Λογοτεχνία, Ιστορία και Δημιουργία

Η Άφιξη της Βυζαντινής Άννας στους Ρως

Είχε αχνοφανεί στο ορίζοντα η Χερσώνα (Κριμαία), όταν ο πρωτοκάραβος έστειλε σπαθάριο να ειδοποιήσει την Άννα ότι στόλος ολόκληρος από μικρά πλεούμενα των Ρως ερχόταν να την προϋπαντήσει. Ντύθηκε η Άννα, φόρεσε το βαρύ χρυσοκέντητο φόρεμά της και με όλη την ακολουθία της ανέβηκε πάνω στο ξυλόκαστρο (του πλοίου). Χρύσισε, λαμπύρισε, γέμισε ασήμια και πολύτιμες πέτρες το κατάστρωμα, καθώς η ακολουθία της, κατεπάνω, τουρμάρχες, ιερωμένοι και πατρικίες, πήραν την σειρά τους.

Η Άννα ήταν σοβαρή και αμίλητη, όπως πάντα. Κοιτούσε εμπρός την Χερσώνα, χωρίς να την βλέπει. Ο νους της ήταν αλλού: στη Βασιλεύουσα, στο Ιερό Παλάτιο. Δεν είδε τα μικρά πλεούμενα που, στολισμένα με πολύχρωμα φλάμπουρα, έρχονταν, σε δύο γραμμές, να ενωθούνε με το δρόμωνα και τα χελάνδια που μας ακολουθούσαν. Δεν είδε, ούτε άκουσε τις άναρθρες κραυγές που μπήξανε τα τσούρμα των Ρως, όταν ζύγωσαν το καράβι μας.
         Και φώναζαν οι Ρως, και χτυπούσαν κύμβαλα, και φυσούσαν σε βούκινα και σε σάλπιγγες, και ούρλιαζαν, και κουνούσαν τα χέρια τους, τα όπλα τους, κι ανέμιζαν πολύχρωμα υφάσματα. Βάρβαρος λαός, βάρβαρα τα έθιμά τους… Πού η σοβαρότητα, πού το αυστηρό τυπικό της Αυλής του Βυζαντίου…
         Κοιτούσα συνεπαρμένη τα πλεούμενα, τους Ρως με τα παράξενα ρούχα, τα φλάμπουρά τους, όταν μέσα από τα καράβια τους ξεχώρισα ένα, γιατί ήταν το μεγαλύτερο και το ψηλότερο, γιατί τα κουπιά του ήταν βαμμένα κόκκινα ζωηρά, γιατί χρύσιζαν στις άκρες τους. Ερχόταν γραμμή απάνω μας.
          (…) -Ο μέγας δούκας, ο Βλαδίμηρος, έκανε ψιθυριστά ο πρωτοκάραβος, και γυρίζοντας στον δρουγγάριο που στεκότανε κοντά του έδωσε τις διαταγές του.
          (…) Το καράβι των Ρως ζύγωσε, κόλλησε πάνω στο δικό μας και, από την σκάλα που του έριξε το τσούρμο μας, ανέβηκε αργά αργά πάνω στο κατάστρωμα ο Βλαδίμηρος, ενώ οι σαλπιγκτές μας του απόδιναν χαιρετισμό. Ήταν ψηλός, γύρω στα σαράντα, ομορφοκαμωμένος. Προχώρησε αργά αργά ανοιγοκλείνοντας συνέχεια τα μάτια του, σαν να μην έβλεπε καλά.

(…) ενώ τον προσκυνούσαμε, πλησίασε την Άννα, που στεκόταν ακίνητη, ψυχρή και άφωνη, σαν άγαλμα. Δεν την φίλησε ούτε την πήρε στην αγκαλιά του. Υποκλίθηκε μόνο άχαρα μπροστά της, σαν να μην ήτανε συνηθισμένος σε αυτά τα πράγματα, και με βαριά φωνή τής είπε ελληνικά, σαν να αποστήθιζε το μάθημά του:
           -Καλώς ήρθες στην χώρα μου. Στην χώρα σου.
            (…) Λύθηκαν τα γόνατά μου σαν αντίκρισα το Κίεβο. Δεν ήταν πόλη ετούτη… Ήταν χωριό. Ένα μακρύ χωριό από καλύβες λάσπινες, που απλωνότανε ζερβά και δεξιά από το ποτάμι, Βορυσθένης, το όνομά του, από αρχοντικά που μόνο αρχοντικά δεν ήτανε. Φθάσαμε στο ανάκτορο του Βλαδίμηρου, κατεβήκαμε από τις άμαξες. Ένα σπίτι κοινό ήταν το ανάκτορό του, που ούτε ένας έμπορος στην Βασιλεύουσα δεν θα καταδεχότανε. Όχι πως ήτανε μικρό. Ήταν όμως τόσο κακόγουστο, τόσο απεριποίητο, τόσο χωρίς στολίδια, τόσο βρώμικο στο κάτω μέρος, όπου ήταν οι στάβλοι, που σου ερχότανε λιγοθυμιά.
            (…) Βαφτίστηκε ο Βλαδίμηρος στην Εκκλησιά του Αγίου Βασιλείου, μπροστά στους συναγμένους πρωτάρχοντες τις χώρας του -«Βογιάρους» τους λένε στην Ρωσία- και το σπίτι του Θεού αντήχησε από την Θεία Ψαλμωδία. Βαφτίστηκε ο Βλαδίμηρος και μαζί με αυτόν και εκατό ακόμα άρχοντές του.
               Από το βιβλίο του Κ.Κυριαζή, «Βασίλειος Β” Βουλγαροκτόνος».

Διαβάσατε το αρχείο που προηγήθηκε και αντλήσατε στοιχεία. Τώρα αποφασίστε...

Είστε η πριγκίπισσα Άννα. Ποιες είναι οι σκέψεις σας όταν πληροφορείστε πως θα φύγετε από την γενέτειρά σας και θα ζήσετε σε ένα εχθρικό περιβάλλον, όπου και θα παντρευτείτε έναν άγνωστο άνδρα; Ποιος παράγοντας θα μπορούσε να αλλάξει αυτή την αρνητική προοπτική για εσάς;

Είστε ο ηγεμόνας του Κιέβου, Βλαδίμηρος. Ποια είναι τα κίνητρα που σας οδήγησαν σε αυτόν τον γάμο; Συναισθηματικά ή πολιτικά; Θα μπορούσε κάτι να αλλάξει το συγκεκριμένο σκεπτικό σας;

Στα κείμενά σας θα χρησιμοποιήσετε το α ενικό πρόσωπο, επειδή θα ταυτιστείτε με τα συγκεκριμένα ιστορικά πρόσωπα.

Ως ηγεμόνας του Κίεβου, μόνο πολιτικά κίνητρα με οδηγούν σε ένα γάμο.
Ο Βασίλειος-ο αυτοκράτορας των Ρωμαίων- μου ζήτησε άνδρες στρατιώτες για να αντιμετωπίσει το κίνημα που έκαναν εναντίον του οι Δυνατοί της Μικράς Ασίας. Ζήτησα ως αντάλλαγμα αυτής μου της βοήθειας να παντρευτώ την αδερφή του, την πριγκίπισσα Άννα. Ο Βασίλειος, αν και αρχικά το δέχτηκε, στη συνέχεια αθέτησε τη συμφωνία. Ε, λοιπόν έχασα την υπομονή μου! Έστειλα στρατό και στόλο να πολιορκήσουν την Χερσώνα. Χωρίς τροφοδοσία και νερό , η πόλη μου παραδόθηκε.
Ο Βασίλειος αναγκάστηκε να τηρήσει το λόγο του. Η Άννα θα γίνει γυναίκα μου κι εγώ θα συγγενέψω με τον αυτοκράτορα.
Τι έγινε όμως ξαφνικά; Μόλις την αντίκρισα για πρώτη φορά , θαμπώθηκα από την ομορφιά της .Το σκεπτικό μου άλλαξε...
Ένας γάμος που ξεκίνησε με κίνητρα πολιτικά... ίσως τώρα να βασιστεί στον έρωτα ...
( Χρήστος Κουράνος)

9/6/989
Αγαπημένο μου ημερολόγιο,
μόλις με πληροφόρησε ο αδερφός μου, ο Βασίλειος, ότι
πρέπει να φύγω από την Κωσταντινούπολη και να πάω στο Κίεβο για να παντρευτώ τον Βλαδίμηρο, τον ηγεμόνα της Ρωσίας! Έναν βάρβαρο! Έναν ειδωλολάτρη! Να πάω σε μια ξένη χώρα, την οποία δεν ξέρω , στην οποία ζουν βάρβαροι, με βάρβαρα έθιμα, απεριποίητοι, χωρίς στολίδια και χωρίς κουλτούρα!
Είμαι πραγματικά πολύ στενοχωρημένη και απογοητευμένη,
αφού με αναγκάζουν, για χάρη της χώρας μου, να παντρευτώ έναν άγνωστο άντρα και να ζήσω μόνη, χωρίς την οικογένειά μου σε μια άγνωστη χώρα! Πως μπορώ να φύγω από τη γενέτειρά μου και να ζήσω σε ένα εχθρικό περιβάλλον; Πώς είναι δυνατόν να απαιτούν από εμένα μια τέτοια θυσία; Ποτέ προηγουμένως μια πορφυρογέννητη
δεν είχε παντρευτεί ένα βάρβαρο….. Πώς λοιπόν απαιτούν από εμένα να το κάνω για να σώσω την πατρίδα μου; Βρίσκομαι σε αδιέξοδο!!! Δεν ξέρω τι να κάνω!!!
Από τη στιγμή που το έμαθα, κλαίω, έχω κλειστεί στον εαυτό μου, δεν χαμογελάω πια!!!
Άραγε θα καταφέρω να γίνω σωστή βασίλισσα, σύζυγος κι έπειτα μητέρα των παιδιών που ίσως αποκτήσω με τον Βλαδίμηρο; Θα καταφέρω να είμαι
ευτυχισμένη σε έναν γάμο που δεν επέλεξα ή θα καταλήξω φυλακισμένη κι εντελώς δυστυχισμένη; Πώς να είναι ο Βλαδίμηρος εξωτερικά; Κι ο χαρακτήρας του; Θα με σέβεται και θα με αγαπάει ως σύντροφο της ζωής του ή θα με αφήνει μόνη και θα αδιαφορεί για μένα;

Ωστόσο, σκέφτομαι ότι, ως πριγκίπισσα του Βυζαντίου, οφείλω
να κάνω ο,τιδήποτε περνάει από το χέρι μου για να προστατεύσω το λαό μου και τα συμφέροντά του… Επιπλέον, ο αδερφός μου με διαβεβαίωσε ότι ο μέλλων σύζυγός μου θα βαπτιστεί χριστιανός, πριν την τέλεση του γάμου μας, καθώς και ότι ολόκληρη η Ρωσία θα γίνει ορθόδοξη.
Όλο αυτό το αχανές κράτος θα ακολουθήσει την πίστη μας και θα γίνει σύμμαχός μας.

Εγώ, έχοντας αποκτήσει τον τίτλο της Μεγάλης πριγκίπισσας του Κιέβου, θα μπορώ να συμμετέχω ενεργά στον εκχριστιανισμό των Ρώσων, να συμβουλεύω για θρησκευτικά ζητήματα τον Βλαδίμηρο, να ιδρύσω μοναστήρια και εκκλησίες και να βοηθώ όποιον με χρειάζεται.

Όλες αυτές οι σκέψεις με καθησυχάζουν, ώστε να μπορέσω να αλλάξω αυτή την αρνητική προοπτική για εμένα.
Εύχομαι πραγματικά αυτή η θυσία μου να βοηθήσει την πατρίδα
μου και να την κάνει πιο ισχυρή τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά!

( Ειρήνη Καστιγάκη)