ΦΟΥΡΟΓΑΤΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021

Φουρόγατος

Ο Φουρόγατος είναι μια οικολογική εφημερίδα που εκδίδεται από την Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων από το 1994. Παλιότερα σε χαρτί, τώρα πλέον κυκλοφορεί ως ηλεκτρονική έκδοση.

Αυτή η έκδοση

Δεκέμβριος 2021

32 χρόνια δράσης!

Το Δεκέμβρη του 2021 η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων κλείνει 32 ολόκληρα χρόνια δράσης. Ξεκίνησε το 1989, ενώ είχε προηγηθεί η πρώτη μορφή της Οικολογικής Παρέμβασης Χανίων.

Οι παρεμβάσεις της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων συνέβαλαν σε πολλές αλλαγές στα Χανιά.

Συμμετοχή σε Erasmus+

Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων συνέβαλε καθοριστικά στην υιοθέτηση της ανακύκλωσης ως εναλλακτικής λύσης για την κατάργηση του αίσχους της χαράδρας του Κουρουπητού όπου τα σκουπίδια αυτοαναφλέγονταν κι είχαν οδηγήσει σε καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η ανακύκλωση στα Χανιά προτάθηκε από την Οικολογική Πρωτοβουλία και ξεκίνησε από την ίδια την Οικολογική Πρωτοβουλία που συνέλεγε χαρτί για ανακύκλωση στα γραφεία της και το έστελνε στην Αθήνα από το 1989, πριν τελικά το 1991 υιοθετηθεί από το Δήμο Χανίων αυτή η λύση.
Σήμερα, στα Χανιά γίνεται διαλογή στην πηγή των ανακυκλώσιμων που στέλνονται για ανακύκλωση σε ειδικά εργοστάσια, ενώ η Διαδημοτική Επιχείρηση Διαχείρισης Στερεών Απορριμμάτων Χανίων παράγει και φυτόχωμα – κομπόστ από τα οργανικά υπολείμματα, πρωτοπορώντας πανελλαδικά. Καθοριστική υπήρξε λοιπόν η οικολογική παρέμβαση στο θέμα αυτό.

Συνέχεια στη σελίδα 2

Δείτε στο τεύχος:
-32 χρόνια
-Erasmus+
-Δράσεις για το Κλίμα
-Δράσεις για το Νερό
-Άγιοι Απόστολοι
-Δέντρα της πόλης

Το σχέδιο Erasmus+ (αρ. έγκρισης ΙΚΥ 2019-1-EL01-KA104-061716) «Κλίμα, Περιβάλλον και Πολιτισμός» υλοποιήθηκε από το 2019 έως το 2021.
Η Κλιματική Αλλαγή δημιουργεί μέσα από τους πολέμους, τις φυσικές καταστροφές και το προσφυγικό και μεταναστευτικό ρεύμα ισχυρές πιέσεις τόσο στη φύση όσο και στον πολιτισμό και τα μνημεία. Αναζητήσαμε εναλλακτικές και καινοτόμες εκπαιδευτικές μεθόδους όπως η υπαίθρια εκπαίδευση και η αξιοποίηση των μνημείων για την αύξηση της ευαισθητοποίησης των πολιτών για την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά και την Κλιματική Αλλαγή.
Με τη συμμετοχή σε Δομημένους Κύκλους Μαθημάτων σε διάφορες χώρες και συγκεντρώνοντας ιδέες, μεθόδους κι εμπειρίες από αυτές τις χώρες και από τους άλλους συμμετέχοντες θα διαμορφώσουμε τουλάχιστον 3 διδακτικά σενάρια για την Κλιματική Αλλαγή, τις Προστατευόμενες Περιοχές NATURA 2000 και την τοπική Πολιτιστική Κληρονομιά, με δυο εκδοχές για καθένα από αυτά, μία για εκπαίδευση σε κλειστό χώρο (αίθουσα διδασκαλίας ή σεμιναρίων) και μία για υπαίθρια εκπαίδευση στη φύση ή στην πόλη.

Περισσότερα στη σελίδα 4

32 χρόνια Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων

Η εκστρατεία για τις παραλίες και το δάσος των Αγίων Αποστόλων

Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων συνέβαλε επίσης στην αποτροπή της ιδιωτικοποίησης και τσιμεντοποίησης της δημόσιας έκτασης των Αγίων Αποστόλων με τις τέσσερις παραλίες και το δάσος δίπλα στα Χανιά.
Εκεί κυβέρνηση και τοπικές αρχές σχεδίαζαν ξενοδοχείο και συνεδριακό κέντρο για 2000 άτομα, ιδιωτικές πλαζ και παραλίες με εισιτήριο, ουσιαστικά ιδιωτικοποίηση και τσιμεντοποίηση της δημόσιας έκτασης και εκδίωξη των ντόπιων κι όσων δεν έχουν να πληρώνουν.

Μετά από πολύχρονη εκστρατεία που ξεκίνησε το 1999 από την Οικολογική Πρωτοβουλία και συνεχίστηκε από την Επιτροπή Αγώνα Ενάντια στο Ξεπούλημα των Αγίων Αποστόλων, συγκεντρώθηκαν 11,500 υπογραφές, έγιναν μεγάλες κινητοποιήσεις όπως οι «Χαρταετοί ενάντια στο Ξεπούλημα των Αγίων Αποστόλων» που καθιέρωσαν την περιοχή ως κλασικό πλέον χώρο αναψυχής για την Καθαρά Δευτέρα κι όχι μόνο.

Σήμερα, καθημερινά, χιλιάδες Χανιώτες κι επισκέπτες απολαμβάνουν το δάσος, το πράσινο τους ελεύθερους χώρους και τις ελεύθερες παραλίες δίπλα στα Χανιά, στο μεγαλύτερο πάρκο της πόλης που οι ίδιοι οι πολίτες εξασφάλισαν με τις κινητοποιήσεις τους κόντρα σε ισχυρά συμφέροντα.

Η φροντίδα όμως αυτού του πολύτιμου πνεύμονα οξυγόνου και αναψυχής των Χανίων παραμένει ακόμη ζητούμενο, καθώς πρέπει και οι τοπικές αρχές να αναλάβουν τις δικές τους ευθύνες.

Βιολογική γεωργία και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Η Οικολογική Πρωτοβουλία συνέβαλε ακόμη:
- Στην προώθηση της βιολογικής γεωργίας και της υγιεινής διατροφής με καθαρά προϊόντα μέσα από τη συνεργασία παραγωγών και καταναλωτών οικολογικών προϊόντων, ενάντια στη χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και κόντρα στους αεροψεκασμούς που δηλητηρίαζαν την αγροτική γη.
- Στην προώθηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με σεμινάρια και δράσεις με εκπαιδευτικούς και μαθητές.

32 χρόνια Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων

Εκδηλώσεις, δράσεις, συμμετοχή σε διεθνείς εκστρατείες

Υπεράσπιση των περιοχών NATURA 2000

Δράση για το Κλίμα αλλά και για την Παλιά Πόλη

Σε αυτά τα 32 χρόνια, η Οικολογική Πρωτοβουλία ακόμη συνέβαλε:

-Στην περιβαλλοντική ενημέρωση με την έκδοση από το 1994 της οικολογικής εφημερίδας «Φουρόγατος» που τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε ψηφιακή έκδοση.

-Στην αποτροπή της καταστροφής φαραγγιών αλλά και της Γαυδοπούλας (εκεί σχεδίαζαν σταθμό μεταφόρτωσης κοντέινερ που αποτράπηκε με 15.000 υπογραφές και κινητοποιήσεις).

- Στην υπεράσπιση του δημόσιου αγαθού του νερού (συμμετέχοντας στη διεθνή εκστρατεία) και στην ανάδειξη της αξίας των περιοχών NATURA 2000 και των υγροτόπων της λίμνης της Αγιάς και της λίμνης του Κουρνά (με εκδηλώσεις όπως οι «Γιορτές των Πουλιών» κάθε χρόνο)

Ανάμεσα σε πολλές άλλες δράσεις και παρεμβάσεις:

-η αντίθεση στην κοπή δέντρων και μείωση των χώρων πρασίνου

-η εναντίωση στα σχέδια για ιδιωτικοποίηση- ξενοδοχοποίηση του ιστορικού Λόφου Καστέλι στην Παλιά Πόλη των Χανίων που θα διώξουν Χανιώτες και επισκέπτες μη πελάτες του ξενοδοχείου από το πλέον εμβληματικό σημείο των Χανίων,

-Δράσεις για την Κλιματική Κρίση που ήδη πλήττει και τα Χανιά, την Κρήτη, τη χώρα μας και τον πλανήτη ολόκληρο. Για το θέμα αυτό είχαμε μιλήσει μέσα και από τις σελίδες του «Φουρόγατου» ήδη από το μακρινό πλέον 2002 με πρωτοσέλιδο τίτλο «SOS για το Κλίμα».

Η Οικολογική Πρωτοβουλία συνεχίζει τη δράση της για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος, της ζωής και της υγείας μας με εμπειρία δεκαετιών και νέα πλέον ορμή.

32 χρόνια μετά, είμαστε ακόμη εδώ.

Σεμινάριο στην Πορτογαλία

Επίσκεψη σε Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Πόρτο

Έχοντας την ευκαιρία να βρεθούμε στο Πόρτο της Πορτογαλίας στα πλαίσια προγράμματος Erasmus+ από τις 18 έως τις 23 Ιουλίου 2021, μια από τις εκπαιδευτικές επισκέψεις που πραγματοποιήσαμε ήταν σε ένα Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, το οποίο βρίσκεται μέσα στο μεγαλύτερο Πάρκο της πόλης, το Parque da Cidade που είναι ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα της Βόρειας Πορτογαλίας, κυριολεκτικά μέσα στην πόλη του Πόρτο κι αποτελεί όχι μόνο πνεύμονα πρασίνου αλλά και τόπο αναψυχής και ξεκούρασης για κατοίκους κι επισκέπτες, με μεγάλα δέντρα, γρασίδι, λιμνούλες σε διάφορα σημεία.
Μέσα στο πάρκο υπάρχει το Περίπτερο του Νερού, ένα χώρο ανοιχτό σε επισκέπτες και σχολικές ομάδες, όπου παρουσιάζονται ιστορικά κι επιστημονικά στοιχεία για το νερό, για τους ποταμούς, τα υδροηλεκτρικά έργα, το πόσιμο νερό. Για όλα αυτά, εκτός από διαδραστικούς πίνακες κι οθόνες με πληροφορίες, υπάρχουν και αρκετά εκπαιδευτικά παιχνίδια που εξηγούν και δείχνουν πώς λειτουργούν τα φράγματα, τη χρήση και τις ιδιότητες του νερού.
Στο ίδιο πάρκο στεγάζεται κι ένα Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε ένα αναστηλωμένο παλιό κτήριο. Πρέπει να σημειώσουμε ότι το Πόρτο διαθέτει, όπως μας ενημέρωσαν, ένα δίκτυο πέντε (5) Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, τα οποία στεγάζονται το καθένα μέσα σε ένα από τα 5 μεγαλύτερα πάρκα της πόλης.
υτομάτως ο νους μας πάει σε συγκρίσεις: Το Πόρτο έχει πληθυσμό περίπου 1 εκατομμύριο ανθρώπους, όσους και η δική μας Θεσσαλονίκη. Το Πόρτο έχει πέντε (5) Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, η Θεσσαλονίκη ένα (1). Ενδεικτικό της σημασίας που δίνει η κάθε πόλη και χώρα στο περιβάλλον. Και μια σύγκριση ακόμη: Στα Χανιά, έγινε από την προηγούμενη δημοτική αρχή μια μικρή ανολοκλήρωτη προσπάθεια να λειτουργήσει ένα Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης στο Δημοτικό Κήπο. Η προσπάθεια αυτή εγκαταλείφθηκε από τη νέα δημοτική αρχή κι ο χώρος παραμένει κλειστός. Κι ακόμη, δημόσια πάρκα που σώθηκαν χάρη στις κινητοποιήσεις των πολιτών όπως αυτό των Αγίων Αποστόλων προσφέρονται για τη λειτουργία Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης κατά το παράδειγμα του Πόρτο, αξιοποιώντας πχ κι ανακατασκευάζοντας γι’ αυτό το σκοπό τα κτήρια του Παλιών Παιδικών Εξοχών στους Αγίους Αποστόλους. Θα ήταν μια προσφορά για τα παιδιά, για τη φύση, για το περιβάλλον και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Χρειάζεται όμως κι εδώ πολιτική βούληση.
Κι αξίζει να σημειώσουμε ότι αυτά τα 5 Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης δεν είναι οι μόνοι χώροι που προσφέρονται στα παιδιά και τους πολίτες για ενημέρωση, εκπαίδευση κι ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον. Μια άλλη σημαντική επίσκεψη πχ που πραγματοποιήσαμε ήταν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας που βρίσκεται σε αναστηλωμένο κτήριο μέσα στο Βοτανικό Κήπο δίπλα στη Σχολή Φυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Πόρτο. Θεματικές αίθουσες, ένας τεράστιος σκελετός φάλαινας στη μέσα, ένας εξαίρετος μουσειοπαιδαγωγός για τους επισκέπτες, διάφορα διαδραστικά παιχνίδια με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Στους κήπους έξω τριγύριζαν παιδιά με εκπαιδευτικούς στα πλαίσια πολυήμερων προγραμμάτων για παιδιά τώρα το καλοκαίρι. Όπως μας ενημέρωσαν, τα παιδιά αυτά έρχονται κάθε πρωί και φεύγουν το απόγευμα, κάνοντας κάθε μέρα διαφορετικές περιβαλλοντικές δραστηριότητες (σχετικά με το νερό, το δάσος, τη βιοποικιλότητα κλπ) με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών. Κι εδώ αναπόφευκτες οι συγκρίσεις: Στα Χανιά δημιουργήθηκε με προσωπικό αγώνα του πρώην πρύτανη του Πολυτεχνείου Γιάννη Φίλη, το Πάρκο Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας.Οι επόμενες διοικήσεις του Πολυτεχνείου εγκατέλειψαν σχεδόν το Πάρκο, πιθανόν έχουν μείνει μόνο κάποιοι φύλακες και κηπουροί, για εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά κι επισκέπτες ούτε λόγος. Κάθε επίσκεψη σε άλλη χώρα μας δίνει ιδέες για το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε καλύτερα στη δική μας περιοχή, που διαθέτει αυτό το μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό πλούτο.

Σεμινάριο στη Φινλανδία

Εκπαίδευση για την Αειφορία - Πώς μπορούμε να σώσουμε μαζί τον πλανήτη;

Στα πλαίσια του προγράμματος αυτού, η Αφροδίτη Στρατή συμμετείχε σε πολυήμερο Σεμινάριο (Δομημένο Κύκλο Μαθημάτων) με θέμα «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ – ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΩΣΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΓΗ;» / ΦΙΝΛΑΝΔΙΚΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ» («SUSTAINABILITY EDUCATION – HOW CAN WE SAVE THE PLANET EARTH TOGETHER?” / PISA – FINNISH AND EUROPEAN EDUCATION SYSTEMS») στο Joensuu της Φινλανδίας, την από τις 31/7 έως τις 4.08.2021.
Διοργανωτής του Σεμιναρίου ήταν o eduKarjala,φορέας που ιδρύθηκε το 2013 και διοργανώνει κυρίως μαθήματα Erasmus+ KA1 για εκπαιδευτικούς στη Φινλανδία, αλλά και στην Ισπανία και την Ελλάδα. Τα μαθήματα πραγματοποιούνται κυρίως στο Joensuu της Φινλανδίας και με το φορέα συνεργάζονται ειδικοί μερικής απασχόλησης. Στο Σεμινάριο συμμετείχαν άτομα από Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία, κυρίως εκπαιδευτικοί.
Στόχος του προγράμματος ήταν να αποκτήσουμε μια σφαιρική εικόνα για το Φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο φημίζεται ως ένα από τα καλύτερα ( αν όχι το καλύτερο) στον κόσμο, με έμφαση στην ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στην εκπαίδευση , αλλά και στην πράσινη κατεύθυνση, ως βασική παράμετρο της ζωής της χώρας. Έγιναν ξεναγήσεις σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και παρουσιάσεις από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς και διευθυντές , παρακολουθήσαμε μαθήματα για τον πρωτοποριακό τρόπο λειτουργίας των σχολείων και γνωρίσαμε τον πώς καλλιεργείται η ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά ζητήματα, ήδη από πολύ μικρή ηλικία. Πραγματοποιήσαμε εκδρομές σε ξεχωριστά μέρη όπως το διάσημο εθνικό πάρκο ΚΟLI και η φάρμα με τα χάσκι, όπου καλλιεργούν βιολογικές φράουλες και εμβαθύναμε στο ΕΝΟ πρόγραμμα (environmental program) και στα οικολογικά σχολεία.
Σημαντικές δραστηριότητες που πραγματοποιήσαμε κατά την διάρκεια του σεμιναρίου:
-Επισκόπηση του φινλανδικού εκπαιδευτικού συστήματος – Πώς εξελίχθηκε το φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα και η τρέχουσα κατάστασή του.
-Ξενάγηση στο κέντρο της πόλης
-Πώς πρέπει να λειτουργεί το βιώσιμο σχολείο. Πώς να λάβετε πιστοποιητικό πράσινης σημαίας, πρόγραμμα σχολικού περιβάλλοντος ENO
-Επίσκεψη στην εξοχή, φάρμα με φράουλες, ταράνδους, χάσκι, γνωριμία με το βιώσιμο τρόπο ζωής στη Φινλανδία
-Επίσκεψη σε σχολεία-πρότυπα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Nepenmäki (τάξεις 1-9) κ.α)
-Επίσκεψη στο εθνικό πάρκο KOLI
-Εργαστήρι βιωσιμότητας, συμπεράσματα της εβδομάδας μαθημάτων

Η συμμετοχή μου στο πρόγραμμα αυτό ήταν μια μοναδική εμπειρία. Γνώρισα μια τελείως άγνωστη χώρα και είδα από κοντά αυτό το εξαιρετικό εκπαιδευτικό σύστημα, από το οποίο πρέπει η χώρα μας να πάρει παράδειγμα. Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση αποτελεί βασικό στόχο στο Φινλανδικό σύστημα και τα παιδιά μαθαίνουν από νωρίς να σέβονται τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Αυτό καλλιεργείται μέσω της εμπιστοσύνης, βασικό χαρακτηριστικό στην κουλτούρα των Φινλανδών.
Ως φοιτήτρια τα σχολής μηχανικών περιβάλλοντος τα θέματα που με ενδιαφέρουν περιστρέφονται γύρω από κλιματική αλλαγή και αν και η εκπαίδευση δεν είναι το αντικείμενό μου, θεωρώ ότι παρακολουθώντας σεμινάρια για την εκπαίδευση και συγκεκριμένα για την περιβαλλοντική εκπαίδευση ,αποκτώ εφόδια σημαντικά που ο καθένας πρέπει να έχει, ώστε να κοινωνήσει καλύτερα το αντικείμενό του και να φέρει εις πέρας το εκάστοτε έργο του. Άλλωστε η περιβαλλοντική εκπαίδευση είναι αυτό που θα οδηγήσει στην αλλαγή στάση ζωής για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Αφροδίτη Στρατή

Περισσότερα δείτε και στο e-book ή στο ιστολόγιο του προγράμματος

Σεμινάριο στη Σουηδία

Η φύση ως μια φανταστική τάξη για μάθηση

Η Σοφία Γαροφαλάκη συμμετείχε σε πολυήμερο Σεμινάριο (Δομημένο Κύκλο Μαθημάτων) με θέμα «Nature as a fantastic classroom for learning» («Η φύση ως μια φανταστική τάξη για μάθηση») στο Brokind / Linkopingτης Σουηδίας, την από τις 15 έως τις 20.08.2021.
Διοργανωτής του Σεμιναρίου ήταν o OUTDOORED.EU. Ο φορέας αυτός από το 2001 παρέχει πιστοποιημένη εκπαίδευση υψηλής ποιότητας βασισμένη σε εκμάθηση στον πραγματικό κόσμο και σε υπαίθριες δραστηριότητες εκμάθησης.Οι υπεύθυνοι του σεμιναρίου (Marketa Dvorakova, Dusan Bartunek, Petra Koppova) είναι έμπειροι επαγγελματίες και καθηγητές στα Πανεπιστημιακά Προγράμματα Υπαίθριας Εκπαίδευσης και Εκμάθησης στην Ευρώπη. Τα μαθήματά τους πραγματοποιούνται στη Σουηδία,την Τσεχία και την Πορτογαλία.
Στο Σεμινάριο συμμετείχαν άτομα από Ελλάδα, Κύπρο, Ιταλία, Ισπανία, Κροατία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχία.
Δραστηριότητες:
-Επίσκεψη σε δημοτικό σχολείο στο Linkoping.
-Μπάνιο στην λίμνη.
-Κάναμε κανό στην λίμνη.
-Πεζοπορία σε δάσος.
-Επίσκεψη σε σπηλιά.
-Βόλτα στην παλιά πόλη του Linkoping.
-Μαγειρέψαμε σούπα και πλάσαμε ψωμί στο δάσος.Φτιάξαμε ετικέτες ονόματος από ξύλο.
-Στο τέλος του σεμιναρίου χωριστήκαμε σε ομάδες και παρουσιάσαμε με θεατρικό τρόπο σημαντικές στιγμές μέσα στην εβδομάδα.
Εντυπώσεις - παρατηρήσεις:
Το μέρος που πραγματοποιήθηκε το σεμινάριο ήταν το καταλληλότερο για δραστηριότητες στην φύση μιας και ήταν μέσα σε ένα δάσος και δίπλα σε λίμνη. Η φιλοξενία στο Μπροκιντ της Σουηδίας ήταν εξαιρετική και μου δόθηκε η ευκαιρία να ανταλλάξω εμπειρίες και γνώσεις με άτομα από διαφορετικές χώρες και κουλτούρες. Το πρόγραμμα ήταν εξ ολοκλήρου σε υπαίθρια βάση με ελάχιστες διαλέξεις, οπότε η γνώση ερχόταν σε εμπειρικό επίπεδο και όχι απλά θεωρητικό. Σε κάποιες δραστηριότητες ξεπεράσαμε τα όρια μας, πάντα με ασφαλή τρόπο, γίναμε πιο ευέλικτοι, δημιουργικοί,και με περισσότερη αυτοπεποίθηση. Ολοκληρώνοντας το σεμινάριο έμαθα ότι αν είσαι ένας καλός εκπαιδευτής στην υπαίθρια εκπαίδευση, θα είσαι σίγουρα και καλός εκπαιδευτής σε μια τάξη. Επίσης, σαν εκπαιδευτικός πρέπει να είσαι αυθεντικός, δίνοντας βαρύτητα στο ερώτημα «ποιος είσαι;» και όχι στο ερώτημα «πώς το κάνεις;», και κάθε λεπτό να ξέρεις τον στόχο σου.

Σοφία Γαροφαλάκη

Δείτε περισσότερα στο ιστολόγιο του προγράμματος

Σεμινάριο στην Ισπανία

Διδασκαλία της Κλιματικής Αλλαγής και της Αειφόρου Ανάπτυξης

Στα πλαίσια του Προγράμματος Erasmus+ Κλίμα, Περιβάλλον και Πολιτισμός που υλοποιεί η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων η εκπαιδευτικός της Παιδαγωγικής Ομάδας του ΚΠΕ Βάμου Μπάσιου Ανδριάνα συμμετείχε στο σεμινάριο Teaching Climate Change and Sustainable Development.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στη Σεβίλλη της Ισπανίας από 22-26 Νοεμβρίου 2021.
Διοργανωτής του σεμιναρίου ήταν ο φορέας iDevelop, που είναι ένας διεθνής πάροχος εκπαίδευσης και ειδικεύεται στην ανάπτυξη επαγγελματιών που εργάζονται στον εκπαιδευτικό τομέα, προωθώντας, υποστηρίζοντας και παρέχοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες σύμφωνα με τις αρχές Erasmus + και το πλαίσιο ET 2020 για συνεργασία στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Οι δραστηριότητες κατάρτισης περιλαμβάνουν πλήρη αλληλεπίδραση και ενσωμάτωση των συμμετεχόντων. Ως εκ τούτου, παραδίδονται σε μια φιλική και εμπνευσμένη ατμόσφαιρα. Η μέθοδος που εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια του μαθήματος είναι ο συνδυασμός: εμπειρικών στοιχείων, προσέγγισης εργαστηρίου, μελετών περίπτωσης, ομαδικής εργασίας, θεματικών προσομοιώσεων, χρήσης των λεγόμενων εργαλείων του μυαλού και συζήτησης.
Στο σεμινάριο συμμετείχαν εκπαιδευτικοί από Βέλγιο, Πολωνία, Ιταλία, Βαυαρία και Ελλάδα.
Στη διάρκεια του σεμιναρίου δόθηκε εκτενές επιστημονικό υπόβαθρο σχετικά με τις έννοιες της Κλιματικής Αλλαγής και της Αειφόρου Ανάπτυξης από την εισηγήτρια Ana Rueda, καθηγήτρια STEM στο Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης. Το μάθημα είχε το πρακτικό μέρος, ενώ τα θεωρητικά ζητήματα επικεντρώθηκαν σε βασικές έννοιες και στρατηγικές για εφαρμογή σε διαφορετικά σχολεία και τάξεις. Τα πρακτικά μέρη του μαθήματος είχαν σχέση με την εμπειρία και τις ανάγκες της ομάδας και βασίστηκαν σε συλλογική εργασία, τόσο ως εργασία σε ζευγάρια όσο και ως ομαδική εργασία. Διερευνήθηκαν και συζητήθηκαν διαφορετικές στρατηγικές. Οι συμμετέχοντες εξασκήθηκαν στην προσπάθεια εφαρμογής αυτού του θέματος σε διαφορετικούς κλάδους. Τέλος, έγινε αναστοχασμός σχετικά με τα μαθησιακά αποτελέσματα και μια συνεδρία αξιολόγησης.
Μαθησιακά αποτελέσματα ήταν τα εξής:
-Ανάπτυξη των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των συμμετεχόντων που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα
-Αυξημένη γνώση της μεθοδολογίας και ένα πλαίσιο για τη διδασκαλία της Κλιματικής Αλλαγής
-Βαθύτερη κατανόηση της Αειφορίας και της Κλιματικής Αλλαγής και του τρόπου προσέγγισης στην τάξη
-Βελτιωμένη αίσθηση διεθνούς συνεργασίας
-Δημιουργία ασκήσεων, σχεδίων μαθημάτων και άλλου υλικού
-Γνώση τρόπων με τους οποίους τα επιτεύγματα των μαθητών μπορούν να δοκιμαστούν και να αξιολογηθούν στο θέμα
-Ευρύτερη κατανόηση πρακτικών, πολιτικών και συστημάτων για την εκπαίδευση στο περιβάλλον και την αειφορία στην Ευρώπη
-Αυξημένη ευαισθητοποίηση για τη σχέση μεταξύ περιβαλλοντικών και κοινωνικών φαινομένων
-Γνώση πρακτικών εργαλείων κατάλληλων για τη διδασκαλία του αντικειμένου, συμπεριλαμβανομένων οπτικών εργαλείων, Διαδικτύου και πολυμέσων
Οι εκπαιδευτικοί ξεναγήθηκαν στην πόλη όπου έμαθαν ιστορικές πληροφορίες από καλλιτέχνες που συμμετείχαν στην αναπαλαίωση ιστορικών μνημείων. Επίσης πραγματοποίησαν επίσκεψη στο κολλέγιο Safa Reyes-Escuelas Profesionales Sagrada Familia, σχολείο που περιλαμβάνει μαθητές από 3 ετών ως και την ηλικία της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Το εκπαιδευτήριο έχει έντονα περιβαλλοντική κατεύθυνση καθώς λειτουργεί ενεργειακά αυτόνομα με φωτοβολταϊκά πάνελς στη σκεπή, πραγματοποιεί εργασίες όπως κατασκευή υδροπονικών κήπων με συνδυασμό φωτοβολταϊκών, δημιουργία mandala garden,κατασκευή ενεργειακά αυτόνομου σπιτιού ως εργασία από τους μεγαλύτερους σπουδαστές, εργαστήρια παρασκευής σαπουνιού από χρησιμοποιημένα λάδια, παρασκευή αιθέριων ελαίων με αποστακτήρα κ.ά. Οι εκπαιδευτικοί αλληλεπίδρασαν μεταξύ τους, αντάλλαξαν απόψεις και εμπειρίες και πήραν ιδέες και υλικό προς εφαρμογή στα σχολεία της χώρας τους ώστε να εξηγούν καλύτερα στους μαθητές θεωρητικά αλλά και πρακτικά την έννοια της Κλιματικής Αλλαγής και της Βιώσιμης Ανάπτυξης για έναν πιο οικολογικά ισορροπημένο πλανήτη

Δείτε περισσότερα και στο ιστολόγιο του προγράμματος

Σεμινάριο στην Πορτογαλία

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση - Μικρές δράσεις με μεγάλες επιπτώσεις

Στα πλαίσια του Προγράμματος Erasmus+, Κλιματική Αλλαγή, Περιβάλλον και Πολιτισμός που υλοποιεί η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων, η εκπαιδευτικός της Παιδαγωγικής Ομάδας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου, Ελένη Δεσποτίδου συμμετείχε στο σεμινάριο Environmental Education – Small Actions with Big Impacts.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας, 22-26 Νοεμβρίου 2021.
Διοργανωτής του σεμιναρίου ήταν ο φορέας Cultivating Futures, ένας διεθνής πάροχος εκπαίδευσης που ειδικεύεται στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών, προωθώντας, υποστηρίζοντας και παρέχοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες σύμφωνα με τις αρχές Erasmus + και το πλαίσιο ET 2020 για συνεργασία στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Οι δραστηριότητες κατάρτισης περιλάμβαναν πλήρη αλληλεπίδραση και ενσωμάτωση των συμμετεχόντων. Ως εκ τούτου, παραδίδονται σε μια φιλική και εμπνευσμένη ατμόσφαιρα. Η μέθοδος που εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια του μαθήματος είναι ο συνδυασμός: εμπειρικής προσέγγισης, περιπτωσιολογικών μελετών, ομαδικής εργασίας, επισκέψεων πεδίου, θεματικών προσομοιώσεων, χρήσης των λεγόμενων εργαλείων του μυαλού και συζήτησης.
Στο σεμινάριο συμμετείχαν εκπαιδευτικοί από Ισπανία, Πολωνία, Κροατία, Φιλανδία και Ελλάδα.
Στη διάρκεια του σεμιναρίου δόθηκε επιστημονικό υπόβαθρο σχετικά με την έννοια της Αειφόρου Ανάπτυξης, τις επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής και της Ρύπανσης, καθώς και λύσεις με υιοθέτηση στάσης ενεργού και συνειδητοποιημένου πολίτη, από την εισηγήτρια Joana Conde, βιολόγο με ειδίκευση στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Τα θεωρητικά ζητήματα επικεντρώθηκαν σε βασικές έννοιες και στρατηγικές για εφαρμογή σε διαφορετικά σχολεία και τάξεις. Τα πρακτικά μέρη του μαθήματος είχαν σχέση με την εμπειρία και τις ανάγκες της ομάδας και βασίστηκαν σε συλλογικές δράσεις. Επίσης διερευνήθηκαν και συζητήθηκαν διαφορετικές στρατηγικές. Οι συμμετέχοντες εξασκήθηκαν στην προσπάθεια εφαρμογής της εκπαίδευσης για την Αειφορία σε διαφορετικούς κλάδους. Τέλος, έγινε αναστοχασμός και αξιολόγηση στα μαθησιακά αποτελέσματα.
Παροχή γνώσεων στους εκπαιδευτικούς στον τομέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη:
-Έννοιες της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας
-Τεκμηριωμένες πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία σχετικά με περιβαλλοντικά προβλήματα
-Σημασία της αποδοτικής χρήσης των φυσικών και μεταποιημένων πόρων και της ελαχιστοποίησης της ρύπανσης και της παραγωγής αποβλήτων
-«Πρακτικές» δραστηριότητες upcycling (δημιουργική επαναχρησιμοποίηση) χαμηλού προϋπολογισμού. Οι δραστηριότητες αυτές με τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών θα λειτουργήσουν ως αφετηρία για συνεχείς εργασίες ευαισθητοποίησης των παιδιών και των νέων σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα·
-Ο αντίκτυπος κάθε δράσης στο περιβάλλον
-Δύο είδη οικονομίας: γραμμική και κυκλική οικονομία και κατανόηση του κύκλου ζωής των καταναλωτικών αγαθών
-Τα 6 R’ του περιβάλλοντος (Ξανασκεφτείτε, Απορρίψτε, Μειώστε, Επαναχρησιμοποίηση, Ανακύκλωση, Σήψη/Κομποστοποίηση) ως εργαλείο για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Προώθηση της έρευνας, της ανταλλαγής και της εφαρμογής δημιουργικών στρατηγικών που προάγουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα σε εκπαιδευτικό πλαίσιο:
-Εκπαιδευτικά εργαλεία και πόροι, συμπεριλαμβανομένων τεκμηριωμένων πληροφοριών, στατιστικών, βίντεο και πρακτικών ασκήσεων στον τομέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τα οποία οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προσαρμόσουν στο πλαίσιό τους
-Δημιουργία δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και χρήση τους σε εκπαιδευτικό πλαίσιο εντός και εκτός της τάξης
-Προβληματισμός σε μεγάλες ομάδες και υποομάδες, ανάλογα με τους θεματικούς τομείς και το μορφωτικό τους επίπεδο, σχετικά με τις καλύτερες στρατηγικές για τα παιδιά και τους νέους να βιώσουν και να αποκτήσουν δεξιότητες περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.
Οι εκπαιδευτικοί εμβάθυναν στο θέμα της μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος και συμμετείχαν ενεργά σε διαφορετικές δράσεις-πρακτικές και εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που οδηγούν σε αλλαγή στάσης ζωής. Στο πλαίσιο αυτό συμμετείχαν σε πρόγραμμα Μείωσης των τροφικών αποβλήτων της ΜΚΟ Lumiar. Επισκέφτηκαν το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Olivais και ξεναγήθηκαν στους χώρους των εργαστηρίων και των κήπων με ενδημικά οικόσιτα ζώα και φυτά. Επισκέφτηκαν το Oceanario (Ενυδρείο) της Λισαβόνας όπου παρατήρησαν και μελέτησαν τη βιοποικιλότητα και τους κινδύνους της ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής στα οικοσυστήματα, στη εξαφάνισης ειδών καθώς και στις επιπτώσεις αυτών. Επίσης πραγματοποίησαν επίσκεψη σε Σχολείο Δημιουργικής Απασχόλησης με Αειφορική κατεύθυνση, για μαθητές δημοτικού σχολείου και ώρες λειτουργίας 7-9π.μ. και 5-8μ.μ. Τέλος υλοποίησαν δράση καθαρισμού παραλίας στο Cascais και μελέτησαν τα αποτελέσματα. Οι εκπαιδευτικοί αλληλεπίδρασαν μεταξύ τους, αντάλλαξαν απόψεις και εμπειρίες και πήραν ιδέες και υλικό προς εφαρμογή στα σχολεία της χώρας τους, ώστε με τη σειρά τους να εμπνεύσουν και να δώσουν στους μαθητές τους ιδέες, τρόπους και ‘εργαλεία’ για δράση και αλλαγή, σε τοπικό και στη συνέχεια σε παγκόσμιο επίπεδο, προς μια Βιώσιμη Ανάπτυξη.

Δράσεις για το Κλίμα - Φουρόγατος Δεκεμβρίου 2021

Ακραία καιρικά φαινόμενα όσο επιμένουμε στα ορυκτά καύσιμα

Οι αλλεπάλληλοι πρωτοφανείς καύσωνες που συνοδεύονται κι από μεγάλες πυρκαγιές αφορούν και τη χώρα μας αλλά και τα Χανιά. Παρά τη λυσσαλέα άρνηση της Κλιματικής Κρίσης από τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα που συνδέονται με τα ορυκτά καύσιμα, η Κλιματική Κρίση είναι εδώ και τη ζούμε και δε μπορούν πλέον να την κρύβουν, όπως έκαναν με τις μελέτες ακόμη και δικών τους (πετρελαϊκών εταιρειών) επιστημόνων.            Ζούμε λοιπόν και στα Χανιά όχι μόνο τους καύσωνες αλλά και τη μεγαλύτερη άνοδο θερμοκρασίας (+2,26 βαθμοί Κελσίου) πανελλαδικά σε σχέση με τη δεκαετία του 1960, Κι αν με βάση τα στοιχεία της Μελέτης του Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας και Κλίματος του Δήμου Χανίων οι καύσωνες στα Χανιά είχαν σχεδόν τριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1950 μέχρι το 2000 (από 3 καύσωνες κατά μέσο όρο το χρόνο είχαν φτάσει τους 8 τη δεκαετία 1990-2000), φέτος πλέον σπάμε κάθε ρεκόρ, καθώς μετρήσαμε 6 καύσωνες μόνο το Μάιο και Ιούνιο, χωρίς να προσθέσουμε κι εκείνους του Ιουλίου και του Αυγούστου που διανύουμε!
            Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; Άμεσα πρέπει να εγκαταλειφθούν όλα τα σχέδια για εξορύξεις υδρογονανθράκων και να μπει χρονοδιάγραμμα εγκατάλειψης της χρήσης ορυκτών καυσίμων σε όλους τους σταθμούς ενέργειας και αντικατάστασής τους με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
            Παράλληλα, πρέπει να προστατέψουμε και να αυξήσουμε τα δέντρα, τους χώρους πρασίνου και τα δάση, μιας και απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, προσφέρουν σκιά και δροσιά, κάτι που τώρα συνειδητοποιούμε όλοι πόσο σημαντικό είναι.
5 σημεία για το κλίμα και την ενέργεια
1. Η Κλιματική Κρίση είναι υπαρκτή κι επικίνδυνη, όπως διαπιστώνουμε καθημερινά. Είναι η πρόκληση της εποχής μας.
2. Συνεπώς, επείγει η αντιμετώπισή της με προστασία των δασών και της βιοποικιλότητας, εγκατάλειψη ορυκτών καυσίμων, εξοικονόμηση ενέργειας και στροφή στις ΑΠΕ.
3. Η αναγκαία στροφή στις ΑΠΕ πρέπει να γίνει χωρίς καταστροφή της φύσης και μνημείων, σε μικρά μεγέθη, αποκεντρωμένα και με έλεγχο από τις τοπικές κοινωνίες.
4. Προτείνουμε λοιπόν ΑΠΕ σε όλα τα δημόσια κτήρια, τοπικές και δημοτικές επιχειρήσεις και συνεταιρισμούς υπό τον έλεγχο της τοπικής κοινωνίας, παράλληλα με την εξοικονόμηση ενέργειας.
5. Κυβέρνηση και Περιφέρεια θα πρέπει να παρουσιάσουν χρονοδιάγραμμα εγκατάλειψης της χρήσης ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου, φυσικού αερίου) στα ενεργειακά εργοστάσια της Κρήτης (Ξυλοκαμάρα, Λινοπεράματα, Αθερινόλακκος), διασφαλίζοντας παράλληλα τις θέσεις εργασίας όσο και την παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές χωρίς καταστροφή της φύσης και υπό δημόσιο τοπικό έλεγχο.

Βίντεο από δράση στην Πλατεία Αγοράς των Χανίων για την Παγκόσμια Σύνοδο για το Κλίμα, στα πλαίσια των διεθνών κινητοποιήσεων, στις 6 Νοεμβρίου 2021

Εικόνα δεξιά: Απεικόνιση από το Πανεπιστήμιο του Reading του Ηνωμένου Βασιλείου της αύξησης της θερμοκρασίας στην Ελλάδα τα τελευταία 100 χρόνια (μπλε ψυχρή θερμοκρασία - κόκκινο άνοδος θερμοκρασίας)