1

A

ÇİĞDEM ÇELİK VE ÖĞRENCİLERİ
KAYSERİ Şehit Ali Örnek Ortaokulu

A-a
ab-ı hayat.Hayat suyu, içene ebedî hayat veren efsanevî su.
abide:Tarihte yüksek ve hâkim bir mevkide olan vak'aları veya büyükleri yaşatmak için yapılan bina.
adavet. Husumet, düşmanlık. Kin. buğz. Garaz.
ağu: zehir.
ağyar: başkaları, yabancılar, eller.
ahi:Kardeşim.Ahilik teşkilatına mensup kimse.
aht: söz, söz verme, antlaşma.
ah ü zar: inleyip sızlama, yanıp yakınma, dövünme, yüksek sesle ağlama.
ahval: durumlar, hâller, vaziyetler.
akil: Akıllı.
anıcak: anınca
anun: anın
ar: utanma duygusunu, namus
arif: çok anlayışlı ve sezgili (kimse), kavrayışlı, tecrübeli, bilgili, irfan sahibi.
asan:kolay
ashab:Hz. Peygamber'i mümin olarak gören ve o iman üzere ölen kimseler.
asude:Rahat, huzurlu, sakin.
attar:Güzel koku veya iğne iplik gibi şeyler satan.
atıl:İşlemez. Boş. Tenbel.
avare: işsiz, işsiz güçsüz, başıboş, aylak.
ayân: belli, açık, Osmanlı’da bir kentin ileri gelenleri; meclis üyesi
aydamaz: anlamaz, uyanmaz.
azad: hür, serbest, kimseye bağımlı olmayan, kurtulmuş
azamet:Büyüklük, yücelik.

1

A-a
ab-ı hayat.Hayat suyu, içene ebedî hayat veren efsanevî su.
abide:Tarihte yüksek ve hâkim bir mevkide olan vak'aları veya büyükleri yaşatmak için yapılan bina.
adavet. Husumet, düşmanlık. Kin. buğz. Garaz.
ağu: zehir.
ağyar: başkaları, yabancılar, eller.
ahi:Kardeşim.Ahilik teşkilatına mensup kimse.
aht: söz, söz verme, antlaşma.
ah ü zar: inleyip sızlama, yanıp yakınma, dövünme, yüksek sesle ağlama.
ahval: durumlar, hâller, vaziyetler.
akil: Akıllı.
anıcak: anınca
anun: anın
ar: utanma duygusunu, namus
arif: çok anlayışlı ve sezgili (kimse), kavrayışlı, tecrübeli, bilgili, irfan sahibi.
asan:kolay
ashab:Hz. Peygamber'i mümin olarak gören ve o iman üzere ölen kimseler.
asude:Rahat, huzurlu, sakin.
attar:Güzel koku veya iğne iplik gibi şeyler satan.
atıl:İşlemez. Boş. Tenbel.
avare: işsiz, işsiz güçsüz, başıboş, aylak.
ayân: belli, açık, Osmanlı’da bir kentin ileri gelenleri; meclis üyesi
aydamaz: anlamaz, uyanmaz.
azad: hür, serbest, kimseye bağımlı olmayan, kurtulmuş
azamet:Büyüklük, yücelik.

B-C-Ç

  Deniz DEMİR ALTUNBULAK VE ÖĞRENCİLERİ
KAYSERİ Sümer Ortaokulu

B
-Bad: Rüzgâr, nefes.

-Bade:İçki

-Baki: Ebedî, dâimî. Sonu gelmez. Ölmez.

-Balaban:İri,büyük.

 -Balkımak: Parlamak, ışıldamak, çakmak.

- Baş: Yara, Yasa.

- Başlu: Yaralı.

- Bed-baht: Mutsuz.

-Begayet:Son derece. Pek ziyâde.

-Beliğ: Açık, düzgün söz söyleyen.

-Besaret: Göz açıklığı. Dikkatle bakış.

-Beyit:İki mısradan oluşan manzume.

-Bi-can:Cansız

- Bile: İle.

- Bi-nişan: Nişansız.

-Bi-vefa:Vefasız

- Bunda: Burada.

- Bünyâd: Temel.
C-Ç
 - Cefa:Eziyet. Sıkıntı. Zulüm.

- Ceht: Çalışma, çabalama.

- - Çalap: Allah.

- Çeri: Asker.

-Çevgan:Baston, ucu eğri değnek.

Loading...

1

Loading...

D-E-F

Loading...

Devrim Murat GÜZELKÜÇÜK
KIRŞEHİR Savcılı Büyükoba Ortaokulu

Loading...

D
- Dâd: Adâlet.

- Dâra gelmek: İdam edilmek, dâr ağacına gelmek.

- Delim: Çok, fazla, ziyade.

-Dergah:Makam, kapı girişi, eşik. Tasavvuf mektebi. 

- Dervîş: Sûfî, mutasavvıf, mürid.

-Devran: Devir, felek, zaman, deveran, dünya.

-Devşirme:Toplama,bir şeyi toplamak.

- Didâr: Yüz.

-Dildar:Gönül tutan, sevgili.

-Dimağ: Beyin, kafanın içi; akıl, bilinç.

-Dinar:Eskiden kullanılan altın ve sikkeli para.

- Divane: Deli.

- Don: Giysi, elbise.

- Döğmez: Tahammül etmek, dayanmak.


E-F
- Efgân: Bağırıp çağırma, feryâd.

- Esrik: Sarhoş

- Eydür: Söylemek.

 - Fahr-i Âlem: Âlemlerin kumandanı.

- Fâni: Geçici.

- Fenâ: Yokluk.

- Firak: Ayrılık, ayrılma.

Loading...

1

Loading...

D
- Dâd: Adâlet.

- Dâra gelmek: İdam edilmek, dâr ağacına gelmek.

- Delim: Çok, fazla, ziyade.

-Dergah:Makam, kapı girişi, eşik. Tasavvuf mektebi. 

- Dervîş: Sûfî, mutasavvıf, mürid.

-Devran: Devir, felek, zaman, deveran, dünya.

-Devşirme:Toplama,bir şeyi toplamak.

- Didâr: Yüz.

-Dildar:Gönül tutan, sevgili.

-Dimağ: Beyin, kafanın içi; akıl, bilinç.

-Dinar:Eskiden kullanılan altın ve sikkeli para.

- Divane: Deli.

- Don: Giysi, elbise.

- Döğmez: Tahammül etmek, dayanmak.


E-F
- Efgân: Bağırıp çağırma, feryâd.

- Esrik: Sarhoş

- Eydür: Söylemek.

 - Fahr-i Âlem: Âlemlerin kumandanı.

- Fâni: Geçici.

- Fenâ: Yokluk.

- Firak: Ayrılık, ayrılma.

1

G-H-I-İ

Elif DOĞAN
ANTALYA Antalya Anadolu İmam Hatip Lisesi

1

G
-Gaflet:Gafillik, boş bulunma, dalgınlık, ihtiyatsızlık.

-Gani: Sonsuz zengin olan Allah.

- Ger: Eğer.

- Gevher: Mücevher.

- Giryan: Ağlayan.

- Göynümek: İçin için yanmak.

- Gönelmek: Yönelmek, yüzünü döndürmek.

- Görklü: Güzel, mübârek.

-Gussa:Keder. Tasa.

-Güman: Zan. Tahmin. Sanmak. şüphe. 

H
- Hâcet: Dilek.

-Hakk:Doğru. Gerçek. Vâcib ve lâzım olan. 

- Hezer: Çekinme, zarar verecek şeyden korunma.

- Himmet: Mânen yardım etmek, çalışma, gayret etme.

- Hod: Kendi, esasen, bizzat.
- Hon: Han, sofra, yemek.


I-İ
- İbret: Ders.

-İnayet:Yardım, lütuf meded etmek.

- İssi: Sahibi.

-İşk:Aşk

- İvaz: Karşılık, bedel.

1

K

Esma GÜN
NEVŞEHİR Derinkuyu İmam Hatip Ortaokulu

-kad: boy, mahzun olma, hüzünlü ve kederli olma

- Kadem: Ayak.Adım. 

-kadim: başlangıcı olmayan, eski, ezeli

-kadir: değer, kıymet, itibar; kuvvetli, güçlü, kudret sahibi; Allah’ın isimlerinden

-kaide: kural

-kaim: Allah’ın emrini ifa eden, mevcut, baki.

-kakımak: öfkelenmek, kızmak.

- Kaknus: Küllerinden yeniden doğan kuş.

-kamu: hep, bütün, halk hizmeti gören devlet organlarının tümü

-kamus: deniz, denizin ortası, derin yeri

-kân:(Osmanlıca) bir şeyin menbaı

- Kanda: Nerede.

- Kandan: Nereden.
karavaş: hizmetçi

kargı: gövdesi 5-6 m yüksekliğe erişebilen çok yıllık bir bitki, kamış, saz; eskiden silah olarak kullanılan, ucu sivri demirli, ağaçtan yapılmış uzun sırık

karışgan: her şeye burnunu sokan, bilgiçlik taslayan

kâtre: damla, su damlası, damlayan şey

kavi: dayanıklı, güçlü, zorlu, sağlam, sıkıca

kek: sürekli, aralıksız

keleci: öz veya kusursuz, düzgün söz

kemter: değersiz, itibarsız, daha aşağı.

kendü: kendi.

kevn ü mekan: kainat, alem, dünya

key: için, tâ ki, hangi, nasıl?

kiçi: küçük

külli:Çok, ziyade, fazla.

1

-kad: boy, mahzun olma, hüzünlü ve kederli olma

- Kadem: Ayak.Adım. 

-kadim: başlangıcı olmayan, eski, ezeli

-kadir: değer, kıymet, itibar; kuvvetli, güçlü, kudret sahibi; Allah’ın isimlerinden

-kaide: kural

-kaim: Allah’ın emrini ifa eden, mevcut, baki.

-kakımak: öfkelenmek, kızmak.

- Kaknus: Küllerinden yeniden doğan kuş.

-kamu: hep, bütün, halk hizmeti gören devlet organlarının tümü

-kamus: deniz, denizin ortası, derin yeri

-kân:(Osmanlıca) bir şeyin menbaı

- Kanda: Nerede.

- Kandan: Nereden.
karavaş: hizmetçi

kargı: gövdesi 5-6 m yüksekliğe erişebilen çok yıllık bir bitki, kamış, saz; eskiden silah olarak kullanılan, ucu sivri demirli, ağaçtan yapılmış uzun sırık

karışgan: her şeye burnunu sokan, bilgiçlik taslayan

kâtre: damla, su damlası, damlayan şey

kavi: dayanıklı, güçlü, zorlu, sağlam, sıkıca

kek: sürekli, aralıksız

keleci: öz veya kusursuz, düzgün söz

kemter: değersiz, itibarsız, daha aşağı.

kendü: kendi.

kevn ü mekan: kainat, alem, dünya

key: için, tâ ki, hangi, nasıl?

kiçi: küçük

külli:Çok, ziyade, fazla.

L-M

 Esra TUĞLU VE ÖĞRENCİLERİ
BURSA Yenişehir Koç Ortaokulu

L
Levh-i kalem: Allah'ın âlem yaratılmadan önce ezelde yazdığı, yaratılacak olanlar hakkında takdir ettiği kaderlerin yazılmış olduğu levha. Allah ( CC( bu levhayı Levh-i kalem ile yazmıştır. Bu nedenle Levh-i mahfuz ile Levh-i kalem eş anlamlı olarak da düşünülmüştür.

M
- Ma'ni: Mânâ, anlam.

- Magrip: Batı.

- Mahbub: Sevilen.

- Mahfil: Toplantı yeri.

- Mahi: Balık.

-Maksud: İstenilen şey. İstek. Arzu. Gâye.

-Masiva: Allah tan başka her şey

- Maşrik: Doğu.

- Meded: Yardım.

- Melâl: Sıkıntı, gam.

- Meratip: Manevî yolculuk.

-Mest:kendinden geçmiş olan

-Mevt: Ölü

- Meydan: Bir tekkede dervişlerin oturup sohbet ettikleri salon.

- Mihman: Misafir

- Miskin: Uyuşuk ,Mecazi olarak Allah'ta yok olan

- Murgu: Kuş.

- Münâcat: Allah'a dua etme, yalvarma.

-Mürsel: Gönderilmiş,yollanmış