Loading...
Οι Σταυροφορίες αποτέλεσαν μία σειρά θρησκευτικών πολέμων που εγκρίθηκαν από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία τη μεσαιωνική περίοδο(1095-1492).Η ιδέα των Σταυροφοριών γεννήθηκε στη Δυτική Ευρώπη τον 11ο αιώνα από δύο βασικές αιτίες:
α) τις φημολογούμενες ωμότητες των Αράβων και των Σελτζούκων Τούρκων σε βάρος των προσκυνητών των Αγίων Τόπων και β) τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε τον καιρό εκείνο η Δύση.
Loading...
Πηγή 1η
Μπροστά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης
"(Οι σταυροφόροι) δεν μπορούσαν καθόλου να σκεφτούν πώς μπορεί να υπάρχει σ' όλον τον κόσμο μια τόσο πλούσια πόλη, όταν είδαν τα ψηλά τείχη και τους πλούσιους πύργους και τα πλούσια παλάτια και τις ψηλές εκκλησίες της, που ήταν τόσες πολλές που κανείς δεν θα το πίστευε, αν δεν το έβλεπε με τα μάτια του, κι ακόμα το μήκος και το πλάτος της πόλης που κυβερνούσε όλες τις υπόλοιπες. Και μάθετε πως δεν υπήρξε άνθρωπος τόσο ασυγκίνητος που να μην ανατριχιάσει. Γιατί ποτέ άλλος λαός, από την απαρχή του κόσμου, δεν ανέλαβε μια τόσο μεγάλη επιχείρηση όσο εκείνη της δικής μας επίθεσης..."
(Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος, Η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, 128, μετ. Γ. Αντύπας, Αθήνα 1985)
Μπροστά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης
"(Οι σταυροφόροι) δεν μπορούσαν καθόλου να σκεφτούν πώς μπορεί να υπάρχει σ' όλον τον κόσμο μια τόσο πλούσια πόλη, όταν είδαν τα ψηλά τείχη και τους πλούσιους πύργους και τα πλούσια παλάτια και τις ψηλές εκκλησίες της, που ήταν τόσες πολλές που κανείς δεν θα το πίστευε, αν δεν το έβλεπε με τα μάτια του, κι ακόμα το μήκος και το πλάτος της πόλης που κυβερνούσε όλες τις υπόλοιπες. Και μάθετε πως δεν υπήρξε άνθρωπος τόσο ασυγκίνητος που να μην ανατριχιάσει. Γιατί ποτέ άλλος λαός, από την απαρχή του κόσμου, δεν ανέλαβε μια τόσο μεγάλη επιχείρηση όσο εκείνη της δικής μας επίθεσης..."
(Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος, Η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, 128, μετ. Γ. Αντύπας, Αθήνα 1985)
Πηγή 2η: Ο πάπας Ιννοκέντιος στηλιτεύει το μένος των Σταυροφόρων
"Αυτοί οι πιστοί του Χριστού, που όφειλαν να στραφούν εναντίον των απίστων, κολύμπησαν στο χριστιανικό αίμα.
Δεν λογάριασαν, ούτε θρησκεία, ούτε ηλικία, ούτε φύλο. Και δεν τους άρκεσε που πήραν τους θησαυρούς της Αυτοκρατορίας και που ξεπουπούλιασαν τους ιδιώτες, μικρούς και μεγάλους, αλλά θέλησαν να βάλουν χέρι και στα πλούτη των εκκλησιών. Από τις ιερές τράπεζες τους είδαν να παίρνουν εικόνες και σταυρούς και να φεύγουν..."
(Από το βιβλίο: Β. Κρεμμυδάς - Φ. Πισπιρίγκου, Ο μεσαιωνικός κόσμος, εκδ. Γνώση, Αθήνα 1985, 150)
"Αυτοί οι πιστοί του Χριστού, που όφειλαν να στραφούν εναντίον των απίστων, κολύμπησαν στο χριστιανικό αίμα.
Δεν λογάριασαν, ούτε θρησκεία, ούτε ηλικία, ούτε φύλο. Και δεν τους άρκεσε που πήραν τους θησαυρούς της Αυτοκρατορίας και που ξεπουπούλιασαν τους ιδιώτες, μικρούς και μεγάλους, αλλά θέλησαν να βάλουν χέρι και στα πλούτη των εκκλησιών. Από τις ιερές τράπεζες τους είδαν να παίρνουν εικόνες και σταυρούς και να φεύγουν..."
(Από το βιβλίο: Β. Κρεμμυδάς - Φ. Πισπιρίγκου, Ο μεσαιωνικός κόσμος, εκδ. Γνώση, Αθήνα 1985, 150)
Πηγή 3η
Από το έργο του ιστορικού και αυτόπτη μάρτυρα της άλωσης Νικήτα Χωνιάτη " Χρονική Διήγησις"
"«Κι έτσι, καθένας είχε πόνο, στα στενά θρήνος και κλάματα, στα τρίστρατα οδυρμοί, στους ναούς ολοφυρμοί, φωνές των ανδρών, κραυγές των γυναικών, απαγωγές, υποδουλώσεις, τραυματισμοί και βιασμοί σωμάτων. (..)Το ίδιο και στις πλατείες, και δεν υπήρχε μέρος ανεξερεύνητο που να δώσει άσυλο σε αυτούς. Χριστέ μου, τι θλίψη και φόβος υπήρχαν τότε στους ανθρώπους (...) Τέτοιες παρανομίες έκαναν οι στρατοί από τη Δύση εναντίον της κληρονομιάς του Χριστού, χωρίς να δείξουν σε κανένα φιλανθρωπία, αλλά γυμνώνοντάς τους όλους από χρήματα και κτήματα, από σπίτια και ρούχα. (...) και το πιο σημαντικό, αυτοί που πήραν το σταυρό στους ώμους και πολλές φορές ορκίστηκαν σε αυτόν και στα θεία λόγια ότι θα περάσουν δίχως να πειράξουν τις χώρες των Χριστιανών, χωρίς να κοιτάξουν αριστερά ή να εκκλίνουν προς τα δεξιά, αλλά θα οπλιστούν κατά των Σαρακηνών και να βάψουν τα ξίφη τους με το αίμα τους.(...) Οι δε Σαρακηνοί δεν έκαναν έτσι, και φέρθηκαν πολύ φιλάνθρωπα και ευγενικά όταν κυρίευσαν την Ιερουσαλήμ. Γιατί ούτε πείραξαν τις γυναίκες των Λατίνων, ούτε τον κενό τάφο του Χριστού έκαναν ομαδικό τάφο,(...) και αφήνοντας όλους να φύγουν με ένα ορισμένο αριθμό χρυσών νομισμάτων και από τον καθένα έπαιρναν μερικά πράγματα αφήνοντας τα υπόλοιπα στους κατόχους τους, ακόμα κι αν αυτά ήταν σαν την άμμο. Κι έτσι φέρθηκε το γένος που μάχονταν το Χριστό [σ.σ: οι Άραβες] προς τους αλλόπιστους Λατίνους, ούτε με ξίφος ούτε με φωτιά ούτε με λιμό ούτε με διωγμούς ούτε με άλλα δεινά. Σε εμάς όμως τα προκάλεσαν αυτά τα παραπάνω οι φιλόχριστοι και ομόδοξοι [σ.σ: οι Δυτικοί της Δ΄ Σταυροφορίας], όπως είπαμε με συντομία, αν και δεν είχαμε κάνει κάποιο αδίκημα»
Από το έργο του ιστορικού και αυτόπτη μάρτυρα της άλωσης Νικήτα Χωνιάτη " Χρονική Διήγησις"
"«Κι έτσι, καθένας είχε πόνο, στα στενά θρήνος και κλάματα, στα τρίστρατα οδυρμοί, στους ναούς ολοφυρμοί, φωνές των ανδρών, κραυγές των γυναικών, απαγωγές, υποδουλώσεις, τραυματισμοί και βιασμοί σωμάτων. (..)Το ίδιο και στις πλατείες, και δεν υπήρχε μέρος ανεξερεύνητο που να δώσει άσυλο σε αυτούς. Χριστέ μου, τι θλίψη και φόβος υπήρχαν τότε στους ανθρώπους (...) Τέτοιες παρανομίες έκαναν οι στρατοί από τη Δύση εναντίον της κληρονομιάς του Χριστού, χωρίς να δείξουν σε κανένα φιλανθρωπία, αλλά γυμνώνοντάς τους όλους από χρήματα και κτήματα, από σπίτια και ρούχα. (...) και το πιο σημαντικό, αυτοί που πήραν το σταυρό στους ώμους και πολλές φορές ορκίστηκαν σε αυτόν και στα θεία λόγια ότι θα περάσουν δίχως να πειράξουν τις χώρες των Χριστιανών, χωρίς να κοιτάξουν αριστερά ή να εκκλίνουν προς τα δεξιά, αλλά θα οπλιστούν κατά των Σαρακηνών και να βάψουν τα ξίφη τους με το αίμα τους.(...) Οι δε Σαρακηνοί δεν έκαναν έτσι, και φέρθηκαν πολύ φιλάνθρωπα και ευγενικά όταν κυρίευσαν την Ιερουσαλήμ. Γιατί ούτε πείραξαν τις γυναίκες των Λατίνων, ούτε τον κενό τάφο του Χριστού έκαναν ομαδικό τάφο,(...) και αφήνοντας όλους να φύγουν με ένα ορισμένο αριθμό χρυσών νομισμάτων και από τον καθένα έπαιρναν μερικά πράγματα αφήνοντας τα υπόλοιπα στους κατόχους τους, ακόμα κι αν αυτά ήταν σαν την άμμο. Κι έτσι φέρθηκε το γένος που μάχονταν το Χριστό [σ.σ: οι Άραβες] προς τους αλλόπιστους Λατίνους, ούτε με ξίφος ούτε με φωτιά ούτε με λιμό ούτε με διωγμούς ούτε με άλλα δεινά. Σε εμάς όμως τα προκάλεσαν αυτά τα παραπάνω οι φιλόχριστοι και ομόδοξοι [σ.σ: οι Δυτικοί της Δ΄ Σταυροφορίας], όπως είπαμε με συντομία, αν και δεν είχαμε κάνει κάποιο αδίκημα»
Προβληματίζομαι....
Ποιες ήταν οι εντυπώσεις που προκάλεσε στους σταυροφόρους το επιβλητικό θέαμα της Βασιλεύουσας; (διαβάστε με προσοχή την 1η πηγή).
Δικαιολογούν οι εντυπώσεις αυτές τη συμπεριφορά που έδειξαν, όταν εισέβαλαν στην Κωνσταντινούπολη; (διαβάστε τις πηγές 2 και 3).
Ποιες ήταν οι εντυπώσεις που προκάλεσε στους σταυροφόρους το επιβλητικό θέαμα της Βασιλεύουσας; (διαβάστε με προσοχή την 1η πηγή).
Δικαιολογούν οι εντυπώσεις αυτές τη συμπεριφορά που έδειξαν, όταν εισέβαλαν στην Κωνσταντινούπολη; (διαβάστε τις πηγές 2 και 3).
Το επιβλητικό θέαμα της Βασιλεύουσας προκάλεσε στους Σταυροφόρους συγκίνηση και ανατριχίλα. Κανείς τους δεν πίστευε ότι υπήρχε σ’ όλον τον τότε γνωστό κόσμο μια τόσο πλούσια πόλη με ψηλά τείχη, πύργους, παλάτια και εκκλησίες. Ό,τι άκουγαν έως τότε δεν το πίστευαν μέχρι που το είδαν με τα μάτια τους.
Οι θαυμαστές εντυπώσεις ,βέβαια, δεν δικαιολογούν την βίαιη συμπεριφορά που επέδειξαν, όταν εισέβαλαν στην Κωνσταντινούπολη. Οι Σταυροφόροι, που ήταν Χριστιανοί, αντί να στραφούν κατά των απίστων, σκότωσαν τους ομόδοξούς τους. Δεν σεβάστηκαν ούτε κοινή πίστη ούτε ηλικία ούτε φύλο. Και δεν τους έφτασε που άρπαξαν τους θησαυρούς της Πόλης και που έκλεψαν τους ιδιώτες- όλων των τάξεων-, αλλά προσπάθησαν να αφαιρέσουν και τα πλούτη των εκκλησιών, ακόμα και πάνω από τις ιερές τράπεζες.
Μια τέτοια συμπεριφορά -που δεν επέδειξαν ούτε οι αλλόδοξοι Σαρακηνοί- μπορεί να γίνει κατανοητή, αν σκεφτούμε πως υπήρχαν τόσο πολιτικά συμφέροντα που εξυπηρετούνταν με την κατάλυση του βυζαντινού κράτους όσο και οικονομικά , που αφορούσαν την κατανομή των εδαφών της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Τέλος, να τονιστεί και ο ρόλος που έπαιξε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και ο φθόνος
Οι θαυμαστές εντυπώσεις ,βέβαια, δεν δικαιολογούν την βίαιη συμπεριφορά που επέδειξαν, όταν εισέβαλαν στην Κωνσταντινούπολη. Οι Σταυροφόροι, που ήταν Χριστιανοί, αντί να στραφούν κατά των απίστων, σκότωσαν τους ομόδοξούς τους. Δεν σεβάστηκαν ούτε κοινή πίστη ούτε ηλικία ούτε φύλο. Και δεν τους έφτασε που άρπαξαν τους θησαυρούς της Πόλης και που έκλεψαν τους ιδιώτες- όλων των τάξεων-, αλλά προσπάθησαν να αφαιρέσουν και τα πλούτη των εκκλησιών, ακόμα και πάνω από τις ιερές τράπεζες.
Μια τέτοια συμπεριφορά -που δεν επέδειξαν ούτε οι αλλόδοξοι Σαρακηνοί- μπορεί να γίνει κατανοητή, αν σκεφτούμε πως υπήρχαν τόσο πολιτικά συμφέροντα που εξυπηρετούνταν με την κατάλυση του βυζαντινού κράτους όσο και οικονομικά , που αφορούσαν την κατανομή των εδαφών της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Τέλος, να τονιστεί και ο ρόλος που έπαιξε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και ο φθόνος
