Jak

Kopernik

obserwował niebo

wersja polska

Ebook został przygotowany
na potrzeby projektu Erasmus+
2020-1-PL01-KA229-082143

Czasy Kopernika

Średniowiecze jest powszechnie znane jako czasy, kiedy astronomia nie była rozwijana z powodu silnego wpływu chrześcijaństwa na wszystkie aspekty życia naukowego. Dlatego też powszechnie ustalono geocentryczny model wszechświata z Ziemią jako centrum całego kosmosu.

Zgodnie z geocentryczną teorią budowy świata, dookoła usytuowanej centralnie we Wszechświecie Ziemi biegnie siedem planet w następującej kolejności: Księżyc, Merkury, Wenus, Słońce, Mars, Jowisz, Saturn, przy czym Słońce i Księżyc biegną dookoła Ziemi ruchem jednostajnym, bezpośrednio po swoich kolistych orbitach, a środki tych orbit leżą nieco poza Ziemią (są to okręgi ekscentryczne, przybliżające eliptyczne orbity Ziemi wokół Słońca i Księżyca wokół Ziemi).

Aby jednak zachować dokładność przewidywania ruchów planet w swoim układzie, Ptolemeusz wprowadził kilka nowych rozwiązań: środek epicyklu poruszał się na deferencie ze stałą prędkością, w odniesieniu nie do jego środka, ale do ekwanty – a punkt położony jako lustrzane odbicie Ziemi, po przeciwnej stronie środka deferentu i w równej odległości od niego. Było to znaczące odejście od teorii ruchu Arystotelesa w świecie eterycznym.

Loading...

IMAGE CAPTION Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.

Loading...

System heliocentryczny

Loading...

Heliocentryczna teoria, astr. teoria kosmologiczna, według której Słońce jest położone w centrum świata; stanowi przeciwieństwo rozwiniętej w starożytności teorii geocentrycznej.

W teorii heliocentrycznej Ziemia jest jedną z planet, która obracając się wokół własnej osi w cyklu dobowym, krąży wokół Słońca. Choć myśl o ruchu Ziemi wokół Słońca sformułował już w III w. p.n.e. Arystrach z Samos, to jednak została ona na wiele wieków odrzucona. Pełne sformułowanie teorii heliocentrycznej wraz ze zbadaniem jej konsekwencji dla astronomii podał M. Kopernik.

Teoria heliocentryczna Kopernika wykraczała poza ramy teorii heliocentrycznej układu planetarnego, uznając centralne położenie Słońca w kosmosie.

RÓŻNICA MIĘDZY SYSTEMEM GEOCENTRYCZNYM I HELIOCENTRYCZNYM

IMAGE CAPTION Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.

Jak Kopernik obserwował niebo?

1. Kopernik miał swoje stanowisko obserwacyjne we Fromborku, gdzie przebywał do końca życia w 1543 roku.

2. Nie używał żadnego teleskopu, który został wynaleziony około 60 lat później.

3. Obserwował niebo tylko korzystając z własnego wzroku.


4. Zbudował Pavimentum (platformę obserwacyjną) w ogrodzie swojego domu na terenach katedralnych.

5. Wszystkie jego narzędzia astronomiczne były wykonane z drewna.

Mikołaj Kopernik według Jana Matejki

Z jakich astronomicznych narzędzi korzystał Mikołaj Kopernik?

camera obscura

kwadrant

trójkąt paralaktyczny - trikwetrum

sfera armiralna - astrolabium

Sfera armiralna - astrolabium

Była najbardziej skomplikowanym narzędziem obserwacyjnym Kopernika

Służyła do wyznaczania położeń na niebie Księżyca i planet. Przyrząd składa się z sześciu koncentrycznych obręczy drewnianych, zaopatrzonych w podziałki kątowe i przezierniki. Pierwszą zewnętrzną obręcz ustawia się nieruchomo na słupie w płaszczyźnie południka. Inne zaś przedstawiają ekliptykę, równik, koło godzinne i południki.

Przy pomocy tego instrumentu można wyznaczyć szerokość i długość ekliptyczną obserwowanego ciała niebieskiego.

Pomnik Kopernika z astrolabium z dłoni