Χαρτογραφώντας τη γνώση
Ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων
Loading...
Loading...
Loading...
Loading...
Loading...
Αττική
Σπάσιμο του ροδιού
Γειά σας, είμαι η Αλεξάνδρα από την 'Ωθηση.
Θα σας παρουσιάσω το πρωτοχρονιάτικο έθιμο του σπασίματος του ροδιού. Είναι πλέον ευρέως διαδεδομένο στην Ελλάδα το σπάσιμο ενός ροδιού την πρώτη μέρα του νέου έτους.
Το έθιμο αυτό ξεκίνησε από την Πελοπόννησο, ενώ έπειτα επεκτάθηκε σε ολόκληρη τη χώρα και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Στην επιστροφή από τη Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, το πρωί της Πρωτοχρονιάς, ο νοικοκύρης του σπιτιού έχει στην τσέπη του ένα λειτουργημένο ρόδι, που στην Μικρά Ασία το φυλούσαν στα εικονίσματα από τις 14 Σεπτέμβρη, δηλαδή τη μέρα του Σταυρού.
Μπαίνοντας στο σπίτι του με την οικογένειά του, χτυπάει το κουδούνι στην κλειστή εξώπορτα και περιμένει κάποιον που βρίσκεται στο εσωτερικό της κατοικίας να του ανοίξει. Δεν πρέπει να ξεκλειδώσει ο ίδιος.
Μόλις λοιπόν έρθει η ώρα να μπει μέσα, με το δεξί πόδι, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα για να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσα χρήματα να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά» ή «όσο βαρύ είναι το ρόδι, τόσο βαρύ να είναι το πορτοφόλι μας, όσο γεμάτο καρπούς είναι το ρόδι, να είναι γεμάτο το σπίτι μας με καλά και όσο κόκκινο είναι το ρόδι, τόσο κόκκινη να είναι και η καρδιά μας!».
Τα παιδιά, μαζεμένα του, κοιτάζουν οι ρώγες να είναι τραγανές και κατακόκκινες, καθώς πιστεύεται πως όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος.
Τα παιδιά, μαζεμένα του, κοιτάζουν οι ρώγες να είναι τραγανές και κατακόκκινες, καθώς πιστεύεται πως όσο γερές κι όμορφες είναι οι ρώγες, τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος.
Παρότι το έθιμο αναβιώνει και σήμερα σε διάφορα ελληνικά χωριά, εκλείπει από τις πόλεις και κοντεύει να εξαφανιστεί από το μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας.
Γιατί το ρόδι;
Πολλοί ίσως αναρωτηθούν γιατί να σπάμε ένα ρόδι και όχι κάποιο άλλο φρούτο. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε το τι συμβολίζει, καθώς και το γιατί έχει επιλεχθεί για αυτό και άλλα πολλά έθιμα της χώρας μας.
1) Οι λέξεις ρόδι και ροδιά, εκτός από την προφανή τους ετυμολογική σχέση με τη νήσο της Ρόδου, είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις έννοιες ροή και δύναμη. Η δύναμη λοιπόν αυτού του καρπού είναι χαρακτηριστική στην ελληνική μυθολογία και όχι μόνο, αφού τα ιστορικά δεδομένα που σχετίζονται μ`αυτό τον καρπό είναι ανεξάντλητα.
2) Στην Αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως η δύναμη του ροδιού κρυβόταν στους πολυάριθμους κόκκους του (αφθονία και γονιμότητα), αλλά και στο πορφυρό χρώμα του (χρώμα που φέρνει καλή τύχη).
3) Ακόμη και σήμερα, αποτελεί ένα από τα πιο εκφραστικά σύμβολα της ελληνικής λαογραφίας, με έντονη παρουσία σε κάθε μορφή και έκφραση της παραδοσιακής ζωής.
Γιατί το ρόδι;
Πολλοί ίσως αναρωτηθούν γιατί να σπάμε ένα ρόδι και όχι κάποιο άλλο φρούτο. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε το τι συμβολίζει, καθώς και το γιατί έχει επιλεχθεί για αυτό και άλλα πολλά έθιμα της χώρας μας.
1) Οι λέξεις ρόδι και ροδιά, εκτός από την προφανή τους ετυμολογική σχέση με τη νήσο της Ρόδου, είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις έννοιες ροή και δύναμη. Η δύναμη λοιπόν αυτού του καρπού είναι χαρακτηριστική στην ελληνική μυθολογία και όχι μόνο, αφού τα ιστορικά δεδομένα που σχετίζονται μ`αυτό τον καρπό είναι ανεξάντλητα.
2) Στην Αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως η δύναμη του ροδιού κρυβόταν στους πολυάριθμους κόκκους του (αφθονία και γονιμότητα), αλλά και στο πορφυρό χρώμα του (χρώμα που φέρνει καλή τύχη).
3) Ακόμη και σήμερα, αποτελεί ένα από τα πιο εκφραστικά σύμβολα της ελληνικής λαογραφίας, με έντονη παρουσία σε κάθε μορφή και έκφραση της παραδοσιακής ζωής.
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΕΘΙΜΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
Είμαι ο Άγγελος από την 'Ωθηση.
Στην πόλη της Καβάλας οι κάτοικοι γιορτάζουν τα Χριστούγεννα με την επίσκεψη του Καππαδόκη Άη Βασίλη και τις παραδοσιακές φουφούδες.
Στο κέντρο της πόλης, την παραμονή των Χριστουγέννων, όλοι οι δρόμοι (πεζόδρομοι και πεζοδρόμια) γεμίζουν υπαίθριες ψησταριές που λέγονται φουφούδες.
Οι περαστικοί τρώνε και πίνουν ψητά κρέατα και κόκκινο κρασί.
Τις ψησταριές αυτές τις ξαναβλέπουμε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, είναι όμως περισσότερες σε αριθμό και το φαγοπότι συνοδεύεται από μουσική που παίζουν ορχήστρες. Το γλέντι ξεκινάει από το πρωί και όλοι μαζί γιορτάζουν τον ερχομό του νέου χρόνου!
Τα Χριστούγεννα επίσης μαζί με τις φουφούδες οι άνθρωποι αναβιώνουν την επίσκεψη του Καππαδόκη Άη Βασίλη που ξεκίνησε το ταξίδι του από την Καισσαρεία και το ολοκλήρωσε στο λαογραφικό χωριό “Ακόντισμα”, όπου και μένει ως την τελευταία ημέρα του έτους.
Είμαι ο Άγγελος από την 'Ωθηση.
Στην πόλη της Καβάλας οι κάτοικοι γιορτάζουν τα Χριστούγεννα με την επίσκεψη του Καππαδόκη Άη Βασίλη και τις παραδοσιακές φουφούδες.
Στο κέντρο της πόλης, την παραμονή των Χριστουγέννων, όλοι οι δρόμοι (πεζόδρομοι και πεζοδρόμια) γεμίζουν υπαίθριες ψησταριές που λέγονται φουφούδες.
Οι περαστικοί τρώνε και πίνουν ψητά κρέατα και κόκκινο κρασί.
Τις ψησταριές αυτές τις ξαναβλέπουμε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, είναι όμως περισσότερες σε αριθμό και το φαγοπότι συνοδεύεται από μουσική που παίζουν ορχήστρες. Το γλέντι ξεκινάει από το πρωί και όλοι μαζί γιορτάζουν τον ερχομό του νέου χρόνου!
Τα Χριστούγεννα επίσης μαζί με τις φουφούδες οι άνθρωποι αναβιώνουν την επίσκεψη του Καππαδόκη Άη Βασίλη που ξεκίνησε το ταξίδι του από την Καισσαρεία και το ολοκλήρωσε στο λαογραφικό χωριό “Ακόντισμα”, όπου και μένει ως την τελευταία ημέρα του έτους.
Είμαι ο Βίκτωρας από την Ώθηση.
Τα μελομακάρονα μαζί με τους κουραμπιέδες είναι τα δυο παραδοσιακά ελληνικά γλυκίσματα των Χριστουγέννων.
Και παρά το γεγονός ότι τους κουραμπιέδες τους απολαμβάνουμε λίγο-πολύ όλο τον χρόνο, τα μελομακάρονα τα φτιάχνουμε και τα τρώμε μόνο κατά τη διάρκεια των γιορτών του δωδεκαημέρου.
Από που προέκυψε αυτή η παράδοση, όμως; Γιατί τρώμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα. Πριν δούμε, ας πούμε δυο λόγια για τα υπέροχα αυτά γλυκίσματα.
Από που πήραν το όνομα τους τα μελομακάρονα
Οι περισσότεροι ίσως έχετε ακούσει το παλιό ποντιακό ανέκδοτο:
- Γιατί οι πόντιοι βάζουν μέλι στα μακαρόνια;
- Για να γίνουν μελομακάρονα!
Τα μελομακάρονα μαζί με τους κουραμπιέδες είναι τα δυο παραδοσιακά ελληνικά γλυκίσματα των Χριστουγέννων.
Και παρά το γεγονός ότι τους κουραμπιέδες τους απολαμβάνουμε λίγο-πολύ όλο τον χρόνο, τα μελομακάρονα τα φτιάχνουμε και τα τρώμε μόνο κατά τη διάρκεια των γιορτών του δωδεκαημέρου.
Από που προέκυψε αυτή η παράδοση, όμως; Γιατί τρώμε μελομακάρονα τα Χριστούγεννα. Πριν δούμε, ας πούμε δυο λόγια για τα υπέροχα αυτά γλυκίσματα.
Από που πήραν το όνομα τους τα μελομακάρονα
Οι περισσότεροι ίσως έχετε ακούσει το παλιό ποντιακό ανέκδοτο:
- Γιατί οι πόντιοι βάζουν μέλι στα μακαρόνια;
- Για να γίνουν μελομακάρονα!