCCIÓN, a lingua produce, produce COMUNICACIÓN PRODUCE PENSAMENTO, PRODUCE CAPACIDADE POÉTICA, produce ganancia e beneficio, PRODÚCENOS como HUMANOS, prodúcenos como FELICIDADE A lingua é PRODUCCIÓN, de aí os intentos do CAPITAL por PRIVATIZAR a lingua, por deixarnos SEN PALABRAS A LINGUA, calquera LINGUA NO CAPITAL, tende ao esvaecemento, tende a converterse en algo que se consume. En algo que xa non PRODUCIMOS os falantes, senón que o CAPITAL, no seu intento de privatizarnos, PRODUCE PARA NÓS No CAPITAL os creadores da Lingua, os falantes, pasan a ser CONSUMIDORES; a Lingua, calquera Lingua no Capital, pasa a ser un producto de consumo, o mesmo que calquera outra MERCADORÍA LINGUA-SERVIDUME LINGÜÍSTICA KAPITAL-KILLER ASASINA&nbsp;(con Paco Sampedro)&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;(m-Talá, Xerais, 2020)

CHUS PATO (Ourense, 1955)

BERTA DÁVILA (Compostela, 1987)

teciches esta rebeca de la portuguesa punto a punto para mamá. Agora póñoa eu cando me invade o frío de dentro a fóra, cando preciso que me golpeen as tempas como un tambor, cando confío unicamente na calidade da la portuguesa atravesando as décadas para aquecerme agora Raíz da fenda, Xerais, 2013

LEDICIA COSTAS (Vigo, 1979)

Cornelia, a muller ártica A noite caeu sobre a cidade sen facer ningún ruído. Isto era algo que Ágata non era capaz de comprender. Como era posible que algo tan rotundo como a escuridade fose quen de irromper cun silencio tan estarrecedor? Por suposto que entendía toda a teoría sobre o movemento de rotación e translación. Mais para ela, a noite era unha greta, e as gretas sangran. O silencio non era posible. Non con tanta dor como sentía naqueles momentos. As rúas baleiráronse de automóbiles de deseño, transeúntes e ilusións. Naquel ceo negro ninguén podería trazar palabras auténticas, como esperanza, vida ou corazón. Coa caída do sol, o máis aconsellable era buscar un teito e desaparecer, coma os gatos. Así, con ese sixilo. Sobre todo, cos brutais asasinatos sucedidos no distrito de Whitechapel nos últimos tempos. A balada dos unicornios, Xerais, 2018.

LUPE GÓMEZ (Fisteus- Curtis, 1972)

MONECAS “NANSI” LOIRAS Nunca houbo montañas nas miñas monecas. Eran totalmente planas e azuis e poñíalles vestidos para adornalas, para rirme delas, disfrazar as miñas bágoas, saltar sobre a cociña con catro pés. Soñaba con ter moitas caras e deixar de ser lista. Pornografía, Edicións Positivas, 2012

BEATRIZ MACEDA ABELEIRA (A Coruña, 1963)

O SOÑO - Mariquiña, por que mentes? - Eu non minto. Fago coma ti, papá, digo a outra verdade. Esta pequena conversa, entre un home e unha nena, foi un soño que tiven cando contaba dezasete anos. O home estaba sentada nunha cadeira de brazos forrada cun tecido de cor mostaza e os bordes de madeira de caoba. Só se podían ver as súas costas, cubertas en parte por unha longa melena. Levaba unha das mangas da chaqueta metida no peto. Faltáballe o brazo esquerdo. A nena, sentada aos seus pés, mirábao fixamente cun sorriso na cara. Non é que o soño dese moito medo, mais o feito de que se repetise noite tras noite, producíame certo desacougo. O que aconteceu despois marcou algunha das decisións máis importantes da miña existencia: os meus estudos, a miña profesión, a persoa coa que comparto a vida, as vidas que fixen, o lugar onde resido... Cando John Lennon coñeceu a Valle Inclán, Editorial Trifolium, 2017

ANTÍA OTERO (A Estrada, 1982)

Na cela o fume sempre persegue a luz e a larva ao colo da abella Hoxe durmirei no teu lado do catre Non quero que che rouben o sitio mentres non estás O cuarto das abellas, Xerais, 2017

Así falou Fina a mañá seguinte, cando unha luz brillante envolvía a illa en papel de celofán e a ría, antes avolta, parecía agora un espello e todo se intuía máis doado. Un chisco de esperanza pousárase no seu bico e botárase con decisión á rúa logo do encontro turbulento con Amalia. Atopara a Fina na porta da casa, escarranchada nun tallo a sacudir un cribo con delicadeza entre as pernas. As impurezas do trigo ían quedando atrapadas na malla, onde rebrincaban como pulgas rabiosas. De súpeto, ela falara sen erguer os ollos do ir e vir do cribo. Parecía que levaba décadas agardando ter alguén a quen llo contar. E ese alguén era Sibila. - Vés xantar connosco? Farei pan- dixo Fina ao tempo que detiña o cribo e cravaba aqueles profundos ollos violeta na súa pel húmida. Había moito de súplica naquel convite e Sibila non quixo e non soubo rexeitalo. - Por suposto. Nunca probei bolos mellores ca os teus. A muller soubo que non era afago. Non había pan que alimentase coma aquel que saía do último forno de leña nun cento de quilómetros á redonda. Sibila, Xerais, 2021

FINA CASALDERREY (Xeve- Pontevedra, 1951)

Manuel era mestre, pero xa non ía á escola. Estaba xubilado. A súa única filla era médica e fora curar nenos a África, que está moi lonxe. Manuel sentía fachenda dela. A súa compañeira de toda a vida tamén marchara. Fixo unha viaxe moi longa porque chegara a súa hora. Manuel pensaba no seu sorriso pícaro e nos seus dedos delgados. Fronte ao espello grande do corredor detíñase para ver pasar os recordos pola súa face. Ás veces dábanlle risa. Ás veces non. Quen me quere adoptar?, Xerais (2005)

MARTA DACOSTA (Vigo, 1966)

VOLTA DOS NOVE (un golpe) E a pouta de metal que estoupa tras dos ollos, pouta que destrúe memoria, amor, desexo, vida. (dous golpes) Pólvora, bala, pouta de metal que estoupa, pouta que destrúe a imaxe amada, as voces infantís. (tres golpes) Orde indesexábel que cala a Bombardeira e a violencia feroz, covarde e fría racha a noite. (catro, cinco, seis golpes. Sete golpes. Son ... oito golpes, nove) As damas das pozas laian horrorizadas, carpen ao cabo Silleiro, ás crinas do mar ensanguentadas (ensanguentadas as pedras, ensanguentada a lúa). Nove (nove golpes), nove poutas de metal que estoupan na alma, que destrúen memoria, amor, desexo, vida. A man asasina conduce os seus corpos ao silencio entre as campas de Baiona, mais o silencio ergue, clama desde a terra, un por un, os seus nomes de semente ensanguentada.

EVA MEJUTO (Sanxenxo, 1975)

Pero os días que viñan serían os máis desacougantes da miña vida. Un día pola mañá a miña avoa marchou a unha revisión do médico e non volveu máis. Ingresárana na residencia e, durante cerca de tres meses só puiden vela desde o aparcadoiro do hospital (...). Durante eses tres meses escribinlle á avoa unha carta diaria. Unha carta-diario, onde lle contaba todo o que me acontecía durante o día, o moito que a botaba de menos e o que desexaba que volvese á casa. Nun dos sobres incluín aquel recortiño de xornal co poema que lle gustaba tanto, para que puidese lelo. E lía cada noite aquel libro que escolleramos xuntas na feira do libro: O principiño. Desta vai o primeiro libro e... Durante os anos máis crus da adolescencia, escribir diarios, cartas e apuntamentos bastante idiotas nas marxes dos libros converteuse para min en algo case obsesivo. Saír de festa e a noite non me gustaba demasiado. Saír tiña que ser para viaxar e a noite para ler, escoitar música e escribir. Encerrábame a ateusorar libros e contaba unha e outra vez os cartos para poder mercalos. Contaba unha e outra vez os volumes que ía xuntando na miña biblioteca. Contaba unha e outra vez os poemas que escribía pero que non funcionaban, non me dicían nada, e que ían para o lixo. Acné e folios Os libros que hai en min, Cuarto de inverno, 2021

TRES GATAS Fítoas mentres fitan, prendidas nun engado, a rúa. Balbordo da cidade, os pardais e as pombas, nos solpores o éxtase dos merlos no Camiño. Que acorde de nostalxia, nelas, que non teñen palabras para alcumaren o medo e a saudade? Viron como caía a casa, como gabeaba polos montículos de entullo e ausencia e esvaecían todas as voces coñecidas. Pior que o frío e a fame, o desamparo. Como se desaprende? Como se esquecen o tacto e a chamada? E este péndulo que bate nos pequenos cerebros e vai pautando o tempo. Ólloas aquí, escúlcolles no fundo da pupila un rasto. Van afacéndose a comer da miña man, porque saben que nin elas nin eu regresaremos. Tempo fósil, Chan de pólvora, 2018. Premio Nacional de Poesía 2019.

PILAR PALLARÉS (Culleredo, 1957)

ELI RÍOS (Londres, 1976)

A vida non é mirar para adiante sen preocuparte de a quen pisas. Tripando por riba dun e do outro e do de acolá. Que son unha persoa, Nere. Que che pode parecer que non pero as cousas tamén me importan. O sentidiño, o primeiro. Ou que somos? Animais? Non che é así o conto, Nere. *** Mira, Nere... Non che está o forno para pallasadas... Non pensarás agora enfermar? Era o que me faltaba. Como que cancro? Aguanto o día de hoxe para que me digas que tes cancro? Pero de onde sacas tales historias? E agora seguro que vas empezar coa leria de que non falamos nunca de nada, que o tempo pasa, que calquera día morremos, que nunca facemos nada xuntos, que a vida é moi curta que nos pode atropelar un coche e non o contamos... Luns, Xerais, 2017. Premio Torrente Ballester de novela en 2016

ESTÍBALIZ ESPINOSA (A Coruña, 1974)

LER AS IDADES DA VIDA LER AS NOSAS VOCES FEMININAS MÁIS CONTEMPORÁNEAS

SELECCIÓN DE AUTORAS E TEXTOS Asesoría de Bibliotecas Escolares Ana Martínez Fernández, IES Monte das Moas da Coruña Inma Otero Varela, IES David Buján de Cambre Xema Sanxurxo Rodríguez, IES Antón Vilar Ponte de Viveiro Eva Teijeiro Suárez, IES Poeta Díaz Castro de Guitiriz Sandra Villar Giner, IES Rego da Trabe de Culleredo

A chuvia imita á miña forma de quererte é como unha amante que desexo para ti que te faga feliz a tódalas horas. Oxalá non durmas só mentres eu durmo sen ti. Ámala porque amas coma min as cousas belas. … Dicir por exemplo que virá a morte e terá os teus ollos dicir que unha ten nostalxia das branquias e que un tigre de tenrura dicir o Pracer guiando o pobo dicir e non arder… Como se pode? … Ás veces non sei se escribo ou é que ando descalza sobre as brasas ou é que ando descalza sobre as brasas ou é que ando descalza sobre as brasas Feliz idade, Tambo, 2020. Premio Nacional de Poesía 2020

OLGA NOVO (Pobra do Brollón, 1975)

O gran recurso literario deste século é finxirse muller escritora para empatizar e vender máis libros? Sentides decepción cando descubrides que un ou varios homes se finxiron muller (con pseudónimo, nickname en redes, narradoras de voz feminina abordando temas que antes adoitaban abordar só mulleres) no seu desempeño literario? Esta semana é o Día das Escritoras. Eu pregúntome: e terá sentido? Nun primeiro intre podemos argüír: se eu como escritora son invisible (son esa silueta da imaxe) pero as miñas ideas, temas e «gramáticas» non o son e non ha tardar moito en chegar un home a "vendermas’ como súas, non necesito un Día que me celebre. Ou non só. Necesito a dignificación do meu traballo e a trazabilidade de ideas e esforzos. Porén, é a identidade literaria parte da ficción, não é? Tamén podemos argumentar que, sendo poetas finxidores como Pessoa -e ningún dos seus heterónimos era muller- , o xogo comeza xa na identidade coa que escribimos. E a literatura vai chea de xogos que distancian narrador-autor. De feito, a literatura pode entenderse como todo un artefacto que se desprende do corpo humano do que naceu para pousarse e ser parte de calquera outro. Como moitas mulleres escritoras teño vivido dende condescendencias para incluírme en oquesexa porque necesitan "equilibrar cunha muller", ata ideas que dei nalgún momento e que, pasado o tempo, un home me lembra convencido de que eran súas. É dicir, ás veces sinto que o que "mola" é que eu sexa muller en tal contexto. E outras, o que procede é usar certas ideas, ocorrencias ou mesmo frases pero obviando a molestia de que sexan dunha muller, concretamente desta que escribe. Dá para libro. E dá para libro que se mete en xardín armado cun machado que parte o xeo e abre un melón. (de feito, non descarto que isto que veño de escribir o reescriba calquera outro no seu hiperaplaudido espazo...que é obvio que o tema mola) <a href="https://www.facebook.com/hashtag/escritoras?__eep__=6&amp;__cft__[0]=AZVg5Y8awRoHiO5eq6pVb8fH2xXg6yMgA5ygziMZ22rgxs5wkeIFeCQv6PvroZ0xmcnvqX1Uou5UI4B_OVNeFKI3GdqbWu1PbExB1_H2NEc43vG_7UjiK98n046gGsomQ5w&amp;__tn__=*NK-R">#escritoras</a> <a href="https://www.facebook.com/hashtag/shewrites?__eep__=6&amp;__cft__[0]=AZVg5Y8awRoHiO5eq6pVb8fH2xXg6yMgA5ygziMZ22rgxs5wkeIFeCQv6PvroZ0xmcnvqX1Uou5UI4B_OVNeFKI3GdqbWu1PbExB1_H2NEc43vG_7UjiK98n046gGsomQ5w&amp;__tn__=*NK-R">#shewrites</a> <a href="https://www.facebook.com/hashtag/elaescribe?__eep__=6&amp;__cft__[0]=AZVg5Y8awRoHiO5eq6pVb8fH2xXg6yMgA5ygziMZ22rgxs5wkeIFeCQv6PvroZ0xmcnvqX1Uou5UI4B_OVNeFKI3GdqbWu1PbExB1_H2NEc43vG_7UjiK98n046gGsomQ5w&amp;__tn__=*NK-R">#elaescribe</a> Publicado en https://www.facebook.com/estibalizespinosacienciapoesia o 16/10/21

ANA CABALEIRO (Saídres, 1974)

Mona imaxina a Monchita coa súa melena loura, o seu carácter apracible e o seu sorriso agarimoso dentro do seu Renault Mégane branco reconvertido en taxi e pensa que ha ser a raíña da parada. E deseguido lembra que Monchita Silva fora a número un na escola, sobresalientes desde párvulos ata COU, a número un en todo o país na selectividade, e a número un da súa promoción na facultade. Mona ten que facer exercicios de respiración para controlar as bágoas coa frustración que lle entra. - Entón que? Imos pola estación do Castro? A Mona Otero córtaselle o momento tristeiro de golpe. Trata de lembrar en que momento puido mencionar o proxecto, pero non lembra nin cantos gin-tonics tomaran finalmente, e vagamente consegue entrever a súa propia imaxe intentando encaixar a chave na pechadura da porta ao regresar á casa. As Ramonas, Galaxia, 2018. Premio García Barros 2018.

INMA LÓPEZ SILVA (Compostela, 1978)

O instinto de Helena dille que entre a morea de frases aprendidas por Clara, haberá unha perspectiva que non sexa a da abnegada nai morta de dor. Helena ten moi claro o que busca, pero xamais o dirá, nin sequera a Sandra: no caso de que os abusos fosen certos e realmente existisen, quere entender moitas cousas incomprensíbeis sobre esta muller que a mira con cara de circunstancias. Como é posibel que Clara non se decatase. Porque con Ana si e coas outras fillas non. Mesmo existe a posibilidade de que Clara si se decatase e non dixese nada. Se cadra por amor. Ou por medo a perder unha vida feliz, coas súas limitacións coma todas as vidas felices. Ou se cadra por parecerlle máis ben normal, a saber por que. Todas esas opcións quere telas aí para o que sexa que escriba para o asunto. O libro da filla, Galaxia, 2020. Premio da Crítica 2020.

ROSALÍA FERNÁNDEZ RIAL (Costa da Morte, 1988)

Igual que a escultura vive nos bloques de pedra andes de ser tallada, a poesía latexa no corpo en prosa do pensamento filosófico. Do mesmo xeito que as partituras sustentan as acrobacias da improvisación, entre os cimentos dos discurso sólidos brinca, funambulista, a liquidez dos versos. Así, este libro escribiuse ao desconstruír a voz e o trazo das súas autoras. Sobre a trama resultante a literatura compuxo colaxes urdidas coa figura e as palabras de pensadores que teceron imaxinarios redentores a través do tempo. As raíces das súas ideas medran agora en nós, coma árbores no deserto. Coma árbore no deserto agroma, rizomática, a nosa arte, oasis de liberdade. Árbores no deserto, Galaxia, 2020

Os mércores tamén cheira a empanada acabada de enfornar. Cando mamá ten a roupa arrombada, ponse a amasar e a preparar o amoado cos chocos fresquiños que lle traen os mariñeiros. Eu axúdoa sempre. Amasar préstame, pero limpar os chocos dáme moito noxo; quedan as mans negras e cheirentas, e os cativos fan burla de min. Eu quería que a empanada fose para a casa, pero mamá repite unha e outra vez que hai que compartir cos que teñen menos ca nós, aínda que nós teñamos xa ben pouco. Para que non me anoxe dáme un bico e as cunchas dos chocos, coas que fago barquiños con mensaxes secretas. Quizais algún deles atravese o océano e se atope con papá. Ola, meu Pai: Por aquí segue todo igual. Mamá traballa arreo e eu, ás veces, axúdolle un pouco. Está case sempre triste. Eu penso que te estraña. E eu tamén, moito. Manda unhas letras para saber que estás ben. Alí non hai guerra, verdade? Virás por nós? — Podo ir contigo hoxe? —é a pregunta que fago cada mércores e que sempre ten a mesma resposta. — Non, es aínda moi pequena. Ela teima en que o entenderei cando sexa maior, pero eu xa me canso de tanto agardar para facer e entender as cousas. Achégome a Cesantes refungando, para axudala, que seica para carrexar son grande abondo. A lavandeira de San Simón, Xerais, 2020

LUCÍA ALDAO (A Coruña, 1982)

Líbrame do mel ti, meneo inesperado, lúa de luz, calidade de vida. Contrapunto de alivio que non fuches quen de seguirlle o ritmo [ a este meu paso que das palabras descoñece o valor e entón tireiche unha pedra, porque me gustaba. Trátase [dun talento párvulo. Premeditación e darwinismo para ti que perdiches o hábito da tenrura, que nin o corpo espido se che mantén por causa do saqueo. Colle os gonzos deste chan que se empeña en empedrarse. Foi ben máis fácil chegar a ti que a este poema. Todo isto antes era noite, Apiario, 2018

LUZ POZO GARZA (Ribadeo, 1922-A Coruña, 2020)

Hai unha voz Chámase Rosalía Sete letras de laio Saudade dunha fala ferida &nbsp; Esperanza dun mundo que inda fica nun berro de liberdade Hai unha voz A súa Benzoada Poema de Concerto de outono (1981) de Luz Pozo Garza en homenaxe a Rosalía de Castro

Non dixen rosa, nin azul, non poñas iso na miña boca. Eu non dixen queda clausurado o interior, nin brindei por que queiramos todo canto debemos. Eu non prometín ser quen de poder xestionar o desastre, nin dixen que certas palabras me esquivasen coma cabaliños do demo. Non dixen necesítote, non conxurei providencias, nin un só dos cen nomes de deus viñeron pousar sobre os meus labios. Non poñas na miña boca palabras de para sempre, nin que os últimos complexos teñan saltado de min igual ca as pulgas. Non dixen patria nin matria, non poñas iso na miña boca. Non dixen casacomigo, nin limarei a miña vida ata que encaixe nos buratos. Non houben ser eu quen rimou destino con desexo. Non poñas iso na miña boca. Pon mellor iso outro. Profundidade de campo, Espiral Maior, 2007

YOLANDA CASTAÑO (Compostela, 1977)

Fuga En fuga as horas silvestres&nbsp;&nbsp;estes corpos&nbsp;&nbsp;a súa razón aquelas amadas que andaron descalzas á beira do mundo esa morna conquista da lei que anaina e regula a greta&nbsp;&nbsp;o cáliz&nbsp;&nbsp;o seu acre sabor a fogar En fuga o meu corpo nas tripas da historia e os seus relatos ese amor que o fundou ecoico e romántico&nbsp;&nbsp;a rosa&nbsp;&nbsp;a súa espiña a sombra delatada no rastro da usura e o capital -tantas palabras que o uso nos rouba-&nbsp;En fuga como abellas exhaustas ao caer da tarde&nbsp;&nbsp;desprendidas do po pole ou danza que algo reclama&nbsp;&nbsp;Esta extenuación Andaba coas puntas do pé&nbsp;&nbsp;delicada non digo senón crebada agarrada ao pánico esta deformación que se impón a seres estraños que perden o río a rima o rito o ricto tímidas e extremadamente útiles de teceláns&nbsp;En fuga quen construía a casa as suás trampas as hedras sen sonetos&nbsp;&nbsp;os vermes no suco dos cotenos ese esforzo que murmura debaixo dos cobertores&nbsp;&nbsp;cristal fráxil cristal Love me tender, El Correo Gallego, 2005

ANA ROMANÍ (Noia, 1962)

OUTÓRGAME fértil olor a espiga, sabor extremado e ardente. Rógoche ofrenda de humidade e terra, laranxas caídas, figos e cipreses, boca entolecida na frescura. Entrégame tempos, esporas de fentos na tardiña, presaxios de natureza vizosa e ricaz, bandoleiros salvaxes. Outórgame dondo leito de plumas e folerpas, mazás de ouro, firmamento lixeiro. Rógoche estepa inabarcábel, ventos que percorran os brazos (cabalos a galope, eguas desbocadas), lirios turbadores, présas terríbeis, madeiras secas que ulan a deserto, bóvedas subsaharianas e latexantes. Ai, as orquídeas que provocan! Ai, esas herbas que danzan! Ofrenda de corpo e neve: último suspiro (a intimidade absórbenos). Publicados inicialmente no número 17 da revista&nbsp;Casa da Gramática (Noia, 2003).

LUCÍA NOVAS (Bueu, 1979)

XELA ARIAS (Lugo, 1962- Vigo, 2003) Letras Galegas 2021

Vou ser vella. De nena quédame pouco. Oínllelo dicir ás miñas tías: “¡Como pasa o tempo! Nun visto e non visto, agora a nena logo se ha facer muller. ¿Que lle poden quedar? ¿Un ano, ou dous? E parece que foi onte cando naceu, coma se fose onte...” Si. É terrible. Converterse en muller é converterse en adulto. Certamente recoñezo que non teño présa ningunha. Ademais, paréceme bastante perigoso ser adulto. Non te amola, Galaxia (2021)

ANXOS SUMAI (Catoira 1960)

A medusa e a negación do mar Luns, 13.- Baixo do bus urbano onde hoxe coñecín unha moza coreana, un diminuto ser translúcido só branco e só negro se a miro de fronte. Cando a miro de esguello é, sen embargo, dun delicado azul case transparente. É pequeniña, delgadísima e chámase Kwon. Estaba sentada xa no bus cando eu cheguei e tiña dúas bolsas de plástico dunha froitería ocupando o meu asento. As bolsas estaban acuguladas de uvas. —Son uvas. Gústanme, sempre como uvas. E contoume que as almorza, as come, as cea. Cómeas frescas, asadas, cocidas, en zume e conxélaas. Cómeas con pan e con arroz, mastígaas con té e bébeas con auga. Espétalles as unllas e bota horas sacándolles a pel e as pebidas. Destrípaas, esmágaas, esprémeas, esténdeas no prato e pensa sobre elas. Gústanlle vermellas de sangue de porco e brancas de sangue de papoula. Gústanlle tinxidas de azul sulfato e descoloridas ata o rosa anémico. Sen embargo, nunca bebeu viño. Míroa fixamente mentres agarra as bolsas de plástico para que non ciscar as uvas polo chan. É unha medusa anémica e traslúcida. É un ser case líquido cando se perde, despois, entre a xente que camiña pola beirarrúa. Sei agora que me acaba de nacer unha nova historia. Detrás miña un vello explícalle a outro que o mar non existe. Anxos de garda, A nosa terra, 2003.

ANDREA MACEIRAS (A Coruña, 1987)

Quito o sombreiro con rede da cabeza e observo satisfeita as miñas colmeas. Resisten ben a dureza do inverno. Gústame estar así, entre elas, sabendo que dentro de cada unha destas caixas de madeira hai centos de abellas que agardan a chegada da primavera. Esa é unha das cousas que me aprenderon as abellas. Que hai que gardar o mel para cando chega o inverno, que hai que resistir, porque despois do frío sempre ten que vir a calor e o brillo do sol nas flores. Chegará para min? Aroa Colgo o meu iphone e observo os demais a través dos cristais da galería. Ou sexa, que momentos tan mega inoportunos elixe o meu manager para chamarme! Ás veces é difícil ser tan popular! É verdade que eu non esperaba pasalo tan ben nesta reunión e que lle dixen que se me saía o tema das fotos para o catálogo da próxima tempada podía chamarme a calquera hora. Ai, se a culpa é miña por ser tan boa! Pero é que xamais na vida imaxinei que esta festa ía ser tan total, never ever! Mía Europa Express, Xerais 2015

MARÍA SOLAR (Compostela, 1970)

Posse Roybanes miraba absorto para aquel grande home; sen dúbida de que o era.- Véxolle ilusión, esforzo e empeño, pero como o van lograr?. Balmis achegouse de novo e falou entusiamado. - Primeiro difundiremos a vacina polos distintos territorios, despois instruiremos médicos e outras persoas na técnica da vacinación e, en terceiro lugar,&nbsp;crearemos xuntas de vacinación nas capitais e principais cidades dos vicerreinados. Deste xeito, tras nós abandonar a zona, o método quedará asentado e seguirán vacinando a toda a poboación. A Imprenta Real imprimiu cincocentos libros do&nbsp;Tratado histórico e práctico da vacina, escrito por Jacques-Lois Moreaur de la Sarthe, e que eu mesmo traducín, formaremos os médicos locais, nós só seremos os espalladores da vacinación, eles practicarana a diario.&nbsp;Balmis sentou e daquela levantouse Posse. Os nenos da varíola, Galaxia, 2017. Premio Fervenzas Literarias 2017 ao Mellor Libro Xuvenil do ano. Premio Gala do Libro 2018 na categoría de Mellor Obra Xuvenil.

Name

Safari may block some audio or video from playing automatically and ‘read to me’ will skip these. You can configure this in Safari’s preferences.